Tataramon na Yami
An tataramon na Yami (Chinese: 雅美), o mas bisto man sa Tao (Chinese: 達悟語), sarong tataramon na Malayo-Polinesyo.Kaapil ini kan kumpol nin diyalekto kan Ibatan na pigtataram kan mga tawo nin Yama kan nasyon na Taiwan. Pigtataram ini sa Isla nin Orchid, 46 kilometro sa habagatan-subangan sa isla nin Taiwan. Bisto an Yami bilang ciriciring no Tao, o "pagtaram nin tawo," kan mga katutubo kaining parataram.[1]
| Yami | |
|---|---|
| Cizicizing No Tao | |
| Subong sa | Taiwan |
| Tagboan | 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°ETagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E |
| Subong | Yami |
Subong na mga parataram | 3,800 (2006)[1] |
| Mga kodigo nin tataramon | |
| ISO 639-3 | tao |
| Glotologo | yami1254 |
| ELP | Tao |
| Linguaspero | 31-CAA-a |
  Yami Isla nin Orchid Taiwan  Yami Yami (Sur-Subangan na Asya) | |
| Tagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°ETagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E | |
An Yami sana an tataramon kan aborihinong Taywano na dae miyembro kan Pormosanong paggugrupo kan Austronesyo; saro ini sa mga tataramon na Bataniko na mahihiling sa amihanan kan Filipinas
Bokabolaryo
baguhonMga kognato sa mga tataramon kan Filipinas
baguhon| Bikol Sentral | Yami | Tagalog/Iloko/Bisaya, asbp. |
|---|---|---|
| Tawo | tao | tao (Tagalog), tawo (Sinugbuanon Bis.) |
| Ina | ina | ina |
| Ama | ama | ama |
| Payo | oo | ulo |
| Iyo | nohon | oho (opo) |
| Amigo/Barkada | kagagan | kaibigan |
| Siisay | sino | sino, sin-o (Hiligaynon Bis.), hin-o (Waray Bis.) |
| Sinda | sira | sila (Tagalog), sira/hira (Waray Vis.) |
| Ninda | nira | nila |
| Aki | anak | anak |
| Ko (pronoun) | ko | ko, -ko (Ilokano) |
| Ka | ka | ka, -ka (Ilokano) |
| Aldaw | araw | araw, aldaw (Ilokano), adlaw (Sinugbuanon Vis.) |
| Kakan | kanen | kain, kanen (Ilokano), kaon (gabos na Bisaya) |
| Inumon | inomen | inumin, inomen (Ilokano) |
| Pagtataram | ciriciring | chirichirin (Itbayaten Ibatan), siling (Hiligaynon Bis., say), siring (Waray Bis., say) |
| asin buda saka |
aka | saka |
| Aray | Ananay | Aray, Agay (Sinugbuanon Bis.), Annay (Ilokano) |
| Harong | vahay | bahay, balay (Ilokano, Sinugbuanon Bis.) |
| Orig | viik | biik (Tagalog, piglet) |
| Kanding | kadling | kambing, kanding (Sinugbuanon Bis.), kalding (Ilokano) |
| Gapo | vato | bato (Tagalog, gabos na Bisaya, asbp.) |
| Saro | ása | isa (Tagalog, Hiligaynon Bis.), maysa (Ilokano), usa (Sinugbuanon Bis.) |
| Duwa | dóa (raroa) | dalawa (Tagalog), duha (Sinugbuanon), dua (Ilokano) |
| tolo | tílo | tatlo, tulo/tuto (Sinugbuanon Bis.), tallo (Ilokano) |
| Apat | ápat | apat (Tagalog, Hiligaynon Vis.), upat (Sinugbuanon Bis.), uppat (Ilokano) |
| Lima | líma | lima |
| Anom | ánem | anim (Tagalog), innem (Ilokano), unom (Sinugbuanon Bis.), anum (Hiligaynon Vis.) |
| Pito | píto | pito |
| Walo | wáo | walo |
| Siyam | síam | siyam, siam (Ilokano) |
| Sampulo | póo | sampu (Tagalog), sangapulo (Ilokano), napulo (gabos na Bisaya) |
Sinubliang-taramon sa Hapon
baguhon| Bikol Sentral | Yami | Hapon |
|---|---|---|
| Eroplano | sikoki | hikouki (飛行機) |
| Alkohol | saki | sake (酒) |
| Battleship | gengkang | gunkan (軍艦) |
| Bibliya | seysio | seisho (聖書) |
| Kristo | Kizisto | kirisuto (キリスト) |
| Doktor | koysang | o-isha-san? (お医者さん) |
| Flashlight Lente |
dingki | denki (電気) |
| Espiritu Santo | seyzi | seirei (聖霊) |
| Susi lyabe |
kagi | kagi (鍵) |
| Bulong | kosozi | kusuri (薬) |
| Motorsiklo | otobay | ōtobai (オートバイ; auto bike) |
| Pulis | kisat | keisatsu (警察) |
| Eskwelahan Paadalan |
gako | gakkō (学校) |
| Pang-eskwelang bag | kabang | kaban (鞄) |
| Paratukdo | sinsi | sensei (先生) |
| Tiket | kipo | kippu (切符) |
| Trak | tozako | torakku (トラック; truck) |
Sinubliang-taramon sa Intsik
baguhon| Bikol Sentral | Yami | Mandarinong Intsik |
|---|---|---|
| Wine | potaw cio | pútáojiǔ (葡萄酒) |
Toltolan
baguhon
