Mga Urulay Pankapalibutan sa Pilipinas

An risarisang peligro kan Pilipinas sa natural na mga kalamidad, iyo huli sa lugar na kinamumugtakan kaini. Bilang sarong nasyon na yaon sa Pacific Ring of Fire, sarong pagpapatotoo na madaling magkaigwa nin mga linog asin pagtuga nin bulkan. Dugang pa, an nasyon napalilibotan nin darakulang porsyon nin katubigan asin napapaatubang sa Kadagatan nin Pasipiko kun saen 60% kan mga bagyo sa kinaban an nabibilog. An saro sa pinakamapanlaglag na mga bagyo na tuminama sa Pilipinas kan 2013 iyo an Typhoon Haiyan, o "Yolanda," na guminadan nin labing 10,000 katawo, nagdistroso nin labi sa trilyon kantidad na mga propyedad asin danyos sa manlaenlaen na sektor. Kabale sa iba pang problema sa palibot na inaatubang kan nasyon an polusyon, ilegal na pagmina asin paghampak, pagpalod sa mga kadlagan, pagdakop nin mga baybayon, pagluya nin mga hayop, pagbago nin init asin klima sa bilog na globo.

Polusyon sa Tubig

Kung minsan na ang kayamanang tubig nagigin kadikit sa mga pirang rehiyon asin kapanahonan, an Pilipinas sa kabilogan, igwa nin bastanteng tubig, magin surface water o groundwater. Minsan siring, an pagpabaya na magkaigwa nin koordinal na palakaw sa palibot nagbunga kan pag - ati sa 58% kan tubig sa daga sa Pilipinas. An pangenot na ginikanan nin polusyon dai minamaltrato asin dae tinatawan duon pati sa pan-industriyal na sektor kan Pililpinas. An un - tersio sana kan mga sistemang pansalog sa Pilipinas an ibinibilang na angay para sa pampublikong suplay nin tubig.

Kinakalkulo na sa 2025, an pagkaigwa nin tubig magigin marhen sa kadaklan na mayor na syudad asin sa 8 kan 19 mayor na planggana sa salog (river basins). Apuera sa grabeng mga kahaditan sa salud, an polusyon sa tubig nagbubunga man nin mga problema sa mga industriya nin paninira asin turismo. Rinekonoser kan gobyerno nasyonal an problema asin poon kan 2004 naghingoang iintrodusir an nagsusustenir na mga rekurso nin tubig (helingon sa ibaba).

5% sana sa total na populasyon an konektado sa sarong organisasyon nin mga imburnal. An dakulang mayoriya naggagamit nin pabilog na mga kasilyasan na konektado sa magaspang na mga tangke. Mantang bihira an pagbolong asin mga pasilidad sa pag - apon, an kadaklan na may kaya dai inaasikaso. Segun sa Development Bank sa Asia, an Salog nin Pasig saro sa pinakamaating salog sa kinaban, na nagdadalagan sa kabiserang siudad nin Manila. Kan Marso 2008, ipinaisi kan Manila Water na magkakaigwa nin sarong planta sa pagbulong sa tubig sa Taguig. An enot sa Pilipinas na natugdok na pasilidad na maserbi sa 700 na kaharongan natapos kan 2006 sa sarong lugar sa Siudad nin Bayawan na ginamit sa para sa mga pamilya na nag - iistar sa baybayon sa impormal na mga baryo asin mayo nin makukuang ligtas na suplay nin tubig asin sanitasyon.

Pagpanipis kan Kadlagan

Durante kan ika - 20 siglo an kadlagan sa Pilipinas buminaba poon sa 70 porsiento sagkod sa 20 porsiento. Sa kagabsan, 46 na klase (species) an namemeligro, dangan 4 an biyo nang napara. 3.2 porsiento kan kadlagan an natada. Basado sa pag - analisar sa daga ginagamit an arogan na mga mapa asin mapa kan tinampo na an kinakarkulong 9.8 milyones na ektarya nin kadlagan nawara sa Pilipinas poon 1934 sagkod 1988. Nangyayari an ilegal na pagtroso sa Pilipinas asin nadadagdagan an danyos nin baha sa nagkapirang lugar.

Susog sa iskolar na si Jessica Mathews, an halipot na mga palakaw kan gobyerno kan Pilipinas an nakakontribuwir sa halangkaw na rikas nin pagpanipis kan kadlagan: • Jessica Mathews

Regular na tinatawan kan gobyerno nin pagpangongoltanan na mayo pang sampulong taon. Mantang kaipuhan nin 30 hanggan 35 na taon para sa ikaduwa sa hayakpit na kadlagan sagkod na magin maygurang, an mga paratroso mayo nin pagkusa na magtanom. Por dahil sa mga pagkakasala, ininkamenar kan mga nasa flat royalties an mga paratroso na haleon sana an pinakamahalagang mga klase. An makatatakot na 40 porsiento kan anihon na kahoy nungkang nahale sa kadlagan kundi, naraot sa paghabon, nalapa o nasolo. An daing kaagid na resulta kaini asin konektadong mga polisiya iyo an nasa 17 milyones na tada nin protektadong mga kadlagan na duminakol sa pagpopoon kan siglo 1.2 milyones sana an natatada sa ngonyan.

An Pilipinas igwa nin 2018 Forest Landscape Integrity Index mean score na 5.910, na an ranggo ika-91 sa bilog na kinaban sa 172 na nasyon.

Polusyon sa Duros

Huli sa mga basurang naghahali sa mga industriya asin lunadan, an Manila nagsapo kan polusyon sa duros, na nakaaapektar sa 98% kan populasyon. Taon - taon, an polusyon sa duros nagkacausa nin labing 4,000 na pagkagadan. An Ermita, iyo an pinakamaating distrito sa Manila huli sa pagbukas nin mga open dump sites asin industrial waste. Susog sa Metro Manila Development Authority (MMDA), an nasyon nagpoprodusir nin promedyong 41 koronsilyong basura na may haros 10 koronsilyong basura aroaldaw hale sa Metro Manila sana. Minsan ngani an kadaklan na grupo sa lokal na gobyerno nag - eestablisar nin Material Recovery Facility (MRF), pag - implementar nin segregasyon sa pinagkukuanan, asin an pagkolekta saka pagproseso kan gabos na reklusyonable asin nalalapang materyales, an kadaklan sa mga basurang munisipal magsalang ibinubugtak sa maating mga lugar o hayag na sinosoloan na nagkacausa nin pinagrabeng kualidad kan maating duros sa mga syudad. Segun sa sarong report kan 2003, an Salog nin Pasig saro sa pinakamaating mga salog sa kinaban na may 150 tonelada nin basurang domestiko asin 75 toneladang industriyal an basura aroaldaw.

Pagbago kan Klima

An saro sa pinakaengganyar na mga isyu sa palibot na may epekto sa Pilipinas iyo an pagbabago sa klima. Mantang an sarong islang nasyon na yaon sa rehion nin Timog - Sirangan na Asia Pasipiko, an Pilipinas madalion nang mabiktima nin pagbabago sa klima. Kaiba sa nagkapira sa mga epektong ini an orog na pagkaparate asin grabeng natural na mga kalamidad, paglangkaw kan dagat, grabeng pag - oran, pag - init kan globo, pagkulang, asin pagkaraot kan palibot. An gabos na epektong ini iribang nakaapektar na marhay sa agrikultura, tubig, instruktura, salud nin tawo, asin mga sistema sa ekolohiyang baybayon asin hiningoang padagos na madanyaran nin grabe an ekonomiya asin sosyedad kan Pilipinas.

Greenhouse Gas Emissions

An Pilipinas nagdudugang sa global greenhouse gas (GHG) emissions na nasa 0.31%. Minsan siring, an nasyon madaling mabiktima kan mga epekto nin pagbabago sa klima. Naglalangkaw na maray an an global greenhouse gas (GHG) emissions sa Pilipinas. An global greenhouse gas (GHG) emissions an nangengenot na causa kan paglakop sa pagbabago sa klima. Sagkod sa 41.8% kan mga pagsugo kan nasyon sa GHGG gikan sa pagsolo nin lanang karbon asin gasolina para sa henerasyon nin elektrisidad. An Pilipinas, sarong tanda kan klima sa Paris, nagmamaigot na papondohon an mga sugo kaiyan kan 70% sa 2030.

Mga Impluwensia nin panglobong pag - init

Kasaysayan nin klima

Huli sa geograpikong lugar, klima, asin topograpiya, an Pilipinas kompuesto nin ikatolong kabtang kan World Risk Index para sa pinakagrabeng peligro asin pagkalantad sa natural na mga kalamidad. 16 sa mga probinsia kaiyan, kaiba an Manila, Benguet, asin Batanes, kairiba sa pinakamadaling mabiktimang mga lugar sa Timog - Sirangan na Asia, na an ranggo 7. Apat na siudad sa Pilipinas, Manila, San Jose, Roxas, asin Cotabato, an kaiba sa pinakahalangkaw na 10 syudad na pinakamadaling mabiktima kan paglangkaw kan dagat sa Sirangan na Asia asin Pasipiko. An nasyon perming namemeligro sa grabeng natural na mga peligro kaiba an mga bagyo, baha, paraguso kan daga, asin tigmara. Iyan yaon sa sarong rehiyon na naeeksperyensyahan an pinakahalangkaw na bilang nin mga bagyo sa kinaban, na nagpopromedyo nin 20 na bagyo kada taon, na may mga 7-9 na aktuwal paghugpa sa daga. Kan 2009, an Pilipinas nagkaigwa kan ikatolong pinakahalangkaw na kabilangan nin mga nagadan huli sa natural na mga kalamidad sa ikaduwa sa kadaklan na biktima.

An pagbago kan klima magpapadagos na magkaigwa nin makosog na mga epekto sa klima kan Pilipinas. Poon kan 1951-2010, naheling kan Pilipinas an promedyong temperatura na naglangkaw nin 0.65 grado Celsio, na mas dikit an nakarekord na mga banggi asin mas mainit na mga aldaw. Poon kan mga taon nin 1970, nagdakol an mga bagyo durante kan kapanahonan nin El Niño. An Pilipinas bako sanang nakaheling nin 0.15 metro sa paglangakaw kan sea level poon kan 1940, kundi nakaheling man nin 0.6 sagkod sa 1 grado Celsio na nag - oorog na temperatura sa ibabaw kan dagat poon kan 1910, asin 0.09 grado nin paglangkaw kan temperatura kan dagat kan 1950. Durante kan peryodo nin panahon poon 1990 sagkod 2006, an Pilipinas nakaeksperyensia nin dakol na nakarerekord na mga pangyayari sa panahon, kabale an pinakamakosog na bagyo nin panahon, kaiba an pinakamakosog na tiphoon (na marikason), pinakamapanlaglag na bagyo (mga pangyayari sa panahon), asin an pinakagrabeng 24 oras na pag - oran sa rekord.

Bagyong Hayan

Sa 04:40 kan Nobyembre 8, 2013, an Super Typhoon Haiyan, na midbid man sa lokal na lugar bilang "Yolanda," nagkapurukan sa Pilipinas sa munisipyo nin Guiuan. An kategoriya 5 tiphon padagos na nagbiahe pasolnopan, na nag - uulakbo sa nagkapirang munisipyo, asin sa katapustapusi nandestroso nin grabe sa darakulaon na isla nin Pilipinas sa Samar, Leyte, Cebu, asin Visaya. Huling nasa rekord an pinakamakosog na tropikal na bagyo, si Typhoon Haiyan nagkaigwa nin rikas nin doros na labing 300 kilometros an distansia (haros 190 mph) na nagcausa nin darakulang pag - operar sa bagyo na nagresulta sa grabeng danyos sa dakol na lugar sa nasyon. Sa paghale sa labing 6,300 na gadan, 28,688 an naerido, asin 1062 na mayo, si Typhoon Haiyan an pinakamagagadan na bagyo na nakarekord sa Pilipinas. Labing 16 milyon katawo an naapektaran kan bagyo, nagsasakit huli sa bagyo, biglang pagbaha, mga lugar, asin grabeng doros asin oran na guminadan nin buhay, rinaot an mga harong, asin dakol an nanlaglag. Rinaot na marhay ni Typhoon Haiyan an labing 1.1 milyones na harong sa bilog na nasyon asin nagbalyo sa ibang nasyon. Sono sa NDRMC, an bagyo ikinagadan kan mga Pilipinas mga 3.64 bilyones na dolyar kan US.

Mga Proyekto sa Ngapit

An mga prediksion sa naturalesa para sa presenteng trahedya nin klima naghula na an pag - init sa bilog na globo posibleng malabihan an 3 doot na si Celsio, na posibleng marhay na 4degreso, pag - abot nin 2060. Espesipikong sa Pilipinas, an promedyong temperatura "haros segurado" na makaheheling nin pag - oswag na 1.8 sagkod 2.2 grado Celsio. An pag - oswag na ini sa temperatura an mapresko sa lokal na klima asin mapangyari sa basa asin marang mga kapanahonan na magin masiram asin maalang, sa kanya - kanyang paagi. An kadaklan na lugar sa Pilipinas maheheling an hababang oran poon Marso sagkod Mayo, mantang si Luzon asin Visayas makaheheling nin nag - oorog na makosog na oran. Madakol man: an kabilangan nin mga aldaw na labi pa sa 35degre C; iyan mayo pang 2.5 mula nin oran; asin iyan igwa nin labing 300 na pag - oran. Dugang pa, an pagbabago sa klima padagos na madugang sa kosog nin mga bagyo asin tropikong mga bagyo. An mga grado kan Dagat sa palibot kan Pilipinas pinoprobaran na bumangon nin 0.48 sagkod 0.65 metros sa palibot kan Pilipinas, na minalampas sa panglobong promedyo para sa rikas nin paglangkaw kan dagat. Kairiba an paglangkaw kan dagat, an panriribok na ini sa mas grabeng mga kapanahonan asin klima nagpapaorog sa pagigin parate asin grabeng alimbukad nin bagyo, baha, kadagaan, asin tigmara. An mga ini nagsasapeligro sa agrikultura, enerhiya, tubig, instruktura, salud nin tawo, asin mga sistema sa ekolohiya sa baybayon.

Mga Vulnebilidad sa manlaen - laen na sekta

Agrikultura

An agrikultura sa Pilipinas saro sa pinakadakulang mga kabtang asin padagos na naaapektaran na gayo kan mga epekto nin pagbago sa klima. An sekreto sa agrikultura naggagamit nin 35% kan populasyon na nagtatrabaho asin nagpoprodusir nin 13% kan GDP kan 2009. An duwang pinakaimportanteng pananom, paroy asin mais, ta 67% kan daga na kinukultibar asin naheheling na iniinaan na bunga nin init asin tension sa tubig. An musika, trigo, asin mais na pananom linalaoman na makaheling nin 10% pag - ina sa bunga para sa kada 1degree C. An mga pag - oswag sa labi - labing panahon magkakaigwa nin nakapanluluya nin biyo na mga epekto sa agrikultura. An mga syphoon (halangkaw na doros) asin makosog na oran nakakokontribuwir sa paglaglag sa mga pananom, ininaan an pagkamainaki kan daga, liniwat an agrikultural na produksion paagi sa grabeng pagbaha, pag - oran, asin pagtuga nin daga. An tigmara asin nainaan na pag - oran nagbubunga nin nag - oorog na mga impresyon na nakadadanyar sa mga pananom saka nin nag - oorog na pangangaipo nin irigasyon. An naglalangkaw na mga grado kan dagat nag - oorog sa asgad na minagiya sa pagkawara nin mahanab na daga asin tubig nin irigasyon. An gabos na bagay na ini nakakokontribuwir sa mas halangkaw na presyo nin kakanon asin mas dakol na pangangaipo para sa mga kahulogan, na nakakokolog sa pankagabsan na ekonomiya saka indibiduwal na pagbuhay. Poon 2006 sagkod 2013, an Pilipinas nakaeksperyensia nin total na 75 kalamidad na nagin kapierdihan sa agrikultural na sektor $3.8 bilyones sa pagkawara asin danyos. Si Typhoon Haiyan sana an nawaran kan agrikultural na kabtang kan Pilipinas nin kinakarkulong US $724 milyones pakatapos na papangyarihon an 1.1 milyones na tonelada nin mga pananom asin raoton an 600,000 na kaomahan sa oma. An kabtang sa agrikultura linalaoman na maheling an kinakarkulong taonan na pagkawara kan GDP sa 2.2% kan 2100 huli sa klima na may epekto sa agrikultura.

Tubig

An nagkapirang dahelan nin pagbabago sa klima nag - aapekto sa pagigin madaling makua nin tubig sa Pilipinas. An nagdadakol na grabeng tigmara nagpapababa sa kapatagan nin tubig asin nagbobolos an salog asin sa siring nagkukulang sa tubig. An mga baha asin kadagaan na bunga nin grabeng pag - oran na nararaot na salud asin kalidad na tubig paagi sa nag - oorog na mga pagbolos asin pagtubo na nag - oorog sa pagkaindiperente sa mga reserbang daga. Dakol na kabatang sa baybayon an nahelingan nin pagsalakay nin asin na hale sa tubig na nagpapadikit sa kadakolan nin preskong tubig na magagamit. Mga 25% kan mga munisipalidad sa baybayon sa Luzon, Visayas, asin Mindanao an apektado kaini asin an isyu linalaoman na magrabe pa sa paglangkaw kan dagat.

Mga Peligro sa mga Enviromentalista

An Pilipinas kun beses ibinibilang na pinakapeligrosong nasyon para sa mga aktibista sa palibot. Susug sa mga environmental watchdog Global Witness, kisuerra 30 lote asin paradepensa sa palibot an nagadan sa Pilipinas kan 2018, na an dakol sa sainda nakikilaban sa pribadong mga grupo nin negosyo. An Kalikasan People's Network for the Environment nagkaigwa nin 46 na pagkagadan kan 2019. An grupo nagsabi man na an mga aktibista riniribok, biniribid, "tinaraman," asin inapod na mga terorista o "mga kaiwal kan estado. "

Hinagad kanmga grupo para sa pagbuhay na makapasar an Kongreso nin Human Rights Defenders Bill tanganing makatabang sa pagprotehir sa mga aktibista asin sa saindang pamilya.

Palakaw kan gobyerno

Mapangganang pag - oswag

Rinerekonoser an pangangaipo na pag - adalan an mga isyu sa palibot saka an pangangaipo na susteniran an pag - oswag asin pag - oswag, an Pilipinas nagdatong kadungan kan Sustinableng Estratehiyang Development. Kabale sa nasyon para sa Sustanableng Development Strategy an pag - ako nin mga kokonsiderar sa palibot sa pag - administrar, apisyonadong pagkua nin natural na mga rekurso, konserbasyon nin biodpodiviersidad, pagparahay sa mga sistema nin ekolohiya, pagkontrol sa pag - oswag kan populasyon asin kayamanan nin tawo, pag - oswag sa puerang mga lugar, pagpalakop nin promosyonal na edukasyon, pagpakosog sa mga partisipasyon nin "pag - aling - aling - aling - aling - aling - aling, asin pag - aling - aling saka pag - aling para sa mga gibo.An saro sa mga inisyatiba na pinirmahan sa sarong kabtang kan estratehiya iyo an Sumpa sa Daga kan 1992.

Kan pirmahan an Summit sa Daga kan 1992, an gobyerno nin Pilipinas danay na sinisiyasat an dakol na laen - laen na inisyatiba tanganing mapakarhay an mga aspekto kan palibot kan nasyon.

Proteksyon sa Kapalibotan

Sa presente, an Department of Environment and Natural Resources kan Pilipinas sibot sa pagsusog sa ilegal na mga pagtroso asin sa pag - andam kan kualidad nin dakol pang natatadang salog na dai pa nadidigtaan.

Hilingon pa lalo

Ati sa Salog nin Pasig
Anti-nuklear na mobimiento sa Pilipinas
Green politika sa Pilipinas
Mga Ekorehisyon sa Pilipinas
Listahan nin protektadong mga lugar sa Pilipinas

Mga espesya:

Wildlife of the Philippines
List of threatened species of the Philippines

Mga Toltolan

This article incorporates public domain material from the Library of Congress Country Studies website http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/.

Mababasa pa lalo

Cavanagh, John; Broad, Robin (1994). Plundering paradise: the struggle for the environment in the Philippines . Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0-520-08921-1.
Magno, Francisco A. (1993). "The Growth of Philippine Environmentalism". Kasarinlan: Philippine Journal of Third World Studies 9 (1). ISSN 2012-080X. http://www.journals.upd.edu.ph/index.php/kasarinlan/article/view/928/927.