Jose Ofrasio

Si Fr. Jose Ofrasio (3 Agosto 1899 - 1980) sarong Bikolanong pading sekular, edukador, dramatista, peryodista, profesor sa kolehiyo, asin parasurat sa Bikol, Ingles asin Kastila. Siya an nagsurat sa Bikol kan Bagong Tipan kan Flores de Mayo, Via Crucis, 'Visita Domiciliario, asin Santos Ejercicios Sa Tataramon Na Bicol.

Pamilya

Siya namundag sa Guinobatan, Albay. An saiyang mga magurang iyo sinda Enrique Ofrasio y Orogo asin Josefa Orpiada y Olaguer, pareho tubo sa Guinobatan, Albay. Nagkaigwa siya nin limang tugang: si Lorenzo, Jose, Julian (na nagin alkalde kan Guinobatan), Concepcion asin Efren. An huri nagadan huben pang maray daa.

Saiyang primo si Msgr. Julian Ope y Ojeda (Peb. 16, 1867-Des. 10, 1926) ) sa amang parte, na nagin kura paroko kan Guinobatan, Albay asin igdi niya namana an sarong kopya kan Vocabulario de la Lengua Bicol ni Lisboa alagad sabi niya, pakagadan kaining primo niya, ipinanao gabos na dagang rogaring sa Simbahan.

Pag'adal asin pagpadi

Nagkua siya kan saiyang elementarya sa Guinobatan Parochial School abot ika-4 na grado. An ika-5 hanggan matapos niya an kurso sa Humanidades, igdi siya sa Seminario Conciliar de Nueva Caceres nagadal.

Nagin siyang padi asin naordenan kan Abril 5, 1922, alagad bago kaini nagdagdag pa siyang adal sa Unibersidad kan Santo Tomas kun saen duman nagkua siyang kurso sa Canon Law, Piiosopiya, Letras (1921). Kan 1922 nagin siyang chaplain sa St. Agnes Academy abot 1924.

Mga Parokong Nadestinohan Niya

Kan taon na 1924, nagbalik siyang UST asin tinapos niya an saiyang Doktorado sa Canon Law, Licentiate sa Pilosopiya asin Letras. Kan 1926, nagin siyang capellan sa Santuario kan Penafrancia asin sekretario sa Obispo kan Caceres. Nagin man siyang kura paroko igdi sa Naga asin sabay na director sa Camarines Sur Catholic Academy. Kan 1932 nagin siyang kura paroko kan Casiguran, Sorsogon.

Duman huli sa tuyong pagpahirahay kan simbahan nagpakontes siya sa pagsurat nin rawitdawit. An guminana iyo si Clemente Alejandria kan saiyang isinumitir na entri na tituladong "La Estrella" An Bitoon).

Kan 1934, nadestino siyang kura paroko kan Legazpi. Sunod na taon, 1935, yaon siya sa Sorsogon, Sorsogon kun saen siya duman an kura paroko. Nagpoon siyang magpagayon kan simbahan alagad inabot kan ika-2 Gerang Pangkinaban.

Kan taon 1945, nadestino siya komo kura paroko kan Malinao, Albay. Duman an simbahan enterong naraot resulta kan guerra. Nagpagibo na sana siya nin simbahan gibo sa kahoy asin tiklad na nipa.

Kan taon 1946, isinobol naman siya sa Irosin, Sorsogon. Siya an kura paroko duman asin ta pinatogdok niya ulit an simbahan duman ta kan Mayo kan taon na idto, entero ining narogba huli sa Bagyong Trix.

Paglaog kan taon 1951, siya naman ginibong kura paroko sa Bulusan, Sorsogon. Igdi dakul an nahaman niyang proyekto. Nagpagibo siya nin bagong simbahan sa sementoado asin sim na galbanisado an atop, pinahiwas niya an patio, dangan nagpagibo siya nin sementadong Via Crucis. Nagpatindog pa siya nin konkretong monumento kan Sacred Heart and Immaculate Concepcion.

Naghale siya sa Bulusan kan 1961 asin an edad na niya 63. Sa Putiao, Sorsogon siya nadestino naman pero nagpahingalo siya nin husto huli sa helang. Siya an nagin capellan kan Holy Family Academy na pinapadalagan kan mga Madreng Agustino.

Kan taon 1965, ilinaog siya sa V. Luna Ospital ta nagpaoperar.

Taon 1966, natoka siyang komo profesor sa Our Lady of Penafrancia Seminary (Sorsogon, Sorsogon) na ini may haiskul. Duman nagtokdo siya nin Latin, History, Modern Literature, Espanol, asin Ingles. Paglaog kan 1971, pinagparetiro na siya na mayo nang pa'san nin ano pa man na katongdan dawa ngani siya nombradong assistant sa kura paroko.

Mga Ibang sinibotan

1. Taga-ambag asin nagpalakaw kan Sanghiran Nin Bikol, sarong magasin.
2. Kagtogdas asin nagpalagda kan Southern Cross na iyo an organ kan Catholic Faith Crusaders, saiyang minukna na kasaroan. Pinalagda niya ini sa Libreria y Imprenta Mariana.
3. Siya an nagpoon asin promotor kan Catholic Action Movement.
4. Pigpundar niya an Catholic Women's League sa Sorsogon.
5. Nagpalagda siya kan peryodikong Banaag. Pig-imprenta sa Imprenta Mariana.
6. Nagin siyang Censor asin Editorialist kan Heraldo Bicol sa Albay.
7. Opisyal siyang tagapalis asin censor kan mga librong liturgica duman sa Sorsogon.
8. Pigbikol niya an mga leccionario na may mga babasahon para sa Banal na Misa kan siya profesor duman sa seminario sa Sorsogon: Leccionario sa Bikol. 3 tomo.. 1973.
9. Ginana niya primer premyo sa pagsurat nin homilia kan nagtiripon an kapadian (Union of Bicol Clergy). An saiyang entri "Homilias Dominicales en Bikol- Para Todo el Año sa irarom kan nom de plume niyang Filoteo.
10. Siya man an nakasikwit kan primer premio sa Pagbeberso asin pagsurat Salaysay kan anibersaryo kan coronacion ni Nuestra Señora de Peñafrancia kan taon 1955. An entri niya, An Pagkamoot na Nagbabalik

Mga Tokdang Literaryo Niya

Si Ofrasio, sa hiwas kan saiyang dunong asin rarom kan adal, dakulon an pigsurat sa lawig kan saiyang pagkapadi. An dakul may kuneksyon sa pagsasaDiyos arog kan Binikol niya an Flores de Mayo, an Via Crucis, Pitong Ultimong Tataramon, an Visita domicilario asin an bilog na Bagong Tipan.

Alagad, huli ta may pagmakulog man sa tataramon na Bikol, igwa siyang mga artikulo dapit sa lingwistika na nagtataong linaw kan tataramon na Bikol. Siring man siya nagtokda nin mga drama, mga rawitdawit asin osipon. Huli ta sayon siya sa pagsurat, igwa kaining nakasurat sa Bikol, sa Ingles asin sa Kastila.

Nakakahinayang ta kadakulan kan mga manuskrito niyang sinurat asin kadamotan kan saiyang mga libro natomtom kan magkasulo' sa kumbento niya duman sa Sorsogon bago siya nagadan kan 1980.

Ini an mga tinokda niyang obra:

1. Drama.

Sumpa nin Parasugal (1927) na katuwang niya sa pagmukna kaini si Joaquin Teodorico. Manongod ini sa sarong toriyok na parasugal. Mapangisi ini pero may leksyuon moral.

Bicolia,(1929) enot na Parte. Sarong nobela na inako niya haros autobiografia niya. Manongod ki Biklan, sarong caracter na nabugtak sa antigong panahon asin si Bikolia, saiyang namomotan.

Sarong politico-religiosong istorya. Ipinasale ini sa Naga sa likod kan Katedral sa pag-anduyog kan Crusaders' Association

Filipinas (1943) Sinurat niya kan tyempong Hapon. Manongod ini ki Pinay asin mga tugang niyang lalake sa sitwasyon nin guerra.

Sarong Banwaan, Sarong Pagcamoot Drama skit ipinasale kan May 4, 1944 kan Constabulary Day.

1. Religiosong Drama/skit. Sta. Isabel de Hungaria; Immaculada Concepcion, Coronation of Queen Juana. Sinurat niya kan yaon siya sa Bulusan, Sorsogon asin an huri ipigpasale kan piyesta duman sa Bulusan.
2. Mga Iba Pang sinurat na Napalagda niya:

• Oratia Plena. sarong rawitdawit.
• Scripta. 1918-1926. Mga enot na pagngata' niya sa pagsurat sa Ingles asin Kastila.
• The Writings of Padre Jose Ofrasio (Poems, speeches, selected sermons, religious and literary)
• Via Crucis Dialogada asin An Pitong Tataramon. Hininamos asin Hinuwad sa Tataramon na Bikol. Rev. . Jose O. Ofrasio, J.C.D & Ph. Lit. L. 1st Printing. 1973. Daughters of St. Paul. Pasay City.

1. Mga Artikulo niya na nagluwas sa Vinculum:

• Morphological Study of some Letters and Bikol Words. Vinculum. vol. 111, No. 2 , pp. 10-17 Dec. 1960.
• Morphological Study of Some Letters in Bikol. Kadagosan kan enot na artikulo. Vinculum. vol. III. No., 3. Mar 1961. p. 33-38.
• 'Morphological Study of the Bikol Dialect. (ika-3 sa serie) Vinculum. Vol. IV. No. 2.Oct-Dec. 1961.

Toltolan

1. Pahayag asin osipon ni Padre Jose Ofrasio (c. 1977) sa kagsurat. 2. Istorya Kan Kabikolan. Jaime T. Malanyaon. AMS Press. Naga City. 1991.p. 467-68.