Zeus Salazar
Si Zeus Atayza Salazar (namundag, Abril 29, 1934) binibistong sarô sa nangengenot na Filipinong historyador, antropologo, edukador, asin teorisador. Siya an saro man na mayor na tagapalis kan mga tokdang literaryo kan Europa sa tataramon na Filipino. Siring man, siya an nangenot na magtaong pormal na pag'oogid kan nakotkot na lokdo sa Libmanan na sa saiyang pag'atid-atid, base sa saiyang mahiwas na adal sa antropolohiya, may kuneksyon sa epikong Ibalong.
Siya namundag sa Tiwi, Albay. Masabi pa, siya an pinakamatua sa pitong (7) aki ni Ireneo asin Luz Salazar.
Siya an enot man sa nagbuyagyag kan inaapod na "Tasaday Hoax" na boot niyang sabihon bako man tunay na prehistorikal an kulturang dinadara kan mga Tasaday kundi siring mansana an boot ipatubod kan mga nagpapabantog.
Siya nagkamit nin mga halangkaw asin hararom na adal sa mga prestiyosong mga unibersidad sa Filipinas asin sa luwas kan Filipinas. Tapos siya nin Doktorado sa Etnolohiya sa Antropolohiyang Pangkultura sa Universite de Paris,. Nag'adal man siya sa Ecole Nationale des Langues Orientales Vivantes (Paris), Freie Universitaat Berlin (Alemanya) asin sa Universiteit te Leiden (Olanda). Nagtapos man siya kan Batsilyer en Artes, major sa Historya (summa cum laude) sa Unibersidad kan Pilipinas.
Siya tatao magsabot asin magtaram nin Espanyol, Pranses, Aleman, Ruso, asin Bahasa Melayu.
Nagin siyang Profesor sa Historya kan U.P. Diliman, nagtokdo man sa De La Salle University (Taft) asin sa luwas kan Filipinas, nagin siyang profesor sa Ecole des Hautes en Sciences Sociales (Paris), Dipartimento di Studi Asiatici, Instituto Universitario Orientale (Napoli), Inter-University Center for Post-Graduate Studies, Dovrovnik (Yugoslavia), Institut fur Volkerkunde, Universitat Koln (Alemanya); Universitat Bremen (Alemanya); sa Department of Prehistory and Anthropology, Australian National University (Canberra).
Pananaw niyaLiwaton
Siya an nangengenot na nagtotolod kan pananaw na an historya kan banwaan dapat maggikan sa agimadmad asin tal na agi-agi kan namamanwaan asin bakong hale sa mga sinusurat asin sa punto de vista kan mga mananakop, na syempre an mga ini base sa saindang kultura, pagpapahalaga asin kaogdan (values). Saro man siya sa nagtotolod kan inaapod na "Sikolohiyang Filipino" asin "Pilipinolohiya".
Teoriya niya sa bikolnon na sibilisasyon asin kulturaLiwaton
Resulta kan hararom na pag'ogid niya sa lokdo nin Libmanan asin kan "riverine system" sa Filipinas, orog na igdi sa Bicol, saiyang ipigtotolod an teoriya na nagpoon an bikolnon na sibilisasyon asin kultura sa paralibot kan Libmanan asin nagkanap sa palibot kan Sola' nin San Miguel pasiring Partido asin enot naglaog sa Albay sa parteng norte-subanganan kaini. Hale man Libmanan nagwarak sa ibabang parte kan Camarines Norte. Nasasabi niya ini huli sa mga dakulang salog na nagsorosaranga sa palibot kan Libmanan na nawa'wa' sa San Miguel. Ini binabatay niya man sa katotohanan na an mga natalubong mga sibilisasyon (arog halimbawa kan sa Ehipto) nagikan sa mga banwaan sa mga kagilidan nin tubig, salog man o dagat.
Mga libro niyang napalagdaLiwaton
- Der Untergang ni Walter Jens (ipinalis sa Filipino, Ang Pagguho ng Troya, 1989)
- Manifest der Kommunistischen Partei ni Mark asin Engels, ipinalis sa Filipino (Manifesto ng Komunista, 2000)
- Ang P/Filipino sa Agham Panlipunan at Pilosopiya, 1991.
- Kasaysayan ng Pilipinas. Isang Balangkas, 1993.
- Agosto 29-30, 1896: Ang Pagsalakay ni Bonifacio sa Maynila, 1994.
- Ang Kartilya ni Emilio Jacinto at ang Diwang Pilipino sa Agos ng Kasaysayan, 1999.
- The Malayan Connection. ang Pilipinas sa Dunia Melayu, 1998.
- Mga Tula ng Pag-iral at Pakikibaka, 2001.
- Sikolohiyang Panglipunan-at-Kalinangan, 2004.
- Talaarawan 1997: Handog Sa Sentenaryo Himagsikang Pilipino Digma Ng Mga Anak Ng Bayan, 1897
- Ang Kasaysayan : diwa at lawak.Limbagan ng Unibersidad ng Pilipinas Press, 1974.
- Liktao at Epiko: Ang Takip ng Tapayang Libingan ng Libmanan, Camarines Sur (2004)
- Pangulong Erap; Biograpiyang Sosyopulitikal at Pnagkalinangan ni Joseph Ejercito Estrada; Tomo I; Pinunong Bayan: Tungo sa Hamon ng EDSA II (2005)
- Ang Pilipinong "Banua"/"Banwa" sa Mundong Melano-Polynesiano (2006)
Mga onrang nakamitLiwaton
- Gawad ng Pagkilala, hale sa Linangan ng mga Wika sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon, Kultura at Isports
- Gawad Lope K. Santos, U.P. Sentro ng Wikang Filipino
Hilingon manLiwaton
GinunuanLiwaton
- Liktao at Epiko: Ang Takip ng Tapayang Libingan ng Libmanan, Camarines Sur. Zeus A. Salazar. Pal.imbagan ng Lahi. 2004. 268 na boklit.
