Lisa Macuja-Elizalde
Lisa Teresita Pacheco Macuja-Elizalde (namundag kan Oktubre 3, 1964) sarong Filipinong balerina. Kan 1984, siya an pinakainot na dayuhang soloista na nakabali sa Kirov Ballet. Sa Pilipinas, sya an Artistang Direktor kan Ballet Manila asin Vice-Chairman kan nasyonal na komisyon kan UNESCO sa Pilipinas. Siya man an komisyoner kan National Commission on the Role of Filipino Women. Si Macuja-Elizalde sarong direktor asin miyembro kan Ballet Manila School - sarong sentro kan pagensayo para magin propesyonal sa pagballet na nagagamit nin Russian Vaganova Method.
| Lisa Macuja-Elizalde | |
|---|---|
| Kamundagan | Lisa Teresita Pacheco Macuja Oktobre 3, 1964 Manila, Philippines |
| Nasyunalidad | Filipino |
| Edukasyon | Russian Vaganova technique |
| Midbid bilang | Ballet |
| Paghiro | Klasikal, Moderno |
Biograpiya
baguhonMga inot na taon
baguhonSi Lisa ipinangaki sa Lourdes Hospital sa . Aki siya nina Cesar Macuja asin Susan Pacheco. Panduwa sa apat na magturugang si Liza. An saiyang matuang tugang na lalaki si Julio II (Joly), namundag kan 1963. Igwa man siyang tugang na lalaki na nguhod na sarong aktor asin artista sa mga musikal na si Jerome, namundag kan 1967, alagad ini nagadan huli sa aksidente vehikular kan Setyembre 30, 1984, tulong aldaw bago an saiyang ika-20 anyos na kompleanyo, ini man taon kan saiyang mga inot na pagsali sa Kirov Ballet. Tugang niya si Gia Macuja Atchison, sarong aktres asin artista sa mga musikal, namundag kan 1971, na naagom kan sarong musikero na si Robert Atchison. Bilang sarong Katoliko, si Lisa nagklase sa St. There's College sa Syudad nin Quezon, siya pirming nasa listahan kan mga may aki na may onra kan siya nasa elementarya asin nagin salutatorian kan siya nasa hayskul. Kan siya otso anyos palang, nagpuon siya kan saiyang inot na pagklase sa ballet, si Felicitas Layag-Radiac an saiyang nagin inot na paratukdo. Inot siyang nagbayle sa entablado kan siya onse anyos palang sa recital na inapod na Twinkle Toes in Tinsel Land na ipinahiling kan Pebrero 29, 1976 sa Meralco Theater, Syudan nin Pasig. Saro siyang baguhan asin soloistang parabayle sa Dance Theater Philippines (DTP). Nakua niya an saiyang sertipiko hali sa Royal Academy of Dancing, asin nakakua nin skolarship para sa Vaganova Choreographic Institute in Leningrad. Nagperform siya sa sikat na Kirov ballet kan 1984 hanggang 1986. Nagbalik siya sa Manila kan 1986 asin nagin inot na artist-in-residence kan Cultural Center of the Philippines (CCP) habang siya nagbabayle sa Ballet Philippines. Kan 1988, nagin ballerina siya ka Philippine Ballet Theater (PBT) asin puon kadto sa Pilipinas na siya nagpirmi. Nagpeperform siya bilang primerang ballerina sa mga darakulang lokal na produksiyon asin bilang sarong bisita sa ibang mga bansa arog kan Russia, Lithuania, Latvia, Ukraine, Georgia, Armenia, Estados Unidos, Cuba, Mexico, Singapore asin New Zealand. Kan 1995, siya nagtindog kan saiyang sadiring kompanya kan ballet, an Ballet Manila, hinihiling bilang sarong kompanya kan ballet na sadiri kan mga parabayle, binubuo kan mga parabayle asin para sa mga parabayle. Kaiba si Osias Barroso, nagtukdo sinda kan Russian Vaganova method kan klasikal na ballet.[1]
Sa sampolong taon na paglilibot kan Ballet Manila, pinanginotan no Lisa Macuja-Elizalde an kompanya sa apat na performance tours sa 16n syudad sa Russia, apat na performance tours sa 15 syudad sa Estados Unidos asin sa mga iba-bang pagtiripon arog kan Aberdeen Youth Festival sa Scotland, Folk Arts Festival sa South Korea, Asia Arts Festival sa Beijing, China, an Angkor-Gyeongiu World Culture Expo sa Angkor-Wat, Cambodia asin sa Philippine Fiesta sa Japan. Pinanginotan niya man an saiyang kompanya sa mga outreach performance tours sa halos 45 na mga syudad asin munisipyo sa buong Pilipinas.[1][2]
Bilang personalidad sa medya
baguhonKan Marso 11, 2007, inilunsad ni Lisa Macuja-Elizalde an saiyang programa sa radyo na pinangaran na 'Art 2 Art', na nag-aasa na mapakaray an relasyon kan mga Filipinong paradalan asin mga ka-artistahan. Ini man nagpapalakop kan kaaraman sa arte sa publiko na may magaya-gayang pagpalitan kan mga ideya asin ekspirensiya kan mga bisita sa radyo. An 'Art 2 Art' ni Macuja-Elizalde, ginibo kan Manila Broadcasting Company, an pinakadakulang estasyon kan radyo sa Pilipinas, asin my halos 500 na estasyon sa Asya.
Kan Hulyo 2012, si Senador Miriam Defensor-Santiago, sa sarong resolusyon, inudyok si Presidente Benigno Aquino III na gawadan nin Prima Ballerina si Lisa Macuja-Elizalde, an titulo para sa Nasyonal na Artista sa Pagbayle.Sinabi
Sinabi ni Santiago na isinumite niya an Pan-Senadong Resolusyon numero 808 matapos niyang madalan an "World Stars of Ballet," na itinukar si Macuja-Elizalde.
Si Macuja an inot na dayuhang soloista sa bistadong Kirov Ballet, na bistado man bilang Imperial Russian Ballet.
"Si Lisa inaapod na 'ballerina of the people.' Mayo pang ibang Filipina ballerina an makakalampas sa pagbisto asin orgulyo na itinao ni Lisa Macuja-Elizalde sa Pilipinas. Saro siyany pagkatao kan talento, imahinasyon asin teknikal na profisyente sa pinakamataas na ranggo, ini an rason kun tano siya nagin karapat-dapat na gawan kan titulo na National Artist," sinabi ni Santiago.[3][4][5][6]
Gawad asin pagbisto
baguhonGawad
baguhon- Special Prize for Artistry kan House of Diaghilev in Moscow (1992)
- International Diaghilev Ballet Competition sa Moscow, Russia, 5th Place (1992)
- USA International Ballet Competition sa Jackson, Mississippi, Semi-Finalist (Senior Division) (1990)
- Quezon City's Outstanding Citizen Award (1989)
- Manila's Patnubay ng Kalinangan at Sining (1988)
- Asia-Pacific Ballet Competition sa Tokyo, Silver Medal (1987)
Pagbisto
baguhon- Pearl of the Orient Award (2008)
- The Order of International Friendship iginawad ni Russian President Vladimir Putin (2001)
- Ten Outstanding Young Persons of the World (TOYP U.S.A, 1997)
- Ten Outstanding Young Filipinos (TOYF, 1995)
- The Outstanding Women in Nation's Service (TOWNS, 1989)
- Outstanding female lead performance in a dance production (Gawad Buhay Awards for the Performing Arts, 2008)
Personal na buhay
baguhonPinakasalan ni Macuja si Fred J. Elizalde kan June 7, 1997. An mag-agom nagkaigwang duwang aki, Michellle Elizabeth "Missy" M. Elizalde, namundag kan Hulyo 28, 1998, asin Manuel Cesar "Mac" M. Elizalde, namundag kan Agosto 27, 2000.
Toltolan
baguhon- ↑ 1.0 1.1 Ballerina of the People. Lisa Macuja-Elizalde, Angela Blardony Ureta, Susan A. De Guzman. 2006. ISBN 978-971-93615-0-3
- ↑ Treading Through: 45 Years of Philippine Dance. Basilio Esteban S. Villaruz. 2006. ISBN 978-971-542-509-4
- ↑ http://newsinfo.inquirer.net/225792/sen-santiago-nominates-macuja-elizalde-for-national-artist
- ↑ https://www.philstar.com/headlines/2012/07/10/826287/miriam-wants-national-artist-award-lisa-macuja
- ↑ Reyes Carls, S. Miriam nominates Lisa Macuja-Elizalde for National Artist. interaksyon, July 9, 2011, http://www.interaksyon.com/article/36898/miriam-nominates-lisa-macuja-elizalde-for-national-artist.
- ↑ http://www.gmanetwork.com/news/news/nation/264712/miriam-nominates-lisa-macuja-elizalde-for-national-artist-award/story/
- Ballerina of the People. Lisa Macuja-Elizalde, Angela Blardony Ureta, Susan A. De Guzman. 2006. ISBN 978-971-93615-0-3
- Treading Through: 45 Years of Philippine Dance. Basilio Esteban S. Villaruz. 2006. ISBN 978-971-542-509-4
- Villaruz, B.E.S. "Altar". In CCP Encyclopedia of Philippine Art, 1st ed., Vol. 5, 219. Philippines: CCP Publications Office, 1994.
Panluwas na takod
baguhon- Official website Ballet Manila
- https://web.archive.org/web/20090314055805/http://www.businessmirror.com.ph/09112008/life05.html Lisa Macuja Elizalde in Halo-Halo Supreme
- https://web.archive.org/web/20080927133250/http://www.manilatimes.net/national/2007/sept/30/yehey/weekend/20070930week1.html Lisa Macuja in Swan Lake