Kortesiyang pangaran
An kortesiyang pangaran (Chinese: 字; pinyin: zì; literally: "karakter"), inaapod man na istilong pangaran, iyo an pangaran itinatakod sa sarong lalaki sa panahon inabot na an saiyang pagkagurang na kadugangan sa dati niyang pangaran.[1] An praktis o gawe na ini sarong tradisyon uso sa Asyang Subangan na kultura, karabali diyan an Tsina, Hapon, Korea, asin Byetnam.[2]
| Kortesiyang pangaran (Zi) | |
 | |
| Pangaran na Intsik | |
|---|---|
| Tradisyonal na Intsik | (表) 字 |
| Hanyu Pinyin | (biǎo) zì |
| Wade–Giles | (piao)-tzu |
| Pangaran na Bietnames | |
| Alpabetong Bietnames | tự |
| Chữ Hán | 字 |
| Pangaran na Koreano | |
| Hangul | 자 |
| Hanja | 字 |
| Pigrebersong Romanisasyon | ja |
| McCune–Reischauer | cha |
| Pangaran na Hapones | |
| Kanji | 字 |
| Hiragana | あざな |
| Pigrebersong Hepburn | azana |
An kortesiyang pangaran dai ikaribong sa arteng pangaran, saro pang bansag na karibayan sa pangaran uso man sa Asyang Subangan, na ini mas harani sa konsepto nin sarong "tagong-ngaran" o "pangaran sa pagsurat".[1]
Pag'usar
baguhonAn kortesiyang pangaran tradisyonal na tinatao sa mga Tsinong lalake pag'abot edad na 20 sui, na nagtatanda kan saindang pag'abot nin hustong gurang. Ini kumboot itinatao man sa mga babae, parati kun ikinasal na.[1] An gawe na ini bako nang kumon sa modernong Tsinong sosyedad. Susog sa Libro nin mga Rito, pakaabot nin lalake kan saiyang hustong gurang, bakong sa may galang kan mga kagurubay na siya pag'aporon pa sa tinaong pangaran.[3] Kaya, an tinaong pangaran nakatagama para sa sadiri niya lang asin para sa mga nakakagurang saiya, mantang an kortesiyang pangaran gagamiton kan mga kagurubay na gurang sa sadiri nindang henerasyon sa pagsambit magkakapwa sa mga okasyon na pormal o sa pagsurat.
Sa pagtaram heneral, an mga kortesiyang pangaran kan panahon nin Dinastiyang Qin saro sanang gubkas (silaba), asin poon Qin sundo ika-20ng siglo kadakulan mga tigduduwang gubkas, na binibilog nin duwang kalingking Tsino.[1] An mga kortesiyang pangaran parati ibinabase sa kahulogan kan nataong pangaran nin saro katawo. halimbawa, an nataong pangaran ni Chiang Kai-shek (中正, romanisado komo Chung-cheng)asin an kortesiyang pangaran (介石, romanisado sa Kai-shek) parehas na yù na hexagramo kan I Ching.[nangangaipo nin toltolan]
Mga halimbawa
baguhon| Tsino | Pangaran nin pamilya | Nataong pangaran | Kortesiyang pangaran |
|---|---|---|---|
| Lǎozǐ 老子 | Lǐ 李 | Ěr 耳 | Bóyáng 伯陽 |
| Kǒngzǐ (Confucius) 孔子 | Kǒng 孔 | Qiū 丘 | Zhòngní 仲尼 |
| Sūnzǐ (Sun Tzu) 孫子 | Sūn 孫 | Wǔ 武 | Chángqīng 長卿 |
| Cáo Cāo 曹操 | Cáo 曹 | Cāo 操 | Mèngdé 孟德 |
| Guān Yǔ 關羽 | Guān 關 | Yǔ 羽 | Yúncháng 雲長 |
| Liú Bèi 劉備 | Liú 劉 | Bèi 備 | Xuándé 玄德 |
| Zhūgé Liàng 諸葛亮 | Zhūgé 諸葛 | Liàng 亮 | Kǒngmíng 孔明 |
| Zhào Yún 趙雲 | Zhào 趙 | Yún 雲 | Zǐlóng 子龍 |
| Lǐ Bái 李白 | Lǐ 李 | Bái 白 | Tàibái 太白 |
| Sū Dōngpō 蘇東坡 | Sū 蘇 | Shì 軾 | Zǐzhān 子瞻 |
| Yuè Fēi 岳飛 | Yuè 岳 | Fēi 飛 | Péngjǔ 鵬舉 |
| Yuán Chónghuàn 袁崇煥 | Yuán 袁 | Chónghuàn 崇煥 | Yuánsù 元素 |
| Liú Jī 劉基 | Liú 劉 | Jī 基 | Bówēn 伯溫 |
| Táng Yín 唐寅 | Táng 唐 | Yín 寅 | Bóhǔ 伯虎 |
| Máo Zédōng 毛澤東 | Máo 毛 | Zédōng 澤東 | Rùnzhī 潤之 |
| Chiang Kai-shek 蔣介石 | Jiǎng 蔣 | Zhōngzhèng 中正 | Jièshí 介石 |
Toltolan
baguhon- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Wilkinson, Endymion Porter (2018). Chinese History: A New Manual. Cambridge, MA: Harvard University Asia Center. p. 143-145. ISBN 978-0998888309.
- ↑ Ulrich Theobald. Names of Persons and Titles of Rulers
- ↑ "Qū lǐ shàng" 曲禮上 [Summary of the Rules of Propriety Part 1]. Lǐjì 禮記 [Book of Rites]. Line 44.
A son at twenty is capped, and receives his appellation....When a daughter is promised in marriage, she assumes the hair-pin, and receives her appellation.
