Lope K. Santos
Si Lope K. Santos (namundag Lope Santos y Canseco, Septyembre 25, 1879 – Mayo 1, 1963) sarong Filipino na parasurat asin saro sa nangagin senador kan Filipinas. Siya bantog na gayo kan saiyang sinurat na nobelang titulado Banaag at Sikat (1906) asin kan saiyang ambag sa pagpatalubo kan Filipino na gramatika asin kan Ortograpiyang Tagalog. Dagdag pa, siya sarong kritiko, abogado, editor, organisador, peryodista, pararawit. Nagin siyang gobernador man kan probinsya nin Rizal (1910-1913) kan ini bako pang parte kan Metro Manila.
| Lope K. Santos | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kamundagan | Lope Santos y Canseco Septyembre 25, 1879 Pasig, Manila, Captaincy General of the Philippines | ||||||||||||||||||||||||||
| Kagadanan | Mayo 1, 1963 (edad 83) Filipinas | ||||||||||||||||||||||||||
Lulubngan | Manila South Cemetery[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| Nasyunalidad | Filipino | ||||||||||||||||||||||||||
| Alma mater | Escuela de Derecho (ngonyan, Manila Law College Foundation) | ||||||||||||||||||||||||||
| Trabaho | parasurat, abogado, politiko | ||||||||||||||||||||||||||
| Midbid bilang | "Ama kan Gramatikang Filipino" | ||||||||||||||||||||||||||
| Mga notableng gibo | Banaag at Sikat Ako'y Si Wika Aḡ PaḡgiḡeraAno Ang Babae? Lope k. Santos | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Si Lope K. Santos namundag sa Pasig, Probinsya nin Manila (ngonyan parte na kan Metro Manila), sa pangaran na Lope Santos y Canseco sa saiyang mga magurang na sinda Ladislao Santos, tubong tal nin Pasig asin si Victorina Canseco, na taga San Mateo kan Septyembre 25, 1879. An saiyang ama napreso durante kan Rebolusyon Filipino ta may nakua sa pagrorogaring niya kan libro ni Jose Rizal, an Noli Me Tangere asin kopya kan Ang Kalayaan.
Kagadanan
baguhonKaamayi nin 1960, si Santos nag'agi nin operasyon sa katoy huli sa komplikasyon. Siya nagadan kan Mayo 1, 1963.
Mga obra
baguhonAn mga tokda' ni Santos kairiba an mga minasunod:
- Banaag at Sikat (Umagahon asin Pagsirang), 1903–06, pinakaenot na nobela asin literaryong mukna sa lenggwaheng Tagalog na may sosyalistang ideya asin burogkos na pag'iiriba kan mga trabahador.[2]
- Ag̃ "Pag̃gig̃gera" (Tulag̃ Handog sa Kababaiga'g̃ Tagalog) (An "Paḡgiḡgera" (Rawitdawit para sa mga Babaeng Tagalog)), 1912, paḡgiḡgera sarong porma nin pagsugal kan kaamayi kan Ika-20ng siglo.[3]
- Kundanḡan...!: Nobelang Tagalog Katha (Pagkundangan...!: Nobelang Tagalog), 1927, Ika-2ng literaryong nobela ni Santos.[4]
- Tinḡíng Pahapáw sa Kasaysayan ñg Pámitikang Tagalog (Mga pirang puntos sa Historya kan Literaturang Tagalog), 1938[5]
- Puso't Diwa (Puso asin Espiritu), tolong tomong kadamotan nin mga piling rawit ni Santos durante kan peryodong Amerikano.
- Sino Ka? Ako'y Si... 60 Sagot na mga Tulá (Who Are You? I am... 60 Answering Poems), 1946, kadamotan nin mga rawit pilosopo.[6]
- Mga Hamak na Dakilà: 60 Tulâ (Dakula asin hamak: 60 rawit), 1950, kadamotan kan mga maka-ngirit na rawit napapanahon sa gera.[7]
- "Makábagong" Balarilà?: Mga Puná at Payo sa "Sariling Wikà" ("Modernong" Gramatika?: Mga pana'naw asin sonson para sa "National Language"), 1951, sinurat sa pakikipagtabangan kan Surian ng Wikang Pambansang direktor Cirilo H. Panganiban.[8]
Siya an binabansagan na "Ama ng Balarila ng Pilipinas".
Toltolan
baguhon- ↑ "Our Heritage and the Departed: A Cemeteries Tour". Presidential Museum & Library (Philippines). Archived from the original on 28 September 2015. Retrieved 27 September 2015.
- ↑ Quindoza-Santiago, Lilia (Dr.) Philippine Culture during the American Period), Publications about Culture and Arts, About Culture and Arts, ncca.gov.ph, 2002
- ↑ 'Ag̃ "Pag̃gig̃gera" (Tulag̃ Handog sa Kababaiga'g̃ Tagalog)
- ↑ Kundanḡan...!: Nobelang Tagalog Katha[permanent dead link]
- ↑ Ting̃íng Pahapáw sa Kasaysayan ñg Pámitikang Tagalog
- ↑ Sino Ka? Ako'y Si...
- ↑ Mga Hamak na Dakila
- ↑ "Makábagong" Balarilà?: Mga Puná at Payo sa "Sariling Wikà"
