Gualberto Manlangit

Si Gualberto Cea Manlagñit (Hulyo 12, 1938 - Mayo 16, 2015) sarong Bikolanong abogado, pulitiko, pilantropo, pintor, kompositor, pararawit, parasurat, orador, kolumnista, peryodista asin aktibista.

Adal asin pamilya

Si Manlagñit nagkua kan saiyang elementarya sa Tigaon Elemntary School alagad tinapos niya an ika-6 na grado sa Sta. Clara Academy. Valedictorian siya pagtapos sa elementarya. Nag'adal sa haiskul kan Ateneo de Naga (Batch 1955) (ngonyan Ateneo de Naga University), na may mga honors man dangan nag'adal sa kolehiyo kan Ateneo de Manila University asin kan saiyang abogasya, asin siya tolong taon sa nasabing unibersidad, pero nagtapos sa Unibersidad nin Nueva Caceres. Nakapasar siya sa Bar kan 1962.

Namundag sa Tigaon, Camarines Sur, an naagom niya iyo si Venida Moll na tinawan siya nin limang aki- si Ferdinand(negosyante), Melquiades(negosyante), Maria Crescenta (doktora), Gualberto, Jr.(negosyante), asin si Maria Celestina M. Tam (abogada). An ama niya nagngangaran na Pedro Tan Manlagnit na namundag sa Calolbon, Catanduanes, asin an saiyang ina iyo si Amparo Fuentebella Cea. Sinasabi niya na siya may dugong Chino ta an lolo niya sa ama sarong Chino ngane na an ngaran Tan Sia Nga.

Karera

Kan 1964, siya nanombrahan bilang election registrar sa Garchitorena alagad kan taon 1967 nagbalik sa Tigaon. Pag'eleksyon kan 1968, sa edad pa sanang 30, siya nagdalagan bilang alkalde asin nakaluwas. An pwesto niya sa katongdan na ini nag'abot 1971. Sarong dakulang nota sa saiyang pagka'alkalde iyo an pagpa'implentar niya kan Land Reform kun saen an mga paraoma sa barangay nin San Rafael, Tigaon, nata'wan nin sadiri nindang mga loteng omahon. Sinasabi na siya an saro sa pinaka'amay na nagpasunod kan ley, na mag'aaboton pa sana ngane an Ley Militar kan taon 1972 na itinindog ni Presidente Marcos.

Ta dai na siya nagpa'reeleksyon, naghubo siya sa siyudad kan Naga kun saen nagpraktis siya kan saiyang abogasya.

Dangan kan mga taon 1974-76 nasibot man siya sa pagtanom nin tubo asin, bako sana si mga daga niya an saiyang pigtanoman, nagkapot man siya asin nagpadalagan kan mga tubohan na rinibong ektarya kun saen an kapitalista iyo an sarong tawo nagngangaran Manuel Peña. Taon 1977-78 napaduman siya sa Manila kun saen siya an nagin abogado kan sarong Business Guild nin mga resto bar asin mga nigthclub. An pamayo kan nasabing kasararoan iyo mansana si Miguel Peña.

Manta na pabalikbalik mansana siya igdi sa syudad kan Naga, naisip niya magtogdas kan peryodikong Bandillo kan taon 1981 na an enot niyang editor iyo si Alfredo Calara, Jr.. Nagin niyang nguso ini sa pagpahayag kan mga abuso kan administrasyon ni Marcos kan an panahon na idto yaon pa sa ley militar.

Alagad, amay pa ngane kaidto, kan 1978, siya saro sa doseng nagkandidato sa Bicol Saro na nagdalagan para sa assemblyman sa Interim Batasang Pambansa na an kairiba niya iyo sinda Monico Imperial, Victorino Ojeda, Rolando Falcon, Salvador Princesa, Eddie Alanis, Alfredo Tria, Mariano Trinidad, Roger Panotes, asin si Jose Bunao. Siring man, aktibo siyang nagtabang sa grupo kan "Apat na Agila" (Luis Villafuerte, Boboy Alfelor, Rolando Andaya, asin Edmundo Cea) kan ini magdaralagan sa Regular na Batasan Pambansa kan taon 1984. Sa pagbuntog niya sa pulitika asin pagkampanya niya igdi, igwa man panahon naglado siya asin nagin myembro kan PDP-Laban y nagin siyang chairman probinsyal kan partidong ini igdi sa Camarines sur.

Pagkamoot niya an magtokda' nin mga rawitdawit, mga kantang adaptation, magsurat nin mga osipon asin mga saysay dapit sa historya asin kultura. Sa mga kolum niya kan igwa pa siyang peryodiko aktibo siyang nagkokomento manongod sa pulitika sa probinsya. Sa ngonyan, dawa dai pa totoo naimprinta, igwa na siyang hinaman na diksyunaryong Ingles-Bikol (tolong tomo), sadiring autobiograpiya, asin sinurat na salaysay manongod kan kalakawan kan tyempo Hapon igdi sa Camarines Sur. Pirang beses naman siyang nagsabay sa pa-eksibit nin mga pintura niya kairiba an mga ibang Bikolanong pintor asin nakapaluwas na siya kan enot na pinalagdang libro niya nin mga awit asin berso. Ini tituladong Sa Baybayon nin Sisiran': 100 na Berso asin Awit, na ibinungsod sa Ateneo de Naga University kan Marso 7, 2011.

An libro niya nin mga berso asin awit sinasabing piling antolohiya kan mga tinokda' niya sa laog nin haros limang dekada, poon 1950 abot 2009. "Iba-ibang tema dapit sa pagkamoot, mga kadunongan asin mga makangingising istorya nin banwaan, asin an halangkaw na paghiling sa mga manipestasyon nin buhay iyo an pigtatampok sa obra kan poetang". si Manlagñit.

Sarong bagay na makangalas ta si Manlagnit ginagamit sana an Ingles sa saiyang pagpraktis abogasya alagad lisong bikol an saiyang sayon asin mas naooyonan na gamiton kun siya nag'aaling-aling magsurat nin mga istorya asin mga rawitdawit.

Aktibo man siya sa pagpraktis komo sarong abogado. Saro siyang batikan na trial lawyer asin sarong human rights advocate. Bistadong criminal lawyer asin election lawyer na kadakle sa kliyente mga gurangan na politiko sa laog asin luwas kan probinsya. Igwa siyang law office na halos sobra sa kabanga kan mga kliyente mga tios na tawo asin libre an serbisyong tinatao niya.

Mga obra

• Buhay: Ika...Ako... an Uniberso. 2007. 420 na pahina. Sarong paghorophorop sa pilosopiya

• Tigaon. 709 na pahina. Historya kan kalakawan kan banwaan na Tigaon.

• Talambuhay ni Lolo Bentoy. 364 na pahina. Autobiograpiya kan sadiri niyang buhay.

• Lungso'. Antolohiya nin sobra sa 500 na rawitdawit.

• Dictionary: English-Bikol. Tolong tomo. 1,720ng pahina. Sobra sa 27,000 na entri sa Ingles tinawan katumbas sa Bikol.

• Kaliwan'gan. 157 pahina. 2000. Saysay pilosopiya manongod kan mga kaogdan kan Solnopan kun ibabaing sa Subangan.

• Osipon. 174 pahina. 2000. Mga istorya, makangirit asin seryoso, manongod sa mga kagurubay na saiyang nakaramas asin nakatrato.

• Mga suwaysuway na mga vignette kan Tyempo Hapon sa Camarines Sur.

• Sa Baybayon nin Sisiran. 100 na Berso asin Awit. Ateneo de Naga University Press.

• Mga Piling Obra. Gualberto Cea Manlagnit. Katanusan sa Pagsasadiri. Atty. Celestina Manlagnit Tam asin AdNU Press, 2015. 115p. May lakip na 18 dahon tampok mga piling pinintura niya. ISBN 978 971 9913 290.

Mga onra asin pagpipilang

Sarong onra saiyang nakamit iyo an sarong Pagmidbid na iginawad saiya kan banwaan nin Tigaon kan Agosto 10, 2011 durante kan Tig-Aw Festival, "para sa saiyang mga pambihirang naginibuhan asin mga ambag para sa pagpauswag kan Kulturang Tigawnon bilang sarong prolipikong parasurat nin mga berso, awit, saysay asin osipon, bilang kolumnista, pintor, orador,kampeon kan ahedres, mahigos na serbidor kan banwaan, asin masarig na pailihan kan kasaraditan na naapi."

Premyo Bahandi para sa Arte asin Kultura iginawad ki Manlagnit

Kan Abril 30, 2015, an Nueva Caceres Heritage Movement, sa pinakaenot na anibersaryo kaini, nagduhol saiya nin onra sa pagtao saiya kan 1st Bahandi Award for Arts and Culture bilang siya sarong poeta sa tataramon na Bikol, komo sarong pintor, peryodista asin kaggibo kan 3-tomo na Diksyunaryong Ingles-Bikol.

Personal na buhay

Siya nagin kaapil duman sa Academiang Bicol, sarong kasararoan sa kultura na tinogdas ni Juan Triviño. Sa pag'aling'aling, siya mahusay magkanta asin magkawat sa ahedres mala ta kan medyo hubin pa siya, nagbabali siya sa mga pakontes sa ahedres sa Manila asin saiya na daang nadaog sa kawat si bantogan na parakawat chess na si Florencio Campones. Kan siya medyo hubin pa, toriyok siyang parabulang asin kag'ataman nin mga pambulang na lalong. Nakakaabot siya kun saensaen sa bilog na Filipinas sa pag'ayon sa mga darakulang derby. Kan mga enot na taon man, personal niyang ginagastusan an pag'ama nin mga pakontes asin mga ralaban sa kampeonato sa ahedres sa maigot na ma'wot niyang makalakop an pagkawat ahedres sa mga kahubinan asin may magtalubo nin Bikolanong kampyon sa chess na pwedeng isa'pag sa mga internasyonal na kawat kani.

Mga panluwas na takod

• Rebyu kan libro ni Manlangit
• Manlangit, Chairman kan Convenor Summit Manongod sa Kwestyon kan Pagbanga' kan Camarines Sur Archived 2011-05-27 at the Wayback Machine.

Mga tokdâ (imahe)

• Sa Baybayon nin Sisiran