Gabat
Sa siyensya asin inhenyeriya, an gabat (Ingles: weight) kan sarong bagay iyo an puwersa na minaakto sa nasambit na bagay huli sa grabidad.[1][2][3]
| Gabat | |
|---|---|
 Sarong spring scale na minasukol sa gabat nin sarong bagay. | |
| Bistadong mga simbolo | |
| Yunit na SI | newton (N) |
| Ibang mga yunit | libra-puwersa (pound-force, lbf) |
| Sa basehang yunit nin SI | kg⋅m⋅s−2 |
| Ekstensibo? | Iyo |
| Intensibo? | Dae |
| Nakokonserbar? | Dae |
| Deribasyon gikan sa ibang mga kantidad | |
| Dimensyon | |
An ibang mga istandardong libro[4] pigtatawan kahulugan an gabat bilang sarong bektor na kantidad, an grabitasyonal na puwersa na minaakto sa bagay. An iba man[5][6] an gabat iyo sarong iskalar na kantidad, an kakusogan kan grabitasyonal na puwersa. Sagkod an natatada[7] pigtatawan kahulugan ini bilang an kakusogan kan reaksyong puwersa sa sarong lawas sa paagi nin mekanismo na oposisyon sa epekto kan grabidad: an gabat iyo an kantidad na nasusukol, halimbawa, kan spring scale. Kaya, sa kamugtakan kan talingkas na pagkahulog, mayo nin gabat an sarong bagay. Sa arug kaining pagkakaintindi, an mga terestriyal na bagay pwedeng mayo nin gabat: sa dae pagbali kan resistensya nin ere, an famosong mansanas palan na nahulog hale sa puno pasiring ki Isaac Newton, iyo mayo nin gabat.
An yunit nin pagsukol para sa gabat iyo an sa puwersa, kun sain sa Internasyunal na Sistema nin mga Yunit (SI) iyo an newton. Halimbawa, an bagay na igwa nin masa na sarong kilogramo iyo may gabat na harus 9.8 newtons sa ibabaw kan Kinaban, sagkod harus 1/6 kan sa Bulan. Maski ngani an gabat asin an masa iyo lain na siyentipikong kantidad, an mga termino minatao nin pagkaribong sa urualdaw na paggamit (i.e. pagkompara asin pagpalis kan puwersa-gabat sa libra pasiring sa masa sa kilograma sagkod an kabaliktadan).[8]
Hilingon man baguhon
Toltolan baguhon
- ↑ Richard C. Morrison (1999). "Weight and gravity - the need for consistent definitions". The Physics Teacher 37 (1): 51. doi:. Bibcode: 1999PhTea..37...51M.
- ↑ Igal Galili (2001). "Weight versus gravitational force: historical and educational perspectives". International Journal of Science Education 23 (10): 1073. doi:. Bibcode: 2001IJSEd..23.1073G.
- ↑ Gat, Uri (1988). "The weight of mass and the mess of weight". In Richard Alan Strehlow. Standardization of Technical Terminology: Principles and Practice – second volume. ASTM International. pp. 45–48. ISBN 978-0-8031-1183-7.
- ↑ Knight, Randall D. (2004). Physics for Scientists and Engineers: a Strategic Approach. San Francisco, USA: Addison–Wesley. pp. 100–101. ISBN 0-8053-8960-1.
- ↑ Bauer, Wolfgang and Westfall, Gary D. (2011). University Physics with Modern Physics. New York: McGraw Hill. p. 103. ISBN 978-0-07-336794-1.
- ↑ Serway, Raymond A. and Jewett, John W. Jr. (2008). Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics. USA: Thompson. p. 106. ISBN 978-0-495-11245-7.
- ↑ Hewitt, Paul G. (2001). Conceptual Physics. USA: Addison–Wesley. pp. 159. ISBN 0-321-05202-1.
- ↑ The National Standard of Canada, CAN/CSA-Z234.1-89 Canadian Metric Practice Guide, January 1989:
- 5.7.3 Considerable confusion exists in the use of the term "weight". In commercial and everyday use, the term "weight" nearly always means mass. In science and technology "weight" has primarily meant a force due to gravity. In scientific and technical work, the term "weight" should be replaced by the term "mass" or "force", depending on the application.
- 5.7.4 The use of the verb "to weigh" meaning "to determine the mass of", e.g., "I weighed this object and determined its mass to be 5 kg," is correct.
Pinopoonan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.