Mga tataramon na Timoriko

Dai ini ikaribong sa mga tataramon na Timor–Alor–Pantar.

An mga tataramon na Timoriko, o minsan Timor–Babar, iyo an sarong grupo nin limampulong mga tataramon na Austronesyo (kaiba sa subgrupo nin Sentral–Subangan) na pigtataram sa mga isla kan Timor, kagtaraid na Wetar, asin (depende sa klasipikasyon) mga isla nin Babar sa subangan.

Timoriko
Timor–Babar
Heograpikong Distribusyon	Indonesya
Pag-uuring panlinguwistiko	Austronesyo Malayo-Polinesyo Sentral–Subangan Timoriko
Mga subdibisyon	(Pinag-iiwalan)
Glottolog	mayo timo1260  (Ramelaiko) timo1259  (Fabroniko/Ekstra-Ramelaiko)

Sa grupong ini, an pinakadakol na mga tataramon na pigtataram iyo an Uab Meto kan Sulnupang Timor asin Tetum kan Subangang Timor, lambang saro, igwa nin mga milyones na nagtataram, sa pagdagdag kan Tetum na saron opisyalmenteng tataramon asin sarong lingua franca kan mga bakong-Tetum Subangang Timores.

Mga tataramon

Dae kaano-ano sa ibang mga tataramon na Timores an dae maklasipikar na Nauete. Estraktural na parehas an Habu sa Waima'a.

Minaporma nin sadiring grupo an mga tataramon na Babar p:

• Mga tataramon na Babar (hilingon)

Hull (1998)

Nagpropose si Geoffrey Hull (1998) nin grupo nin Timoriko bilang mga minasunod:

• Ramelaiko (harani sa Ramelau range)
  • Sulnupan: Kemak, Tukudede
  • Sentral: Mambai
  • Subangan (Idalaka): Idaté, Isní, Lakalei, Lolein
• Ekstra-Ramelaiko (Fabroniko; anuman na bakong Ramelaiko)
  • Sulnupan: Dawan (Uab Meto)–Amarasi, Helong, Roti (Bilba, Dengka, Lole, Ringgou, Dela-Oenale, Termanu, Tii)
  • Sentral: Tetun, Bekais
  • Norte: Wetar, Galoli
  • Subangan: Kairui, Waimaha, Midiki; Luang, Makuva

Van Engelenhoven

Nag set up si Van Engelenhoven nin sarong sanga nin Sur–Subangang Timor kaiba an Tetun, Waimaha, asin Luangiko–Kisariko; ini an minasunod:

• Sur–Subangang Timor
  • Tetun
  • Waimaha
  • Luangiko–Kisariko
    • Kisar–Roma: Kisar, Romang
    • Luangic: Luang, Wetan, Leti

Taber (1993)

Mga tataramon kan Isla nin Timor

Nagtao si Taber (1993:396) nin grupo nin Sur-sulnupan na Maluku asin Babar bilang mga minasunod, kaiba sa Sulnupang Damar bilang suway.

• Grupo nin Sur-Sulnupan na Maluku
  • Subangan na Damar
  • Subgrupong Wetar
    • Talur
    • kumpol na Wetar
      • Aputai
      • Perai
      • Tugun
      • Iliun
  • subgrupong Kisar-Roma
    • Kisar
    • Roma
  • Luang
    • Leti
    • Luang
    • Wetan
  • Subgrupong TNS (Teun-Nila-Serua)
    • Teun
    • Kumpol nin Nila-Serua: Nila, Serua
• Grupong Babar
  • Subgrupo nin Norteng Babar
    • North Babar
    • Dai
    • Dawera-Daweloor
  • Subgrupong Sur na Babar
    • Kumpol nin Sur-Sulnupang Babar
      • Emplawas
      • Tela-Masbuar
      • Imroing
    • Kumpol nin Masela – Sur-Subangang Babar
      • Sur-SUbangang Babar
      • Serili
      • Subangang Masela
      • Sentral Masela
• Sulnupang Damar (suway)

Mga toltolan

• Hull, Geoffrey. 1998. "The basic lexical affinities of Timor's Austronesian languages: a preliminary investigation." Studies in Languages and Cultures of East Timor 1:97-202.
• Taber, Mark (1993). "Toward a Better Understanding of the Indigenous Languages of Southwestern Maluku." Oceanic Linguistics, Vol. 32, No. 2 (Winter, 1993), pp. 389–441. University of Hawai'i.

Mga panluwas na takodtataramon na

• The Languages of East Timor: Some Basic Facts (Revised 24.8.2004) Geoffrey Hull