William John Burchell

Si William John Burchell (23 Hulyo 1781 – 23 Marso 1863) sarong Ingles na eksplorador, naturalista, byahero, artista, asin autor. An rinibo niyang mga specimen sa tinanom, saka mga obserbasyon na ginuhit bunga kan saiyang mga ekspidisyon sa Sud Aprika nasasaray na sa Kew Gardens, asin saiyang koleksyon nin mga insekto natiti'mos naman sa Oxford University Museum.

Portrait ki William John Burchell ni John Russell (1800).

Portrait ki William John Burchell ni Thomas Herbert Maguire (1854).

Sasakyan kinontrata ni Burchell sa saiyang ekspidisyon.

Kaamayi nin buhay asin edukasyon

Si William John Burchell namundag sa Fulham, London, aki ni Matthew Burchell, botanista asin kagsadiri kan Fulham Nursery. An saiyang ama may rogaring na siyam may kabanga na acre nin daga kadolon kan hardin sa Fulham Palace. Si Burchell nagpeyon sa Kew asin naelehir na F.L.S. (Fellow of the Linnaen Society) kan 1803. Kan siring na panahon man siya nahulog an boot ki Lucia Green kan Fulham, alagad mga magurang niya dai nag'uyon sa saiyang plano na pakasalan idto.

Karera

Kan 7 Agosto 1805, si Burchell sa edad na 24 naglayag pasiring St. Helena sakay sa East Indiaman na bapor na an tuyo magnegosyo kabakas si William Balcombe (1779-1829) sarong taga-London. Pakalihis sarong taon, siya nawara na an amor sa negosyo asin pinundo na niya an pagbakas sa katrato. Pakalihis tolong bulan kaidto, si Burchell nag'ako kan pwesto bilang maestro sa isla asin dangan siya nagin opisyal na botanista duman. Kan 1810, siya nagsakay pasiring Cape of Good Hope sa South Africa sa swestyon ni Gen. J.W. Janssens ngani maglibot-libot duman sa pagpadugang kan koleksyon botanikal niya. An agomon niya kuta na nagsakay pasiring St. Helena ta duman siya tagboon logod nasikwit kan kapitan kan sakayan.

Pag'abot sa Table Bay kan 26 Nobyembre 1810, pakaagi nin malaen na panahon, na 13 aldaw dai makadoong, si Burchell nagplano nin ekspidisyon palaog sa interior. Siya nag hale sa Cape Town kan Hunyo 1811.

Si Burchell nagbyahe sa South Africa sa laog nin 1815, asin siya nagdamot nin sobra sa 50,000 specimens, asin nagbaktas nin sobra sa 7000 km, na kadagaan, kadaklan dai pa lamang nalalaog nin iba. Saiyang pigladawan an byahe niya sa Travels in the Interior of Southern Africa, 2-tomo na obra napublikar kan 1822 asin 1824. (Ini liwat inimprenta kan 1967 ni C. Struik nin Cape Town.) Siya tinutubod na mapaluwas kuta nin ikatolong tomo ta idtong ikaduwa haloy nang napublikar dai pa lamang tapos an saiyang byahe. Kan 25 Agosto 1815 siya naglayag haleng Cape Town na may baktot na 48 bulto asin nagdatong sa Fulham kan 11 Nobyembre 1815. Huli kan saiyang hararom asin mahiwas na eksperensya sa Sud Aprika, kan 1819 si Burchell pinaapod kan piling komite (kan British House of Commons) asin siya pigparahapot kan mga lugar na posible angay na banwaanan. An inapod na 1820 Magbabanwa nagluwas Inglaterra kan sunod na a taon paisring sa Sud Aprika.

Siya nag'ubos na gayong panahon sa pagkatalog asin asin pagrinsay kan saiyang mga specimens, asin nagkampanya makatipon nin pundo para sa sunod niyang ekspidisyon. Si Burchell nagbyahe sa Brasil ultan nin 1825 asin 1830, asin siya nagpara kolekta naman nin kanigoan na mga specimens, kabarali diyan an sobra sa 20,000 mga insekto. An mga dyurnal na nagsasakop kan saiyang ekspidisyon sa Brasil nawawara, asin an mga diary niya manongod sa huri niyang mga pagbyahe. An saiyang mga field note books, nagdedetalyekan mga koleksyon sa tinanom yaon natiti'mos sa Kew Gardens. Mga historyador ginamit ini ngani mareconstruct si huring kabtang kan saiyang mga byahe.

An mahiwas na koleksyon Aprikano ni Burchell kabarali mga tinanom mga kublit nin hayop, mga kalabera, insekto, mga pisog, asin mga sira. Pakagadan niya, an saiyang tugang na si Anna Burchell itinao sa Kew Gardens, pareho idtong koleksyon Sud Aprikano asin Brasilyano asin ma n idtong mga insekto sa Oxford University Museum. Siya bantog kan saiyang detalyado asin mabusisi na pagladawan na ilinalakip niya sa lambang specimen na nakolekta, denitalye an estaran, pag'uugale, asin man kan kanigoan na mga drawing, pintura kan mga landscape, portrait, kostumbre kan mga tawo, mga deskripsyon nin mga hayop.

Si Burchell nagadan sa Fulhamkain 1863, naghugot paagi nin pagbitay, pakatapos na kuta mahugot paagi nin pagbadil sa sadiri pero dai siya napurohan. Siya nalubong sa All Saints Church, Fulham harani mansana sa harong niya.

Mga Publikasyon

• Travels in the Interior of Southern Africa. 1. Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown. 1822. 
• Travels in the Interior of Southern Africa. 2. Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown. 1824. 

Legasiya asin mga onra

Siya na[agromdom sa mga tinanom arog kan monotypic tinanm na genus Burchellia R. Br.

Magkapirang mga species nin hayop an ipinangaran saiya: Burchell's zebra, Burchell's coucal, Burchell's sandgrouse, Burchell's courser, asin an Eciton burchellii na tanga.

Sarong species nin African lizard, Pedioplanis burchelli, an ipinangaran sa pag'onra saiya.

Hilnga man

• Burchell's Shelter
• Category:Taxa named by William John Burchell

Galeriya

Descending from the Sneeuberge near Graaff-Reinet

Rocks in the Asbestos Mountains

Portrait of Stoffel Speelman, a Khoekhoe collecting assistant

Mga Basahon pa

• Stewart, Roger Ian (March 2012). "William Burchell's medical challenges: A 19th-century natural philosopher in the field". South African Medical Journal 102 (4): 252–255. doi:10.7196/SAMJ.5093. ISSN 2078-5135. PMID 22464510. Archived from the original on 2 May 2024. https://web.archive.org/web/20240502065028/http://www.samj.org.za/index.php/samj/article/view/5093/402. Retrieved on 2 May 2024. 
• Gunn, Mary; Codd, LEW (1981). Botanical Exploration of Southern Africa. Balkema. p. 109. ISBN 0-86961-129-1. 
• The South African Drawings of William Burchell vols 1 & 2 - Witwatersrand University Press, 1938 & 1952
• Brummitt, R. K.; Powell, C. E. (1992). Authors of Plant Names: A List of Authors of Scientific Names of Plants, with Recommended Standard Forms of Their Names, Including Abbreviations. Royal Botanic Gardens, Kew. ISBN 978-1-84246-085-6. 

Mga panluwas na takod

• Plantilya:S2a3 name
• Plantilya:Npg name
• Trekking Burchell’s Wagon Route Archived 2017-07-06 at the Wayback Machine.
• Burchell’s Travels by Bike; 2010 Archived 2021-08-15 at the Wayback Machine. Motorcycle trip along his SA route with pictures.