Tataramon na Aserbayhani
- Nakadirekta digdi an "Tataramon na Azeri". Para sa puho na tataramon nin Iranyano, hilingon an Gurang na Azeri.
Aserbayhani | |
---|---|
Azeri | |
Azərbaycan dili, آذربایجان دیلی, Азәрбајҹан дили[note 1] | |
Pagsayod | [ɑːzæɾbɑjˈdʒɑn diˈli] |
Subong sa |
|
Rehiyon | Iranyanong Aserbayhan, Transkaukasya |
Subong | Aserbayhanon |
Subong na mga parataram | 23 milyon (2018)e21 |
Turkiko
| |
Mga Pormang Estandarte |
|
Mga Diyalekto | |
| |
Opisyal na kamugtakan | |
Opisyal na tataramon sa | Aserbayhan Dagestan (Rusya) Konseho nin Turkiko |
Sa regulasyon kan |
|
Mga kodigo nin tataramon | |
ISO 639-1 | az |
ISO 639-2 | aze |
ISO 639-3 | aze – inklusibong kodigoIndibiduwal na mga kodigo: azj – Amihanan na Aserbayhaniazb – Habagatan na Aserbayhanislq – Salchuqqxq – Qashqai |
Glotologo | mode1262 |
Linguaspero | parte kan 44-AAB-a |
Kinamumugtakan kan mga parataram na Aserbayhani sa Transkaukasya asin Kaamihanan na Iran mga rehiyon kung sain an tataramon na Aserbayhani iyo an tataramon kan kadaklan mga rehiyon kun sain an Aserbayhani iyo an tataramon kan signipikanteng minorya | |
An Aserbayhani (/ˌæzərbaɪˈdʒæni, -ɑːni/) o Azeri (/æˈzɛəri, ɑː-, ə-/), minatukdo man sa Turkikong Azeri o Turkong Azeri, sarong tataramon na Turkiko na pangenot na pigtataram kan Aserbayhani, na panginot na nag-eerok sa Republika kan Aserbayhan na kun sain pigtataram an baratyi na Amihanan na Aserbayhani, asin sa rehiyon nin Aserbayhan kan Iran, kung sain ipigtataram an barayti na Habagatan na Aserbayhani.[lower-alpha 2] Dawa na igwa ini nin halangkawon na digri kan mutwal na pagkakasinabutan sa tanga kan parehas na mga porma kan Aserbayhani, igwa man nin signipikanteng pagkakalainan sa ponolohiya, leksikon, morpolohiya, sintaks asin gunuan nin mga subli-taramon.
Igwa nin opisyal na kamugtakan an Aserbayhani sa Republika kan Aserbayhan asin Dagestan (sarong federal subject of Russia) alagad an Habagatan na Aserbayhani dai pa nin opisyal na kamugtakan sa Iran, kung sain duman nag-eerok an kadaklan sa mga Aserbayhanon. Ipigtataram man ini sa mas hababang manlainlain na lebel sa mga komunidad nin Aserbayhani kan Georgia asin Turko asin kan mga banwaan na diaspora, panginot sa Europa asin Amihanan na Amerika.
Kaapil an parehas na barayti nin Aserbayhani kan sanga nin Oghuz kan mga tataramon na Turkiko. Pigbase an pig-estandarteng porma kan Amihanan na Aserbayhani (pigtataram sa Republika kan Aserbayhan asin Rusya) sa diyalektong Shirvani, mantang an Iranyanong Aserbayhani piggamit an diyalektong Tabrizi bilang barayti nin prehistiyo kaini. Poon kadtong katalingkasan kan Republika kan Aserbayhan gikan sa Unyong Sobyet kan 1991, naggagamit an kaamihanan na Azerbaijani nin iskriturang Latino. Sa balyong lado, parating piggagamit an Iranyanong Aserbayhan asin padagos na naggagamit nin iskriturang Perso-Arabiko. Haraning magkaano-ano an Aserbayhani sa Gagauz, Qashqai, Crimean Tatar, Turko asin Turkmen, nagheheras nin manlainlain na lebel nin kapwa nin pagiging pagkakasinabutan sa lambang saro sa mga tataramon na idto.
Ginikanan-ngaran asin panlikod na impormasyon
baguhonPanhitorikal an tataramon minatukdo sa mga tal na parataram kaini bilang Türki[5] na an boot sabihon "Turkiko" o Azərbaycan türkcəsi na an boot sabihon "Turkong Aserbayhani". Bago an pagtugdas kan Demokratikong Republika kan Aserbayhan, na kung sain pinapusog pa an pangaran na "Aserbayhan" huli ta sa mga polotikal na rason kan 1918, eksklusibong piggamit an pangaran kan "Aserbayhan" tanganing mamidbidan an kataning na rehiyon kan kontemporaryong amihanan-sulnopan kan Iran.[6][7][8] Pagkatapos kan pagtugdas kan Azerbaijan SSR,[9] susog sa orden kan lider na Sobyet na si Stalin, an "ngaran kan pormal na tataramon" kan Aserbayhan SSR, "niribayan gikan Turkiko pasiring sa Aserbayhani".[9]
Pagkokompara sa iba pang mga tataramon na Turkiko
baguhonAn pirang mga diyalekto nin Aserbayhani nagheheras man nin mga paradigma kan mga berbo sa pirang mga panahunan sa tataramon na Chuvash.[10]
Aserbayhani vs. Turko
baguhonPwedeng magkaulay sa lambang saro an mga nagtataram kan Amihanan asin Habagatan na Aserbayhani asin mga parataram kan Turko sa manlainlain na lebel kan pagkakasinabutan sa lambang saro. Bantog na marhay an mga Turkong soap opera sa mga Azeri sa parehas na Iran asin Aserbayhan. Nabisto ni Reza Shah Pahlavi kan Iran (nagtataram kan Habagatan na Aserbaijani) si Mustafa Kemal Atatürk kan Turko (nagtataram nin Turko) kan 1934 asin nakuanan na nagtataram sa lambang saro.[11][12][13][14][15][16]
Pwedeng mag-ulay sa sarong halawig sa lambang saro an mga nagtataram nin Turko asin Aserbayhani nin huli ta igwang dakulaon na pagkakalain asin nagkakasinabutan sa sarong lebel an parehas na mga tataramon, dawa na urog na pasil masabutan kan Aserbayhani an Turko kisa sa kabaligtadan.[17]
Sa pag-aadal kan 2011, 30 Turkong kaayon an pigsuri tanganing maaraman kung gurano ninda nasasabutan an nakasurat asin pigtataram na Aserbayhani. Nahiling digdi na dawa magkaparehas na tataramon sa lado nin tipolohiya an Turko asin Aserbayhani, sa lado kan mga parataram nin Turko, bakong kasing langkaw na pigtatantya an pagiging pasil na masabutan.[18] Sa pag-aadal kan 2017, nakakua an Iranyanong Aserbayhani nin kabilugan na 56% kan reseptibong pagkakasinabutan sa pigtataram na tataramon kan Turko.[19]
Nagpapahiling an Aserbayhani nin parehas na susugan nin doon sa Turko alagad mas simple sa pirang mga aspeto. Sarong makusog na doon dangan medyo nakaoras na doon an Aserbayhani, bakong arog kan Turko na maluya an doon asin nakaoras an pantig.
Uni an pirang mga kataga sa manlainlain na mga pagsayod sa Aserbayhani asin Turko na parehas an boot na sabihon sa parehas na tataramon:
Aserbayhani | Turko | Bikol Sentral |
---|---|---|
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value)./Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | sandalyas, sapatos |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | bitis |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | libro |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | dugo |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | gansa |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | kiray |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | nyebe |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | gapo |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | tren |
Aserbayhani vs. Turkmen
baguhonAn 1st person personal pronoun iyo an “mən” kan Aserbayhani arog kan “men” sa Turkmen, mantang “ben ” ini sa Turko. Totoo an parehas sa demonstrative pronouns na “bu”, na kung sain niriribayan an tanog na “b” is sa tanog na “m”. Halimbawa na sana: “bunun>munun//mının, muna//mına, munu//munı, munda//mında, mundan//mından”.[20] Ini, sinusunod man ini sa literaryang tataramon kan Turkmen, na kung sain an demonstrative pronoun na “bu” minasairarom sa pirang mga pagbabago arog sana kan sa: “munuñ, munı, muña, munda, mundan, munça”.[21] Nakatagpo an karibay na B>m sa kadakol na diyalekto kan tataramon na Turkmen asin pwedeng maobserbaran arog kan: “boyun>moyın” sa diyalektong Yomut - Gunbatar, “büdüremek>müdüremek” sa mga diyalekto na Ersari asin Stavropol Turkmens, “bol>mol” sa nga diyalekto nin Karakalpak Turkmens’, “buzav>mizov” sa mga diyalekto nin Kirac.[22]
Uni an mga pirang kataga na igwang manlainlain na mga pagsayod sa Aserbayhani asin Turkmen na igwa nin magkaparehas na boot na sabihon sa parehas na mga tataramon:[23]
Anihanan na Aserbayhani/Habagatan na Aserbayhani | Turkmen | Bikol Sentral |
---|---|---|
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | men | ako |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | sen | ika |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | haçan | nuarin |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | başga | iba pa |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value)., Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | it, köpek | ayam |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | deri | kublit |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | ýumurtga | sugok, bunay |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | ýürek | puso |
Lua error in Module:Unicode_data at line 293: attempt to index local 'data_module' (a boolean value). | eşitmek | dangog |
Bokabularyo
baguhonMga Interjection
baguhonKaiba an pirang mga halimbawa:
Sekular:
- Of ("Agh!")
- Tez Ol ("Dalian!")
- Tez olun qızlar mədrəsəyə ("Dalidalian na babaye, sa eskwelahan!", Sarong islogan para sa kampanya nin edukasyon sa Aserbayhan)
Pag-apod sa diyos:
- pahiwatig:
- Aman ("Awa")
- Çox şükür ("mabalos")
- prangkahan:
- Allah Allah (pigsasayod nin Allahallah) ("Oh diyos ko po")
- Hay Allah; Vallah "Sa Diyos [minasumpa ako]".
- Çox şükür allahım ("Dios mabalos sa sakong kagurangnan")
Pormal asin inpormal
baguhonAn Azerbaijani igwa nin bakong pormal asin pormal na paagi nin pagtaram kan mga bagay-bagay. Nin huki ta igwa ini nin pusog na pagkakaiba nin tu-vous sa mga tataramon na Turkiko arog kan Aserbayhani asin Turko (iyo man sa iba pang mga tataramon). Piggagamit an impormal na "ika" kung makikipag-ulay sa hararaning katood, kaano-ano, mga hayop o mga kaakian. An pormal na "ika" piggagamit kung nakikipag-ulay sa sarong tawo na mas gurang saimo o sa sarong tawo na mawot mong tawan nin pagpahiling nin respeto (sarong propesor, halimbawa).
Arog kan kadaklan na mga tataramon na Turkiko, pwedeng halion an personal pronouns, asin dinudugang sana ini para sa doon. Poon pa kan 1992, naggagamit na an Amihanan na Aserbayhani nin ponetikong sistema nin panurat, kaya pasil an pagsayod: kadaklan kan mga kataga parehas na pigsasayod sa kung pano ini baybayon.
Kategorya | Bikol Sentral | Amihanan na Azerbaijani (sa surat Latin) |
---|---|---|
Panginot na mga ekspresyon | iyo | hə /hæ/ (impormal), bəli (pormal) |
dai | yox /jox/ (informal), xeyr (formal) | |
hilo, tara | salam /sɑlɑm/ | |
paaram | sağ ol /ˈsɑɣ ol/ | |
sağ olun /ˈsɑɣ olun/ (pormal) | ||
marhay na aga | sabahınız xeyir /sɑbɑhɯ(nɯ)z xejiɾ/ | |
marhay na hapon | günortanız xeyir /ɟynoɾt(ɑn)ɯz xejiɾ/ | |
marhay na banggi | axşamın xeyir /ɑxʃɑmɯn xejiɾ/ | |
axşamınız xeyir /ɑxʃɑmɯ(nɯ)z xejiɾ/ | ||
Mga dukot/kolor | itom | qara /ɡɑɾɑ/ |
sinabilaw, bughaw | göy /ɟøj/ | |
baroron, kayumanggi | qəhvəyi / qonur | |
abo, abohon | boz /boz/ | |
gadila', kinalosisi', berde | yaşıl /jaʃɯl/ | |
kahel | narıncı /nɑɾɯnd͡ʒɯ/ | |
rosas, pink | çəhrayı
/t͡ʃæhɾɑjɯ/ | |
gitling, kiling, morado | bənövşəyi
/bænøvʃæji/ | |
pula | qırmızı /ɡɯɾmɯzɯ/ | |
puti | ağ /ɑɣ/ | |
giyaw | sarı /sɑɾɯ/ |
Mga numero
baguhonNumero | Kataga |
---|---|
0 | sıfır /ˈsɯfɯɾ/ |
1 | bir /biɾ/ |
2 | iki /ici/ |
3 | üç /yt͡ʃ/ |
4 | dörd /døɾd/ |
5 | beş /beʃ/ |
6 | altı /ɑltɯ/ |
7 | yeddi /jed:i/ |
8 | səkkiz /sæc:iz/ |
9 | doqquz /doɡ:uz/ |
10 | on /on/ |
Para sa mga numero nin 11–19, literal na boot sabihon kan mga numero "10 saro, 10 duwa" asin iba pa.
Numero | Kataga |
---|---|
20 | iyirmi /ijiɾmi/ [lower-alpha 3] |
30 | otuz /otuz/ |
40 | qırx /ɡɯɾx/ |
50 | əlli /ælli/ |
An mga darakulang mga numero binilog sa paagi kan pagsasararo sa sanpulo asin ribo-ribo na mas dakula sa mas saradit sa parehas na paagi, nin dai naggagamit nin sarong pangatnig sa tanga.
Mga tala
baguhon- ↑ Dating pigbabaybay sa Siriliko na piggagamit sa Azerbaijan Soviet Socialist Republic.
- ↑
- Pigbase an panurat na tataramon kan Iraqi Turkmen sa Turkong Istanbul gamit an modernong Alpabetong Turko.
- Nagkipag-iwal si Professor Christiane Bulut na an mga publikasyon gikan sa Aserbayhan parating naggagamit nin mga ekspresyon arog kan "Azerbaijani (diyalekto) kan Iraq" o "Habagatan na Azerbaijani" tanganing isaladawan an mga diyalektong Iraqi Turkmen na "igwa nin mga implikasyon nin politikal"; arog pa man kaito, sa literaturang Turkolohikal, an mga diyalekto na haraning magkaano-ano sa Turko asin Irak iyo an pagkagabsan na inaapod bilang "subangan na Anatolyano" o mga diyalektong "Irak-Turkiko/-Turkman", sosog sa pagkakasunod.[1]
- ↑ Nag-eerok an mga tal na parataram kan Aserbayhani, sa kadugangan sa Republika kan Aserbayhan (kung sain pigtataram an Amihanan na Aserbayhani), sa Iran (Habagatan na Aserbayhani), Dagestan, Georgia, Turko, Sirya asin Irak. Minarkahan an Amihanan na Aserbayhani nin mga sinublian na kataga Ruso asin isinusuway an Habagatan na Aserbayhani nin mga sinublian na kataga gikan sa Persya.[4]
- ↑ /iɾmi/ mahihiling man sa ordinaryong pagtaram.
Mga gunuan
baguhon- ↑ Bulut, Christiane (2018b), "The Turkic varieties of Iran", in Haig, Geoffrey; Khan, Geoffrey, The Languages and Linguistics of Western Asia: An Areal Perspective, Walter de Gruyter, p. 398, ISBN 978-3110421682
- ↑ 2.0 2.1 "Azerbaijani, North". Etnologo. Archived from the original on 5 June 2019. Retrieved 2 February 2020.
- ↑ Error sa pag-cite: Imbalidong
<ref>
tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan naEthnologue 22 AZB
- ↑ Brown 2005, pp. 634–38.
- ↑ "Türk dili, yoxsa azərbaycan dili? (Tataramon na Turko o tataramon na Aserbayhani?)". BBC (in Azerbaijani). 9 August 2016. Retrieved 15 August 2016.
- ↑ Atabaki, Touraj (2000). Azerbaijan: Ethnicity and the Struggle for Power in Iran. I.B.Tauris. p. 25. ISBN 9781860645549.
- ↑ Dekmejian, R. Hrair; Simonian, Hovann H. (2003). Troubled Waters: The Geopolitics of the Caspian Region. I.B. Tauris. p. 60. ISBN 978-1860649226.
Sagkod 1918, kang magdesisyon an rehimeng Musavat na pangaranan an bagong independiyenteng estado na Aserbayhan, an designayon na ini piggamit sana tanganing mamidbidan an Iranyanong kahokoman (Probinsya) kan Aserbayhan.
- ↑ Rezvani, Babak (2014). Ethno-territorial conflict and coexistence in the caucasus, Central Asia and Fereydan: academisch proefschrift. Amsterdam: Amsterdam University Press. p. 356. ISBN 978-9048519286.
An rehiyon sa amihanan kan salog Araxes dai inaapod na Aserbayhan bago an 1918, bakong arog kan rona sa amihanan-sulnopan kan Iran na haloy na nin inaapod poon pa man kadto.
- ↑ 9.0 9.1 "AZERBAIJAN". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 2-3. 1987. pp. 205–257.
- ↑ "Khazar language". Great Russian Encyclopedia (in Russian). Archived from the original on 25 March 2022. Retrieved 3 November 2021.
- ↑ Yelda, Rami (2012). A Persian Odyssey: Iran Revisited. AuthorHouse. ISBN 978-1-4772-0291-3., p. 33
- ↑ "Awesome Stories". www.awesomestories.com.
- ↑ IranLiveNews (31 October 2010). "The only known footage of the Reza Shah of Iran with audio discovered in Turkey" – via YouTube.
- ↑ felixiran (23 September 2007). "Reza Shah of Iran speaks to Kemal Ataturk" – via YouTube.
- ↑ felixiran (8 September 2007). "Reza Shah of Iran meets Ataturk of Turkey" – via YouTube.
- ↑ Mafinezam, Alidad; Mehrabi, Aria (2008). Iran and Its Place Among Nations. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-99926-1., p. 57
- ↑ Azerbaijani (Azeri), UNESCO
- ↑ Sağın-Şimşek Ç, König W. Receptive multilingualism and language understanding: Intelligibility of Azerbaijani to Turkish speakers. International Journal of Bilingualism. 2012;16(3):315-331. doi:10.1177/1367006911426449
- ↑ Mohammad Salehi & Aydin Neysani | Maria Popescu (Reviewing Editor) (2017) Receptive intelligibility of Turkish to Iranian-Azerbaijani speakers, Cogent Education, 4:1, DOI: 10.1080/2331186X.2017.1326653, read online
- ↑ Shiraliyev M. Fundamentals of Azerbaijan dialectology. Baku, 2008. p.76
- ↑ Kara M. Turkmen Grammar. Ankara, 2005. p.231
- ↑ Berdiev R., S. Kurenov, K. Shamuradov, S. Arazkuliyev. Sanaysay sa mga Diyalekto kan tataramon na Turkmen. Ashgabat, 1970. p.116
- ↑ "Swadesh list, compare the Azerbaijani language and the Turkmen language". Lingiustics.
Bibliograpiya
baguhon- Brown, Keith, ed. (24 November 2005). Encyclopedia of Language and Linguistics. Elsevier. ISBN 9780080547848.
- Kök, Ali (2016). "Modern Oğuz Türkçesi Diyalektlerinde Göçüşme" (in tr). 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 5 (15). ISSN 2147-0928. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/356950.[permanent dead link]
- Mokari, Payam Ghaffarvand; Werner, Stefan (2016), Dziubalska-Kolaczyk, Katarzyna, ed., "An acoustic description of spectral and temporal characteristics of Azerbaijani vowels", Poznań Studies in Contemporary Linguistics, 52 (3), doi:10.1515/psicl-2016-0019 Unknown parameter
|s2cid=
ignored (help) - Mokari, Payam Ghaffarvand; Werner, Stefan (2017). "Azerbaijani". Journal of the International Phonetic Association 47 (2): 207. doi: .
- Shaffer, Brenda (2006). The Limits of Culture: Islam and Foreign Policy. MIT Press. ISBN 978-0-262-19529-4.
- Sinor, Denis (1969). Inner Asia. History-Civilization-Languages. A syllabus. Bloomington. pp. 71–96. ISBN 0-87750-081-9.
Mga panluwas na takod
baguhonAn Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa tataramon na Aserbayhani. |
An edisyon nin Aserbayhani kan Wikipedya, an talingkas na Ensiklopedya |
An edisyon nin Habagatan na Aserbayhani kan Wikipedya, an talingkas na Ensiklopedya |
An Wikivoyage igwang a phrasebook para sa Azerbaijani. |
An pagpupurbar nin Tataramon na Aserbayhani kan Wikinews sa Wikimedya Inkubator |
- Sarong blog sa mapagkukuanan asin mapagpapalisan sa tataramon na Aserbayhani
- Lua error in Module:In_lang at line 41: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value). Sarong blog manungod sa tataramon na Aserbayhani asin mga tukduon
- azeri.org, literaturang Aserbayhani sa palis-taramon na Ingles
- Online bidirectional Azerbaijani-English Dictionary Archived 27 August 2011 at the Wayback Machine.
- Makanood nin Aserbayhani sa learn101.org.
- Pre-Islamic roots
- tataramon na Aserbayhan-Turko sa Iran ni Ahmad Kasravi.
- kaiba an sagunson kan tanog.
- diksyunaryo nin Aserbayhani<>Turko (Unibersidad nin Pamukkale)
- tataramon na Aserbayhan na igwang odyo Archived 25 February 2021 at the Wayback Machine.
- Tematikong bokabularyo sa Aserbayhani
- AzConvert, sarong bukas na gunuan sa programa nin transliterasyon na Aserbayhani.
- Alpabeto asin Tataramon na Aserbayhani sa Transisyon, an bilog na isyu kan Pankinaban na Aserbayhan, Spring 2000 (8.1) sa azer.com.