Rasyo
Sa matematika, an rasyo (Ingles: ratio; Spanish: razón) iyo pagkukumpara nin duwang bilang na dapit sa pagkumpara kan halaga nin enot na bilang sa halaga kan ikaduwang bilang. Halimbawa, kun may walong aranghita asin anom na lemonsito sa sarong mangkok nin prutas, an rasyo kan aranghita sa lemonsito iyo walo sa anom (8:6 na parehas sa rasyo na 4:3). Huli kaini, an rasyo kan lemonsito sa aranghita iyo 6:8 (o 3:4) asin an rasyo kan aranghita sa kabilogang halaga kan prutas iyo 8:14 (o 4:7).
An mga bilang sa sarong rasyo iyo pupuwedeng magin dakol nin anumang klase, arug kan bilang nin tawo o bagay, o arug kan mga pagsukol nin laba, gabat, oras, asbp. Sa kadaklan nin konteksto, limitado an parehas na bilang sa pagigin positibo.
Pupuwedeng gamiton an sarong rasyo sa pagtao nin duwang minabilog na bilang na pigsusurat bilang "a sa b" o "a:b", o sa pagtao nin halaga kan saindang kabangaan a⁄b.[1] An pantay na kabangaan kaparehas kan pantay na rasyo.
Huli kaini, pupuwedeng hilingon an sarong rasyo bilang kapid na pagpakarhay nin numero, bilang sarong praksyon kun sain an enot na bilang sa numerador asin an ikaduwang bilang sa denominador, o bilang an halaga na pigheheras kan praksyon. An mga rasyo na nabibilang na pigtatao kan mga (dae-sero na) natural na bilang iyo mga rasyunal na bilang, asin minsan, natural na bilang. Kapag pigsusukol an duwang kantidad nin kaparehas na yunit, na madalas na nangyayari, an saindang rasyo iyo sarong bilang na mayong dimensyon. An kabangaan kan duwang kantidad na pigsusukol nin mga lain na yunit iyo inaapod na rate.[2]
