Wikipedia

Kasunduan sa Escazú

internasyunal na kasunduan na pirmado kan 2018
(Nakatukdo hali sa Escazú Agreement)

 

An Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean, na mas bisto bilang Kasunduan sa Escazú (Spanish: Acuerdo de Escazú), sarong internasyunal kasunduan na pinirmahan nin 25 Latin American asin Caribbean na mga nasyon dapit sa mga karapatan sa akses sa impormasyon manungod sa kapalibutan, partisipasyon kan publiko sa pankapalibutan na pagdedesisyon, hustisyang pankapalibutan, asin marhay asin sustenableng kapalibutan para presente asin paabot na mga henerasyon.[1] An kasunduan bukas sa 33 na mga nasyon sa Latin America asin Caribbean. Sa 24 na mga signataryo, nairatipika ini nin 12: Antigwa asin Barbuda, Argentina, Bolivia, Ecuador, Guyana, Mexico, Nicaragua, Panama, Saint Vincent and the Grenadines, Saint Kitts and Nevis, Saint Lucia, and Uruguay.

Chico Mendes sa saiyang harong sa Xapuri, Acre, Brazil, kan 1988, bago sya gadanon huli sa saiyang aktibismong pankapalibutan
Sa ginibong preymwork kan United Nations General Assembly, binuksan para sa pirma an Escazú Agreement kan 27 Setyembre 2018.

Gikan an kasunduan sa 2012 United Nations Conference on Sustainable Development asin iyo an solamentang kasunduan na inaprubahan bilang bunga kan kumperensya. An Economic Commission for Latin America and the Caribbean (ECLAC) kan UN bilang teknikal na sekretarya para sa proseso, pigdisensyo ini sa pag-ultanan nin 2015 asin 2018 asin inaprubahan sa Escazú, Costa Rica, kan 4 Marso 2018.[2] Pinirmahan an kasunduan kan 27 Setyembre 2018 asin nagdanay na bukas para sa pirma sagkod 26 Setyembre 2020. Kinaipuhan an onseng ratipikasyon para matawan ini pwersa, na nahaman kan 22 Enero 2021 sa Mexico asin Argentina.[3] An kasunduan nagkaigwa nin pwersa kan 22 Abril 2021.[4][5]

An Escazú Agreement iyo an pinakainot na internasyunal na kasunduan sa Latin America asin Caribbean mapadapit sa kapalibutan, asin an pinakainot sa kinaban na ipigbali an mga probisyon dapit sa karapatan kan mga parasurog sa kapalibutan. Pinapakusog kan kasunduan sa koneksyon kan mga karapatan pantawo asin kan pagprotektar sa kapalibutan sa paagi nin pagpautob nin kahagadan sa mga myembrong estado mapadapit sa karapatan kan mga parasurog sa kapalibutan. Katuyuhan kaini na makataong hustong impormasyon sa publiko dapit sa kapalibutan, pankapalibutan na pagdedesisyon, asin legal na proteksyon asin remedyo samga bagay-bagay dapit sa kapalibutan. Rinerekonoser man kaiyan an diretso kan presente asin paabot na henerasyon sa marhay na kapalibutan asin sustenableng pag-uswag. [6][7]


Mga Kabtang asin Tanda

baguhon
Member Kasuratan nin pirma Kaagan nin rating
  Antigua and Barbuda 27 Setyembre 2018 4 Marso 2020
  Argentina 27 Setyembre 2018 22 Enero 2021
  Belize 24 Setyembre 2020
  Bolivia 2 Nobyembre 2018 26 September 2019
  Brazil 27 Setyembre 2018
  Chile 18 Marso 2022
  Colombia 11 Disyembre 2019
  Costa Rica 27 Setyembre 2018
  Dominica 26 Setyembre 2020
  Ecuador 27 Setyembre 2018 21 Mayo 2020
  Grenada 26 Setyembre 2019
  Guatemala 27 Setyembre 2018
  Guyana 27 Setyembre 2018 18 Abril 2019
  Haiti 27 Setyembre 2018
  Jamaica 26 Setyembre 2019
  Mexico 27 Setyembre 2018 22 Enero 2021
  Nicaragua 27 Setyembre 2019 9 Marso 2020
  Panama 27 Setyembre 2018 10 Marso 2020
  Paraguay 28 Setyembre 2018
  Peru 27 Setyembre 2018
  Dominican Republic 27 Setyembre 2018
  Saint Vincent and the Grenadines 12 Hulyo 2019 26 Setyembre 2019
  Saint Kitts and Nevis 26 Setyembre 2019 26 Setyembre 2019
  Saint Lucia 27 Setyembre 2018 1 Disyembre 2020
  Uruguay 27 Setyembre 2018 26 Setyembre 2019

Abala sa mga ratipikasyon

baguhon

An nagkapirang komentarista nagpahayag nin pagduda kun raratipikahan baya kan Brazil an kasunduan sa iraraom ni Jair Bolsonaro, na an gobyerno dai nagsusuporta sa mga mekanismong surog sa kapalibutan o mga karapatan pantawo.[8][9] Siring man, may mga paghahandal sa dai pagratipika kan Colombia sa kasunduan, urog na nanginginutan ini sa nasyon sa rehiyon sa bilang nin mga ginadan na parasurog pankapalibutan.

Hobenes na Kampyon

baguhon

Kan 2020, para sa ikaduwang anibersaryo kan kasunduan, an The Acess Initiative (TAI), an United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean (UN ECLAC), asin an Gobyerno kan Costa Rica nagpili nin 5 bagong hoben na kampyon, na nagsalida ki David R. Boyd, gikan sa hoben na mga aktibista sa bilog na Latin America asin Caribbean.[10]

Nasyon Mga Ngaran
  Argentina Nicole Becker
  Chile Sebastián Benfeld Garcés
  Colombia Laura Serna
  Costa Rica Kyara Cascante
  Saint Vincent and the Grenadines Nafesha Richardson

Susugan

baguhon
  1. ↑ "Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean" (PDF). CEPAL. 4 March 2018. Retrieved 20 April 2021. 
  2. ↑ "History of the Regional Agreement". Economic Commission for Latin America and the Caribbean. 23 March 2018. Retrieved 28 May 2021. 
  3. ↑ STATEMENT: Escazú Agreement Moves A Big Step Closer to Making the World Safer for Environmental Defenders. 22 January 2021. https://www.wri.org/news/statement-escazu-agreement-moves-big-step-closer-making-world-safer-environmental-defenders. Retrieved on 20 April 2021. 
  4. ↑ "Secretary-General's message marking the Entry into Force of the Escazú Agreement". United Nations Secretary-General. 22 April 2021. Retrieved 28 May 2021. 
  5. ↑ "World's First Treaty Protecting Environmental Defenders Could Soon Be Enacted". Global Citizen. 24 August 2020. Retrieved 20 April 2021.
  6. ↑ "The Escazu Agreement". Environmental-rights.org. 2018. Retrieved 20 April 2021. 
  7. ↑ "World's First Treaty Protecting Environmental Defenders Could Soon Be Enacted". Global Citizen. 24 August 2020. Retrieved 20 April 2021. 
  8. ↑ "Brazil set to ignore Escazú agreement that protects environmental activists". Dialogo Chino (in English). 2021-04-19. Retrieved 2021-04-27. 
  9. ↑ Miguel, Teresa de (2021-04-26). "International agreement enters into force to end killings of environmental leaders in Latin America". EL PAÍS (in English). Retrieved 2021-04-27. 
  10. ↑ "STATEMENT: 5 Youth Champions of Escazú Announced". World Resources Institute. 4 March 2020. Retrieved 21 April 2022. 
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kasunduan_sa_Escazú&oldid=231046"