An Kaso Legal kan mga Mariano Kontra sa Siyudad nin Naga

An kaso kan mga tagamana ni Macario A. Mariano laban sa Siyudad nin Naga bakong biglang nagbutwa o huli daa sa kaanggotan kan mga Mariano ki Jesse Robredo sa pagtugot kaini na mabugtak an Eternal Plans kan taon 2001 sa kahampang na gayo kan Sto. Niño Memorial Park sa Bgy. Balatas, orog na ta an loteng linaklakan kan Eternal Plans parteng donasyon pa kan mga Mariano. Alagad, sa totoo lang, amayon pa Septyembre 17, 1959, si Mariano nagsurat na ki Alkalde Monico Imperial na naghahapot kun anong nangyari na kan pagtangro' kan siyudad na babakalon na sana an 5 ektaryang daga na kuta sarong donasyon alagad an duwang lado dai na nagkasurundo sa sinasabing donasyon ta saro sa magabat na probisiyon kan donasyon iyo na dapat na mapatogdok kan edipisyo kan City Hall iyo an mga Mariano, alagad ini dai nasunod ta pigbidding an konstruksyon asin sarong Francisco O. Sabaria an guminana asin iyo an nagpatogdok logod kan edipisyo. Huli kaini, si Mariano asin Gimenez nag'insistir na ibalik an mga loteng donasyon alagad nagpahunod nang maokupar kan Siyudad ta nangako si Imperial na babakalon na sana kan Siyudad an mga lote. Ta mayong hiriro-hiro an mga opisyales kan Siyudad, nagpadarang sarong direktiba si Mariano kan Mayo 14, 1968 sa General Manager kan City Heights Subdivision na si Abogado Eusebio Lopez, Jr., petsado Mayo 14, 1968 na dai na intindihon an soboot donasyon ninda kundi insistiran si Vicente Sibulo, na iyo na an alkalde kan mga panahon na idto, na otobon an pangako kan Siyudad na babakalon na sana an kahiwas-hiwas na lote.

Pagkagadan ni Macario Mariano/ Padagos an Syudad sa pag'okupar kan lote

Lumang hitsura kan City Hall

Kan Desyembre 2, 1971 (sa ibang rekord kan Korte, 1972) nagadan si Mariano. Manta, an gobyerno lokal dagos an pagokupar kan mga loteng pig'iiriwalan, partikular sa deskripsyon na Bloke 25 (okupado kan City Hall asin kataraid na kahiwasan), asin Bloke 26 (okupado kan saod publiko na mayo naman ngane sa presente). Mangyari pa, an Siyudad nagpanao pa nin mga lote na tinugdukan kan ibang mga opisina kan gobyerno arog kan National Bureau of Investigation (NBI), Land Transportation Office (LTO), Municipal Trial Court (MTC), Regional Trial Court (RTC), Department of Labor and Employment (DOLE), Philippine Postal Corporation, Integrated Bar of the Philippines, Senior Citizen Office, PICPA, Camarines Sur Dental Association, Philippine Nurses Association, Naga Science Centrum, City Engineer’s Office, Lingkod Barangay, Naga City Youth Center, Naga City-Raul Roco Library, Naga City Canteen. Yaon man igdi an Naga Civic Center, an opisina kan Commission on Elections (COMELEC) asin kan bagong tugdok na Museo ni Robredo (1917).

Pagsurat sa pagbawe kan daga kan mga tagamana ni Mariano

Kan Septyembre 3, 2003, sa sarong surat si Danilo David S. Soriano, nagtitindog komo administrador asin representante kan mga tagamana ni Macario A. Mariano, higot na nag'insistir sa Siyudad (an alkalde na igdi iyo si Jesse Robredo) na ibalik na an Bloke 25 asin 26 sa City Heights Subdivision. Alagad, nagbungog-bungogan an huri.

Pagsangat nin kaso kan mga tagamanang mga Mariano

Kaya kan Pebrero 12, 2004, an pamilya Mariano nagsangat na pormalmente nin kaso sa Municipal Trial Court, Branch I, Syudad nin Naga. Sa Desisyon petsado Peb. 14, 2005 kan MTC Civil Case No. 12334, an MTC pig'etsa an kaso huli ta mayo daa ini nin hurisdiksyon ta an paghihingako kan Siyudad sa mga pagrorogaring kan mga lote dai bagay sa sarong kasong unlawful detainer na iyo an dinara sa korte kan pamilya Mariano. Alagad, an mga Mariano nag'apela sa mas halangkaw na korte, an Regional Trial Court (RTC). Sa Kaso Sibil Nu. RTC 2005-0030, an RTC nagbutas kan Desisyon petsado Hunyo 14, 2005, na pigordenan an Siyudad na "i-entrega an physical possession kan mga lote sa mga respondente (mga tagamanng Mariano) na rematado na gabos na improvements, asin magbayad Php 2,500,000 bulanbulan komo kompensasyon sa paggamit asin pag'okupar kan mga lote; ₱587,159.60 bilang bayad sa abogado; asin asumiron gasto sa kaso."

Pinal na desisyon kan Korte Suprema

An kaso nagsaranga-sanga na ta an Siyudad dai nagpahunod basta. Mala, ta nakaabot sa Korte Suprema an kaso. Pinalmente an Korte Suprema, sa Desisyon kan Division I, kan Mayo 2018, na ginuhit ni Hon. SC Justice Noel Gimenez Tijam, pigmandohan an Syudad nin Naga na magbayad kan mga morosong renta kwentado poon 2003 na nag'aabot Php 255 milyon o Php 1.25 M bulan-bulan sagkod na maubusan mabayaran an sinabing moroso.

Sa 32-na-pahinang Desisyon na ini, iginilid kan KS an desisyon kan Court of Appeals petsado Hulyo 20, 2011 na nag'aampoyon sa Siyudad nin Naga asin imbes ibinalik komo iyo an maninigo' asin tama', an desisyon kan Regional Trial Court Branch 26, petsado Hunyo 20, 2005 na nagsasabing an mga tagamana ni Macario A. Mariano an mas may derecho sa pagrorogaring kan mga loteng yaon sa kaso.

Sa Desisyon dugang pang sinambit kan Korte Suprema na an dokumento nin donasyon may mararang kakundian maski ngani daa notariado "ta bako man an nagpirirma sa dokumento an mga kagsadiring sinda Macario Mariano asin Jose Gimenez, asin saindang mga agom, saka kan soboot pigdonaran (an Siyudad representado ni Alkalde Monico Imperial), kundi an nagpirirma sana man iyo sa Eusebio M. Lopez, Faustino Dolor, Soledad Lirio Dolor asin Lopez, Jr., na an mga ini mga opisyales kan City Heights Subdivision komo presidente, bise-presidente, sekretaryo asin General Manager, sunod-sunod sa pagkasarambit.”

Pignotaran pa kan Korte Suprema na an Siyudad nin Naga pabaya na gayo ta sa laog kan 50ng taon poon kan ini soboot pigdonar na kan mga Mariano kan Agosto 16, 1954, dai lamang naghingoa na mapakarhay an titulo na ini ikalito sa pangaran kan siyudad, bagay gayod na maski an Siyudad duwa-duwa kan kapusogan sa sinasabing donasyon.

Basaha man

• Macario A. Mariano