Adgaw
An adgaw (Premna odorata Blanco) saróng espesyes nin nagbuburak na tinanom sa pamilyang Lamiaceae.[2] Orog na midbid sa Ingles na fragrant premna (mahamot na Premna), asin mananagboan sa Subkontinenteng Indyano, Yunnan sa Tsina, Habagatan-sirangan na Asya, New Guinea, asin Amihanan na Australya, asin naturalisado sa Habagatan Florida.[3]
Adgaw | |
---|---|
Bunga kan Adgaw | |
An kahoy na adgaw | |
Sayantipiko na klasipikasyon | |
Kahadean: | Plantae |
Klado: | Angiosperms |
Klado: | Eudicots |
Klado: | Core eudicots |
Klado: | Asterids |
Orden: | Lamiales |
Pamilya: | Lamiaceae |
Genus: | Premna |
Espesyes: | P. odorata
|
Ngaran binomyal | |
Premna odorata | |
Sinonimo[2] | |
Lista
|
Sarong kahoy na ginagamit na bilang tradisyonal na pambulong sa Filipinas, asin pinapantanom bilang ornamental dyan asin kun sain pa.[4]
Deskripsyon
baguhonSaróng nagkakáhoy na tinanóm na minalangkáw nin dai mataas sa 10 metro[4] asín an mga dahon matipanás an poró, asín an bunga birilogbílog na mairóm na lila. An burak kainí berde asin malamutî.[5]
Pambulong na Gamit
baguhonSa Filipinas, sarô na iní sa pinapamugták na bulóng sa nasyon.[4] An ginàgâ nin mga dahon asín burak kainí marháy sa hapò, sa pagpatukál kan dukót na plema, pampaluwas gànot, pampatìgab sa duros na nasáray sa tulák. Marháy man iní sa mga nag-aábo. An ginàgâ kainí marháy pa man sa tuberkolusis, asín an ogbós na ginàgâ marháy na pampahalì nin halod. Marháy man an ginàgâ na pampòpô sa ikinabuhay asín siring man pamparígos sa mga ombóy.[5][6][7]
Isla nin Siargao
baguhonAn isla nin Siargao sa Filipinas pinagngaran hale sa P. odorata (midbid man duman na siargaw o saliargaw sa tataramon lokal).[8]
Toltolan
baguhon- ↑ Fl. Filip. 488. 1837
- ↑ 2.0 2.1 "Premna odorata Blanco". Plants of the World Online. The Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. n.d. Retrieved August 23, 2020.
- ↑ Biota of North America Program 2013 county distribution map
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Dianita, Roza; Jantan, Ibrahim (9 May 2017). "Ethnomedicinal uses, phytochemistry and pharmacological aspects of the genus Premna: A review". Pharmaceutical Biology 55 (1): 1715–1739. doi: . PMID 28486830.
- ↑ 5.0 5.1 Adgaw
- ↑ Bikol-English Dictionary. diksionariong bikol-ingles. Malcolm Mintz. New Day Publishers. Quezon City. Philippines. 1985. p. 217. ISBN 971-10-0212-4(Bp)
- ↑ Adgaw Archived 2008-03-11 at the Wayback Machine.
- ↑ Paredes, Francis Tom; Paredes, Sheila (2017). The Monosyllabic root -ao in Mindanao Languages. 8th Annual In-house Review of the Research Office of Agusan del Sur State College of Agriculture and Technology. Agusan del Sur State College of Agriculture and Technology.