Nasugbu

Nasugbu
Nasugbu
	; Selyo
	; Selyo
	Kinamumugtakan kan Nasugbu
	Tagboan: 14°4′12″N 120°37′48″E Tagboan: 14°4′12″N 120°37′48″E
Nasyon	Filipinas
Pigtugdas	Enero 31, 1947
Barangay	42
Pamamahala
• Electorado	82,540 votantes (9 Mayo 2022)
Hiwas
• Kabuuhan	278.51 km2 (107.53 sq mi)
Elebasyon	55 m (180 ft)
Populasyon (Mayo 1, 2020)
• kabuuhan	136,524
• Densidad	490/km2 (1,300/sq mi)
• Saro	32,881
Economia
• Klase	primero klaseng banwaan
• Ingresos	₱699,626,722.52 (2022)
• Activos	₱2,959,100,549.98 (2022)
• Pasivos	₱1,562,896,286.35 (2022)
• Gastos	₱515,181,487.20 (2022)
Kodigo nin postal	4231
PSGC	041019000
Kodigo telefonico	43
Tataramon	tataramon na Tagalog
Websityo	www.nasugbu.gov.ph

An Nasugbu sarong primera klaseng banwaan sa probinsya kan Batangas, Filipinas. An designadong zip code kaini iyo 4231.

Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 136,524 katawong nag-eerok digdi sa 32,881 kaharongan. Igwa ining sukol na 278.51 kilometro kwadrado.

Mga barangay

An Nasugbu nababanga sa 44 na barangay.

Aga
Balaytigui
Banilad
Barangay 1 (Pob.)
Barangay 2 (Pob.)
Barangay 3 (Pob.)
Barangay 4 (Pob.)
Barangay 5 (Pob.)
Barangay 6 (Pob.)
Barangay 7 (Pob.)
Barangay 8 (Pob.)
Barangay 9 (Pob.)
Barangay 10 (Pob.)
Barangay 11 (Pob.)
Barangay 12 (Pob.)
Bilaran
Bucana
Bulihan
Bunducan
Butucan
Calayo
Catandaan
Kaylaway
Kayrilaw
Cogunan
Dayap
Latag
Looc
Lumbangan
Malapad Na Bato
Mataas Na Pulo
Maugat
Munting Indang
Natipuan
Pantalan
Papaya
Putat
Reparo
Talangan
Tumalim
Utod
Wawa

Pangaran

An istorya kun napano ta nangaranan an lugar "Nasugbu", ta kaidto daang pag'abot kan mga Kastila hinapot an sarong nagsasapna na babaeng tagaduman kun anong apod kan lugar ("¿Cómo se llama este pueblo?"). Nataon an pigsasapna nagsusupay na. Palibhasa dai nakasabot, an huna kan parasapna pigtutuyaw an pigluluto niya, kaya an sabi niya, ""Nasubo na po iyan, eh, kaya ganyan" . Huna kan Kastila an nadangog niyang "Nasubo" iyo si pangaran.

Tataramon

Mayoria kan tagaNasugbu mga Tagalog. Pero an mga taon na nakaagi, igwang dakul na pagdugang nin mga Bisaya sa Barangay Wawa asin sa kataraid, kaya dakul na an nadadangog nagtataram Cebuano. Igwa pa man nagtataram Kastila gibo kan si nagkatarada na mga dugong Kastila. An Ingles tinataram parati kan si mga may mga inadalan.

Relihiyon

Mga Katoliko an kadaklan kan mga Nasugbuguenos. Kaya dawa suway an gobyerno sa Simbahan, an piyesta, Desyembre 3, deklaradong daing opisina. An banwaan iyo an saro sa pinakaimportanteng sentro nin Katolisismo.

Ini sakop kan Arkedioseses nin Lipa. An patrona kaini iyo si San Francisco Xavier. Patrona naman si San Lorenzo Ruiz kan banwaan. An menoriya kaapil sa ibang relihiyon arog kan Iglesia ni Cristo, Mormon, asin mga inapod na Born-Again.

Heograpiya

Ehemplo kan topograpiya kan Nasugbu, Batangas. An munisipyo nin Nasugbu nabibisto sa nag'alon'alon na mga bulod, mahiwas na kapatagan asin kaomahan na natutubigan na toltol.

Inaapod na "12 Peaks" kan Mt. Batulao sa Nasugbu, Batangas

Ini nabugtak sa 14:05:51N (14.0975) latitud asin 120:35:56E (120.5988) longitud.An Nasugbu napapagdolonan sa amnayan kan mga banwaan nin Maragondon, Magallanes asin kan Alfonso sa probinsya nin Cavite; sa subangan kan mga banwaan nin Laurel, Calaca asin kan Balayan; sa habagatan kan Lian asin Tuy; sa solnopan kan Dagat kan Habagatan Tsina. Ini an pinakadakulang banwaan sa Solnopan Batangas na may hiwas na 276.33 km².

Pagpalaog sa sentro, paagi sa tinampong nasyunal, maagihan an kapawaan nin tubo, mais asin paroy, mga bulod-bulod asin mga bukid. An tereno na'anhay paibaba sa Dagat kan Habagatan Tsina. Huli sa kamugtakan niya an mayor na kabuhayan sa Nasugbu yaon sa agrikultura asin pagsisira.

An byahe pasiring Manila mga 102 kilometro na naagi sa Siyudad nin Tagaytay. Kun hale sa kabesera kan probinsya (an siyudad nin Batangas),an distansya mga 70 kilometro.

Ekonomiya

Mayo pa bantog an Boracay, an mga baybayon kan Nasugbu darayohon kan mga turista huli ta ini harani sana sa Manila, orog na pagsesemana santa.

An gobyerno man maigot na mamantener an mga natural na kagayonan sa palibot arog kan mga berdeng kadlagan asin mga magapo na kabukiran na pwedeng baklayan kan mga turista. Saro kaining nakakaganyat na lugar iyo an Karakawa, mga tangga-tanggang mga garo kawa' na gapong parigosan. An pinakasadit kaini garo jacuzzi pakasadit asin an pinakadakula nagsusukol na 25 metro kwadrado. An mga kawang parigosan anom na metro an rarom asin pwede ka pa ngane magdakopdakop nin sira.

An sentro kan hanapbuhay yaon sa agrikultura kaya dakul an kaomahan nin tubo, paroy, mais, niyog, asin mga prutas. Harong man ini kan dakulaon na asukarera, an Central Azucarera Don Pedro.

Huli gayod ta yaon igdi an paragibo nin asukar, dakul man nagburutwa na mga negosyo sa paggibo nin mga "hamis". Ini lang an banwaan sa Luzon na may "bibingkahan" sa merkado publiko. Seguro may sampolong klaseng mahamis na lutong pulotan igdi, laen pa kan mga luto na nakakaagid kan mga preparasyon sa ibang lugar sa Filipinas. Yaon man igdi makukua an pinahamis na ube, pinahamis na niyog.

Demograpiko

Sensus nin Populasyon kan
Nasugbu
Taon	Tawo	±% p.a.
1903	6,680	—
1918	12,423	+4.22%
1939	19,820	+2.25%
1948	23,668	+1.99%
1960	34,845	+3.28%
1970	46,849	+3.00%
1975	50,822	+1.65%
1980	59,405	+3.17%
1990	75,515	+2.43%
1995	83,874	+1.99%
2000	96,113	+2.96%
2007	113,926	+2.37%
2010	122,483	+2.67%
2015	134,113	+1.74%
2020	136,524	+0.35%
Toltolan: Philippine Statistics Authority^[2]^[3]^[4]^[5]

Toltolan

↑ "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021. Check date values in: |date= (help)
↑ Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016.
↑ Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016.
↑ Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
↑ "Province of Batangas". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016.

Mga panluwas na takod

PhilAtlas.com
Philippine Standard Geographic Code
Local Governance Performance Management System
Official Nasugbu web site Archived 2008-05-23 at the Wayback Machine.
BSU-ARASOF Official Website Archived 2006-05-07 at the Wayback Machine.
Nasugbu Schools

[wikidata-f943d5f09498406daa773e7cad501685ab23de7d-v5-1] "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021. Check date values in: |date= (help)

[PSA15–04-2] Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016.

[NSO10–04-3] Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016.

[NSO07-04-4] Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.

[LWUA-PopulationData-5] "Province of Batangas". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]