Mga tataramon na Borneano
An mga tataramon na Borneano, iyo an heograpikong grupo kan pamilya nin tataramon na Austronesyo na katutubó sa mga isla kan Borneo asin Madagaskar, na may exclusion kan Ibaniko (Malayic Dayak) asin iba pang mga tataramon na Malayiko. May mga sadit na reason na isipon na nagpoporma sinda nin henealogikal na kleyd.
Borneano | |
---|---|
(heograpiko) | |
Heograpikong Distribusyon | Borneo |
Pag-uuring panlinguwistiko | Austronesyo
|
Mga subdibisyon |
|
Glottolog | mayó[1] nort2892 (North Bornean)[2] grea1283 (Barito)[3] kaya1333 (Kayanic)[4] land1261 (Land Dayak)[5] |
An mga pamilya nin mga tataramon na Borneano |
Mga tataramon
baguhonAn mga tataramon na Borneano minaporma nin numero kan mga sangâng distinct nin pamilya na Austronesyo.
Norteng Borneano
baguhonAn Norteng Borneano saróng panukaláng 1991/2010 ni Robert Blust na an mga pamilya nin Norte-Subangan na Sabahano, Sur-sulnupang Sabahano, Norteng Sarawakan, asin Melanau–Kajang minaporma nin ekslusibong yunit.
- Norte-Subangan na Sabahano (Banggi, Ida’an)
- Norteng Sarawakan (mga tataramon na Apo Duat)
- Melanau–Kajang (kai. Rejang–Sajau)
- Sur-sulnupan na Sabahano
Pigklasipikar ni Smith (2017)[6] an Sentral Sarawak (Melanau–Kajang) bilan separadong sangâ sa laog kan Borneano.
Kayan
baguhonAn mga tataramon na Kayan tiyakan dae na pig'iba hale sa pamilya nin Norteng Borneo ni Robert Blust (1991).
Kadagáang Dayak
baguhonAn Kadagáang Dayak, iyo an mayoridad kan mga tataramon na Dayak dae kaiba an Ibaniko.
Barito
baguhonAn mga tataramon na Barito karaniwan igwang mga tampok tibaad sa pinalabá na kontak. Nahulog sinda paduman sa apat na pamilya:
- Subangang Barito (kaiba an Malgatse)
- Sulnupang Barito
- Mahakam
- Sama–Bajaw (per Blust 2006)
Mas Dakulang Norteng Borneo
baguhonPigpanukala ni Smith (2017)[6] an grupo nin Mas Dakulang Norteng Borneo na pigbubuo kan limáng mga sangâ, pinangaranan na Norteng Borneo, Sentral Sarawak, Kayaniko, Kadagáang Dayak, asin Malayiko. Pigkonsiderar ni Smith an sumpayan na Mas Dakulang Barito bilan saró na tugang, alagad bakong parte kan grupo nin Mas Dakulang Norteng Borneo.
- Norteng Borneo
- Sentral Sarawak
- Kayaniko
- Kadagáang Dayak
- Malayiko
Pigpanukaláng salíg
baguhonSegun ki Roger Blench (2010),[7], Minsan nang pigtataram an mga tataramon na Austroasyatiko sa Borneo. Pigbanggit ni Blench an mga ginikanang bokabulayong katagâ kan Austroasyatiko sa modernong-aldaw na mga sangâ nin Borneano arog kan Kadagáang Dayak (Bidayuh, Dayak Bakatiq, asbp.), Dusuniko (Sentral Dusun, Bisaya, asbp.), Kayan, asin Kenyah, piglilista an espesyalmenteng pagkakahawig sa mga tataramon na Asliyano kan peninsular na Malaysia. Bilan ebidensiya pa para sa saiyang panukalá, pigbanggit ma n ni Blench an etnograpikong ebidensiya arog kan mga instrumental na pantugtog kan Borneo pigheheras sa karaniwang grupo nin parataram na Austroasyatiko sa Kadagáang Sur-Subangan na Asya.
Pig-angkin ni Blench (2010) na an mga leksikal na porma pigheheras kaiba an Borneano asin mga tataramon na Austroasyatiko kaiba an 'uran', 'magadan', 'likod (kan láwas/hawak)', 'naglulupad na lemur', 'unggoy', 'nagbabatok na usa', 'tagaw', asin 'taro'.
Hilingon man
baguhonTalábabá
baguhon- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Borneano". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "North Bornean". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Barito". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Kayanic". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Land Dayak". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ 6.0 6.1 Smith, Alexander. 2017. The Languages of Borneo: A Comprehensive Classification. PhD Dissertation: University of Hawai‘i at Mānoa.
- ↑ Blench, Roger. 2010. "Was there an Austroasiatic Presence in Island Southeast Asia prior to the Austronesian Expansion?" In Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association , Vol. 30.
Mga Toltolan
baguhon- Blust, Robert. "The Greater North Borneo Hypothesis." Oceanic Linguistics 49.1 (2010): 44-118.
- Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.
- K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge, 2005.