An mga pararatak na Pilipino iyo an naggagamit nin mahikang itom asin katakod na mga gibo hali sa Pilipinas. Kaiba diyan an manlainlain na klase nin tawo na may manlainlain an okupasyon asin konotasyon pangkultura na depende sa grupong etniko na kairiba ninda. Biyo sindang napapalain sa ideya kan Sulnopan kun ano an pararatak, ta an kada grupong etniko igwa nin sadiring pakahulogan asin mga kaugalian na itinatakod sa mga pararatak. An mga sumpa asin iba pang mahika nin mga pararatak parating inuulang, kinokontra, pinaoomayan, o hinahali nin mga tradisyonal na parabulong na Pilipino na asosyado sa mga relihiyon kan mga katutubong Pilipino.[1]

An mga pararatak na Pilipino nagsasagibo nin sarong klase nin mahikang itom, na espesipikong ginagamit klase nin mahikang pag-arog asin impluwensya o inaapod na mahikang pangsimpatya na konektado sa mga pagtubod kan mga katutubong Pilipino.[1] Yaon na sa bilog na Filipinas an pagratak bago an pagkolonya kan Espanyol. Ngunyan sinasabi na iyan nakasentro sa Pampanga, Talalora, Western Samar asin Sorsogon, kun sain dakol an nag-iistar na mga parabulong. Siring man, an panraratak yaon man sa mga pwerang lugar.

Terminolohiya baguhon

An lambang etnikong grupo sa Filipinas igwang sadiring termino para sa mga pararatak. An iba sa mga ini iyo an minasunod:[2][3][4]

  • Tagalog: mangkukulam, manggagaway
  • Waray: aswang, malupad, malakat, mambabarang
  • Bisaya: aswang, mambabarang

An gawi nin itom na mahika sa mga grupong etniko sa Filipinas igwa man nin kakaibang mga termino. An iba sa mga ini iyo an minasunod:[5]

  • Ilocano: tanem, tamay
  • Tagalog: kulam, gaway
  • Bisaya: barang, hiwit, laga, haplit, paktol, anyaw
  • Moro: pantak

Toltolan baguhon

  1. 1.0 1.1 Tan, Michael L. (2008). Revisiting Usog, Pasma, Kulam. University of the Philippines Press. ISBN 9789715425704. 
  2. Folk Practices and Beliefs in Leyte and Samar, Richard Arens, Divine Word University Publications, 1982
  3. Customs of the Tagalogs, Juan de Plasencis, 1589
  4. Encyclopedia of Philippine Folk Beliefs and Practices, F. R. Demetrio, Xavier University, 1991
  5. Encyclopedia of Philippine Folk Beliefs and Practices, F. R. Demetrio, Xavier University, 1991