Ombudsman kan Filipinas
An Ombudsman kan Filipinas, inaapod man na Tanodbayan kan Filipinas, iyo an ombudsman[1] na responsable sa pagimbestigar siisayman na opisyal sa gobyerno nin Filipinas na pigsahotan na kaggibo nin mga krimen, orog na mga kabuktotan asin korupsyon sa mga gawe niyang konektado sa saiyang katongdan o opisyo.
Sa irarom kan 1987ng Konstitusyon kan Filipinas, asin sa ri'gon kan napalaman sa Akta Ombudsman nin 1989, an opisina kan Ombudsman nagsasadiring magmanman kan tolong sanga kan gobyerno sa pagsidsid kan anoman na mga gaweng korupsyon.
An Ombudsman iyo an tinokahan nanggad na magimbestigar sa sadiri niyang pag'onoy o huli sa reklamo nin sarong namamanwaan, sa anoman na porma o manera, anoman na akto, gawe-gawe, o pagpabaya, nin sarong opisyal o empleyado, kaiba idtong mga empleyado sa mga korporasyon na kontrolado o pagsasadiri kan gobyerno, na pighuhuna ilegal, may inhustisya, dai tama o dai toltol, o gaweng malinaw na inepisyente. Pakatapos kan imbestigasyon, kun nadadapat, an Ombudsman nasa'ngat nin kargo sa Sandiganbahyan, sarong espesyal na korte laban korupsyon.
An Opisina nin Ombudsman sakop pa mga opisinang katarakod igdi na binibilog nin Sheriff, katuwang na Ombudsman, asin anom na deputy na may kapot kan manlaenlaen na buro o dibisyon.
Mga opisyal baguhon
An Ombudsman asin an saiyang mga sakop nombrado kan Presidente nin Filipinas asin pinipili sa listang dinuduhol kan Judicial and Bar Council para sa sararoan na termino. An Ombudsman pwede sanang haklason sa katongdan paagi nin impeachment.
| Pangaran | Katongdan |
|---|---|
| Conchita Carpio-Morales | Tanodbayan (Ombudsman) |
| Melchor A. Carandang | Katuwang na Ombudsman |
| Gerard A. Mosquera | Deputy Ombudsman para sa Luzon |
| Paul Elmer M. Clemente | Deputy Ombudsman para sa Visayas |
| Rodolfo M. Elman | Deputy Ombudsman para sa Mindanao |
| Cyril E. Ramos | Deputy Ombudsman para sa Militar asin Kapulisan |
| Melchor A. Carandang (Temporaryong nagpepwesto) | Special Prosecutor |
Nagsurunod na mga Ombudsman baguhon
| Ombudsman | Termino |
|---|---|
| Conrado M. Vasquez | 1988–1995 |
| Aniano A. Desierto | 1995–2002 |
| Simeon V. Marcelo | 2002–2005 |
| Ma. Merceditas N. Gutierrez | 2005–2011[2] |
| Conchita Carpio-Morales | 2011–presente |
Toltolan baguhon
- ↑ http://www.gov.ph/constitutions/1987-constitution/ Archived 2016-06-17 at the Wayback Machine. Kinua 10-5-16
- ↑ "Ombudsman submits resignation to PNoy". ABS-CBN News. http://www.abs-cbnnews.com/nation/04/29/11/ombudsman-submits-resignation-pnoy-sources.kinua 10-5-16
