Tahaw na Sirangan

(Nakatukdo hali sa Middle East)

An Tahaw na Sirangan o Tahaw na Subangan iyo an sarong heopolitikal na rehiyon na komun na sakop an Arabia (kabali an Rawis kan Arabia asin an Bahrain), Asia Minor (kabtang sa Asya kan Turkey apwera sa probinsya nin Hatay), Sirangan na Thrace (kabtang sa Europa kan Turkey), Ehipto, Iran, an Levant (kabali an Ash-Shām asin Cyprus), Mesopotamia (an presenteng Iraq), asin an kaislahan nin Socotra (sarong kabtang kan Yemen).An termino nag-abot sa lakop na paggamit bilang karibay kan Haraning Sirangan (bilang kakontra kan Harayong Sirangan) nagpoon kan amay na ika-20ng siglo.An terminong "Midle East" nagbunga nin karibarawan manongod sa nagliliwat na mga pakahulogan kaiyan, asin ibinilang nin nagkapira na diskrimenatoryo o si Eurocentriko man. Kabale sa rehiyon an dakulang mayoriya kan mga teritoryo na kabale sa konektadong marhay na pakahulogan sa Solnopan na Asya (kaiba an Iran), alagad kun mayo an Habagatan na Caucasus, asin dugang pang kaiba an bilog na Ehipto (bako sanang an Rehiyon Sinai) asin an bilog na Turkiya (bako sanang an parteng nababangang Sirangan na Thrace).

Mapa kan Tahaw na Sirangan sa pag-oltanan kan Aprika, Europa, Tahaw na Asya, asin Habagatan na Asya.
Mapa kan Tahaw na Sirangan base sa klasipikasyong pangklima nin Köppen.

An kadaklan na nasyon sa Tahaw na Sirangan (13 hale sa 18) kabtang kan kinaban nin Arabo. An pinakamatawong nasyon sa rehiyon iyo an Ehipto, Iran, asin Turkey, mantang an Saudi Arabia iyo an pinakadakulang nasyon sa Tahaw na Sirangan. An kasaysayan kan Tahaw na Sirangan kaidto pang suanoy na mga panahon, na an heopolitikong halaga kan rehiyon minimidbid sa laog nin milennia. An nagkapirang mayor na relihiyon naggikan sa Tahaw na Sirangan, kaiba an Judaismo, Kristianismo, asin Islam.[1] An mga Arabe iyo an pangenot na grupong sosyoetniko sa rehiyon na iyan, na sinusundan nin Turks, Persiano, Kurds, Azerbaijan, Copts, Judio, Asirio, Iraqi Turkmen, Yazidis, asin Griegong Cypriots.[2]

An Tahaw na Sirangan sa pankagabsan igwa nin mainit, marang klima, nangorogna sa mga rehiyon kan Peninsula asin Ehipto. An nagkapirang mayor na salog na nagtatao nin patubig sa agrikultura sa limitadong mga lugar digdi arog kan Nile Delta sa Ehipto, Tigris asin Eufrates watersheds of Mesopotamia, asin kadaklan sa inaapod na Fertile Crescent. Sa kabaliktaran an baybayon nin Levantine asin an kadaklan sa Turkiya igwa nin mas temperate, oceaniko asin basang klima. An kadaklan sa mga nasyon sa linderos kan Golpo Persiano igwa nin mahiwason na reserbang daga nin petrolyo, na may mga monarka kan Peninsula nin Arabia na partikularmenteng nakikinabang sa ekonomiya hale sa petroleo. Huli sa mainit na klima asin makosog na pagsarig sa industriya nin gasolina sa mga tada, an Tahaw na Sirangan pareho magabat na mga paraambag sa pagbago nin klima asin sarong rehiyon na linalaoman na apektadong marhay kaiyan.

An iba pang ideya kan rehiyon kabale an mas mahiwas na Tahaw na Sirangan asin Aprika del Norte (MENA), na kabale an mga estado kan Maghreb asin an Sudan, o an "Mas Dakulang Tahaw na Sirangan" na dugang pang kaiba an mga parte kan Sirangan na Aprika, Mauritania, Apganistan, Pakistan, asin kun beses Sentral Asia asin an Sur na Caucasus.

Toltolan baguhon

  1. MacQueen, Benjamin (2013). An Introduction to Middle East Politics: Continuity, Change, Conflict and Co-operation. SAGE. p. 5. ISBN 9781446289761. The Middle East is the cradle of the three monotheistic faiths of Judaism, Christianity and Islam. 
  2. Shoup, John A. (2011-10-31). Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia. ISBN 978-1-59884-362-0. Archived from the original on 24 April 2016. Retrieved 26 May 2014.