Salud

An salud (Ingles: health) iyo an istado nin pisikal, mental, asin sosyal na pagkarahay kun sain may kawaran nin kahelangan sagkod impirmidad.^[1]

An kahulogan kan salud iyo naliliwat sa sa pagdalagan nin panahon. Sa pag-uyon sa biyomedikal na perspektibo, an mga enot na depinisyon kan salud iyo minapokus sa tema nin abilidad kan hawak na maggana; kun sain an salud iyo nahihiling bilang sarong istado nin normal na paggana na pupuwedeng tapuson kan kahelangan sa anuman na oras. An halimbawa kan depinisyon nin salud iyo: "sarong istado na pigkakaraktisa nin anatomiko, pisiyolohiko, asin sikolohikal na integridad; abilidad na makagibo nin personal na pagganap sa pamilya, trabaho, asin sa komunidad; abilidad na kaputan an pisikal, biyolohikal, sikolohikal, asin sosyal na stress.^[2]

Asin kan 1948, sa sarong radikal na pagluwas sa nagligad na depinisyon, an World Health Organization (WHO) iyo nagproposar nin mas halangkaw na depinisyon: pagtakod sa salud pasiring sa pagkarahay, sa termino nin "pisikal, mental, asin sosyal na pagkarahay, asin bako sana sa pagkawara nin kahelangan asin impirmidad".^[3] Alagad an depinisyong ini iyo nahihiling bilang inobatibo, pigtatawan pa man giraray ini nin mga kritisismo huli sa pagigin dae malinaw, halawig na sakop, asin dae nasusukol. Sa haloy na panahon, nahihiling an salud bilang sarong impraktikal na ideya asin an harus na diskusyon sa salud iyo nagbabalik sa praktikalidad kan biyomedikal na modelo.^[4]

Panluwas na takod

Igwang relatibong medya para sa Salud duman sa Wikimedia Commons

Toltolan

↑ World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.
↑ Stokes, J.; Noren, J.; Shindell, S. (1982-01-01). "Definition of terms and concepts applicable to clinical preventive medicine". Journal of Community Health 8 (1): 33–41. doi:10.1007/bf01324395. ISSN 0094-5145. PMID 6764783.
↑ World Health Organization (1958). The first ten years of the World Health Organization. Geneva: WHO.
↑ "Part 1 – Theory: Thinking About Health Chapter 1 Concepts of Health and Illness". phprimer.afmc.ca. Archived from the original on 2016-08-12. Retrieved 2016-06-22. Unknown parameter |url-status= ignored (help)

Sarong tamboan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.

[WHO_constitution-1] World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.

[2] Stokes, J.; Noren, J.; Shindell, S. (1982-01-01). "Definition of terms and concepts applicable to clinical preventive medicine". Journal of Community Health 8 (1): 33–41. doi:10.1007/bf01324395. ISSN 0094-5145. PMID 6764783.

[3] World Health Organization (1958). The first ten years of the World Health Organization. Geneva: WHO.

[:0-4] "Part 1 – Theory: Thinking About Health Chapter 1 Concepts of Health and Illness". phprimer.afmc.ca. Archived from the original on 2016-08-12. Retrieved 2016-06-22. Unknown parameter |url-status= ignored (help)

[1]

[2]

[3]

[4]