An Diwali, na inaapod man na Kapiyestahan nin mga Liwanag, saro sa pinakaimportanteng kapiyestahan sa rehiyon nin Indya.[1] Nagsisimbolo ini kan espiritwal na "kapangganahan nin liwanag sa kadikloman, marhay sa maraot, asin kaaraman dapit sa ignoransya."[2][3][4][5] An kapiestahan konektadong marhay sa mga conflagrations sa pag-oltanan nin marahay asin maraot na mga entidad.

An Diwali sarong festival nin pagkatapos kan pag-ani na pagselebrar kan pagkabastante kasunod kan pag-abot kan monsoon sa subkontinente. Ipigseselebrar ini sa panahon kan mga bulan nin Hindu na lunisolar kan Ashvin (segun sa tradisyon nin amanta) asin Kartika (pag-oltanan kan katahawan nin Oktubre asin katahawan nin Nobyembre).[6] Sa Hinduismo kadaklan minalawig ini nin lima o anom na aldaw.[7][8]

An Diwali konektado sa manlaenlaen na mga relihiyosong osipon na pangyayari o personalidad. An aldaw na si Rama nagbalik sa saiyang kahadean sa Ayodhya kaiba an saiyang agom na si Sita asin an saiyang tugang na si Lakshmana pakadaog sa demonyong si Ravana. Pagkamundag ni Lakshmi (diosa nin prosperidad).[9] Si Ganesha (dios nin kadonongan asin parahale nin mga kaolangan). An iba pang rehiyonal na mga tradisyon ikinokonektar an piyesta ki Sita asin Rama, Vishnu, Krishna, Durga, Shiva, Kali, Hanuman, Kubera, Yama, Yami, Dhanvantari, o Vishvakarman.

Durante kan kapiestahan, an mga Hindu, Jain asin Sikh nagtatao nin liwanag sa saindang harong, mga templo asin trabaho na may mga diya (mga lamparang de lana), kandila asin parol, partikularmente, igwa nin ritwal na pagkarigos na de lana kapag daliwawa sa kada aldaw kan kapiestahan.[5][10] An Diwali tinatandaan na igwa nin mga pailaw asin dekorasyon sa mga salóg na may mga disenyong rangoli, asin iba pang parte kan harong na dinesenyohan nin mga jhalar. An kakanon pangenot na nakasentro sa mga pamilya na nakikikabtang sa mga bangkete asin naghihiras sa mithai.[11]

An kapiyestahan taonan na pagbalik sa lugar na dinakulaan asin panahon nin pag-iribahan bako sanang para sa mga pamilya, kundi siring man para sa mga komunidad asin pag-iriba, partikular na an mga nasa siyudad, na maorganisa nin mga aktibidad, pangyayari asin pagtiripontipon. Dakol na banwaan nag-organisa nin mga parada sa komunidad asin mga peryahan na may mga parada o musika asin mga pasale sa pagbayle sa mga parke. An ibang Hindu, Jains asin Sikh magpapaabot nin mga kard sa Diwali na harani sa pamilya asin harayo durante kan panahon nin kapiestahan, na kun minsan may mga kahon nin mga dulsing Indyano.[9][12] Saro pang aspekto kan kapiyestahan iyo an paggirumdom sa mga apoon.

Sa kapoonpooni ini sarong kapiestahan na Hindu, an Diwali sineselebrar man ngonyan kan iba pang pagtubod.[7] Minamasdan kan mga Jain an sadiri nindang Diwali na magtatanda kan pangultimong katalingkasan kan Mahavira, an mga Sikh nagseselebrar nin Bandi Chhor Divas tanganing matandaan an pagluwas ni Guru Hargobind sa sarong bilanggoan sa Mughal.[13][14][15] An mga Newar Budista, bakong arog kan ibang Budista, nagseselebrar kan Diwali sa paagi kan pagsamba ki Lakshmi, mantang an mga Hindu sa Sirangan na India asin Bangladesh sa pankagabsan nagseselebrar kan Diwali sa paagi kan pagsamba sa diosang si Kali.[16][17][18]

An Diwali saro man na mayor na kultural na okasyon para sa Hindu, Sikh, asin Jain diaspora. An mayor na aldaw kan kapiyestahan nin Diwali (an aldaw ni Lakshmi Puja) iyo an sarong opisyal na piyesta sa Fiji, Guyana, Indya, Malaysia, Maurisyo, Myanmar, Nepal, Pakistan, Singapore, Sri Lanka, Suriname, asin Trinidad asin Tobago.[19]

Toltolan baguhon

  1. Clucas, Ann; Smith, Peter; Fleming, Marianne (2021-02-25). AQA GCSE Religious Studies A (9-1): Christianity & Hinduism Revision Guide (in English). OUP Oxford. p. 69. ISBN 978-1-382-01499-1. 
  2. Vasudha Narayanan; Deborah Heiligman (2008). Celebrate Diwali. National Geographic Society. p. 31. ISBN 978-1-4263-0291-6. Archived from the original on 2 January 2017. Retrieved 14 October 2016. All the stories associated with Deepavali, however, speak of the joy connected with the victory of light over darkness, knowledge over ignorance, and good over evil. 
  3. Tina K Ramnarine (2013). Musical Performance in the Diaspora. Routledge. p. 78. ISBN 978-1-317-96956-3. Archived from the original on 2 January 2017. Retrieved 14 October 2016. Light, in the form of candles and lamps, is a crucial part of Diwali, representing the triumph of light over darkness, goodness over evil and hope for the future. 
  4. Jean Mead, How and why Do Hindus Celebrate Divali?, ISBN 978-0-237-53412-7
  5. 5.0 5.1 Constance Jones 2011
  6. The New Oxford Dictionary of English (1998) ISBN 978-0-19-861263-6 – p. 540 "Diwali /dɪwɑːli/ (also Diwali) noun a Hindu festival with lights.
  7. 7.0 7.1 Fieldhouse, Paul (2017-04-17). Food, Feasts, and Faith: An Encyclopedia of Food Culture in World Religions [2 volumes] (in English). ABC-CLIO. p. 150. ISBN 978-1-61069-412-4. 
  8. Stent, David (2013-10-22). Religious Studies: Made Simple (in English). Elsevier. p. 137. ISBN 978-1-4831-8320-6. 
  9. 9.0 9.1 Suzanne Barchers (2013).
  10. Karen-Marie Yust; Aostre N. Johnson; Sandy Eisenberg Sasso (2006). Nurturing Child and Adolescent Spirituality: Perspectives from the World's Religious Traditions. Rowman & Littlefield. pp. 232–233. ISBN 978-0-7425-4463-5. Archived from the original on 10 January 2022. Retrieved 29 August 2018. 
  11. James G. Lochtefeld 2002
  12. Diane P. Mines; Sarah E. Lamb (2010). Everyday Life in South Asia, Second Edition. Indiana University Press. p. 243. ISBN 978-0-253-01357-6. Archived from the original on 2 July 2021. Retrieved 25 September 2018. 
  13. Sharma, S.P.; Gupta, Seema (2006). Fairs and Festivals of India. Pustak Mahal. p. 79. ISBN 978-81-223-0951-5. Archived from the original on 26 January 2021. Retrieved 10 November 2020. 
  14. Upadhye. Mahavira and His Teachings. pp. 231–232. 
  15. Geoff Teece (2005). Sikhism. p. 23. ISBN 978-1-58340-469-0. Archived from the original on 2 January 2017. Retrieved 14 October 2016. 
  16. McDermott and Kripal p.72
  17. Todd T. Lewis (7 September 2000). Popular Buddhist Texts from Nepal: Narratives and Rituals of Newar Buddhism. State University of New York Press. pp. 118–119. ISBN 978-0-7914-9243-7. Archived from the original on 2 January 2017. Retrieved 14 October 2016. 
  18. Prem Saran (2012). Yoga, Bhoga and Ardhanariswara: Individuality, Wellbeing and Gender in Tantra. Routledge. p. 175. ISBN 978-1-136-51648-1. Archived from the original on 2 January 2017. Retrieved 14 October 2016. 
  19. India Journal: ‘Tis the Season to be Shopping Devita Saraf, The Wall Street Journal (August 2010)