Wikipedia

Karapatan sa marhay na kapalibutan

karapatan pantawo na prinoponer nin mga grupong pankapalibutan
(Nakatukdo hali sa Right to a healthy environment)

An karapatan sa marhay na kapalibutan o an karapatan sa sustenable asin marhay na kapalibutan, sarong karapatan pantawo na tinutulod kan mga organisasyon sa karapatan nin tawo asin kapalibutan tanganing protektaran an ekolohikal na mga sistema na nagtatao nin marhay na salud sa tawo.[1][2][3] Interkonektado an karapatan na ini sa iba pang mga pantawong karapatan na nakatutok sa salud, arog baga kan karapatan pantawo sa tubig asin sanitasyon, karapatan sa makakakan, asin karapatan sa salud.[4] Ginagamit kan karapatan sa marhay na kapalibutan an pamamaagi nin karapatan pantawo tanganing protektaran an kalidad kan kapalibutan asin tumangan an legal na teorya na minukna para sa karapatan kan kalikasan na naghihinguwang pahiwason an mga karapatan na ginibo para sa mga tawo o iba pang legal na entidad para gamiton an kalikasan.[5]

Pagpalnit kan kadlagan makakua sana nin asayti sa palma

Pig-oobliga kan karapatan na ini an estado na kontrolon asin ipautob an pankabalibutan na mga batas, kontrolon an polusyon, asin kun dai man, magtao nin hustisya asin mga proteksyon sa mga komunidad na nadanyaran nin mga problemang pankapalibutan.[6] An karapatan sa sarong marhay na kapalibutan nagin mahalagang karapatan sa paggibo nin legal na mga tugmadan para sa climate change litigation asin iba pang isyung pankapalibutan.[7][8]

Kompaniya sa papel nagbubuga sa tsiminiya kaini nin particulates asin sulfite odor

An karapatan sa marhay na kapalibutan yaon sa ubod kan internasyunal na pamamaagi sa mga karapatan pantawo asin climate change.[1] An internasyunal na mga kasunduan na nagtutuwang sa karapatan na ini iyo an 1972 Stockholm Declaration, an 1992 Rio Declaration, asin an dai pa sana nahahaloy na Global Pact for the Environment. Pigmidbid nin labi sa 150 na estado sa UN an karapatan na ini sa paggibo nin batas, litigasyon, konstitusyunal na batas, pangkasunduan na batas o iba pang legal na awtoridad. An African Charter on Human and Peoples's Rights, American Convention on Human Rights, asin Escazu Agreement kapwa naggamit kan karapatan sa sarong marhay na kapalibutan.[9][10] An iba pang mga framework sa karapatan pantawo, arog baga kan Convention on the Rights of the Child na nagsususog sa mga isyung pankapalibutan mantang nanunugpong sa pokus kan framework, na sa kasong ini, sa mga karapatan kan kaarakian.[9]

An UN Special Rapporteurs on Human Rights and the Environment na sina John H. Knox (2002–2018) asin David R. Boyd (2018–) naggibo nin mga rekomendasyon kun pano gigibuhon na pormal an mga karapatan na ini sa internasyunal na batas.[11] Pig-endorso ini nin magkapirang komite sa UN, siring man kan mga legal na komunidad na lokal arog kan New York City Bar, kan 2020.[12]

Susugan

baguhon
  1. ↑ 1.0 1.1 "The Case for a Right to a Healthy Environment". Human Rights Watch. 2018-03-01. Retrieved 2021-02-10.
  2. ↑ "The Time is Now for the UN to Formally Recognize the Right to a Healthy and Sustainable Environment". Center for International Environmental Law. 2018-10-25. Retrieved 2021-02-10.
  3. ↑ Knox, John H. (2020-10-13). "Constructing the Human Right to a Healthy Environment". Annual Review of Law and Social Science. 16 (1): 79–95. doi:10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856. ISSN 1550-3585.
  4. ↑ "OHCHR | Good practices on the right to a healthy environment". www.ohchr.org. Retrieved 2021-02-10.
  5. ↑ Halpern, Gator. "Rights to Nature vs Rights of Nature". Retrieved 2021-02-10.
  6. ↑ Boyle, Alan (2012-08-01). "Human Rights and the Environment: Where Next?". European Journal of International Law. 23 (3): 613–642. doi:10.1093/ejil/chs054. ISSN 0938-5428.
  7. ↑ Atapattu, Sumudu (2018), Knox, John H.; Pejan, Ramin (eds.), "The Right to a Healthy Environment and Climate Change: Mismatch or Harmony?", The Human Right to a Healthy Environment, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 252–268, ISBN 978-1-108-42119-5, retrieved 2021-02-10
  8. ↑ Varvastian, Sam (2019-04-10). "The Human Right to a Clean and Healthy Environment in Climate Change Litigation". Rochester, NY. SSRN 3369481.
  9. ↑ 9.0 9.1 Shelton, Dinah (2002). Human Rights, Health & Environmental Protection: Linkages in Law & Practice. Health and Human Rights Working Paper Series No 1. World Health Organization.
  10. ↑ "Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean" (PDF). CEPAL. 4 March 2018. Retrieved 20 April 2021.
  11. ↑ "OHCHR | Right to a healthy and sustainable environment". www.ohchr.org. Retrieved 2021-02-10.
  12. ↑ "Human Right to a Healthy Environment: UN Formal Recognition". nycbar.org. Retrieved 2021-02-10.
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karapatan_sa_marhay_na_kapalibutan&oldid=231045"