Marcelo H. del Pilar
Si Marcelo Hilario del Pilar y Gatmaitan (Agosto 30, 1850 - Hulyo 4, 1896) sarong Pilipinong lider rebolusyonario. Siya an nguhod sa sampolong (10) aki kan mag-agom na Don Julian del Pilar asin Blasa Gatmaitan.
An naagom niya iyo man sana an saiyang pinsan na si Marciana del Pilar. Nagkaigwa sinda nin pitong aki.
An Colegio de San Jose iyo an enot na piglaogan niyang eskwelahan sa Manila. Nakua niya igdi an saiyang Batsilyer de Artes. Kan nagsunod na taon, siya nagkuang abogasya sa Unibersidad kan Santo Tomas asin natapos niya an kurso kan taon 1880. Kan 1882 nagporma siya nin sarong pahayagan, an Diariong Tagalog.
Si del Pilar matalento. Maray maggitgit nin biyulin, magpiyano asin magplawta. Maray man siya sa eskrima. Sa panahon nin Flores de Mayo asin sa mga harana, magagayon an mga kinakanta niya asin mga tinutogtog niya sa biyulin. Mahusay siya magsurat asin, bakong arog ki Rizal na nagparasurat sa taramon na Kastila, siya ginamit an Tagalog sa pagsurat asin nasabotan na gayo an mga panunuya' niya kan mga karara'tan kan mga Kastilang administrador. Sa bangketa, sa mga bulangan madaling naintindihan an mga dinadara niyang propaganda.
Kan siya pig-initan na kan mga Kastila, duminulag siya asin nagpasiring sa Espanya. Duman nagin siyang maigot na taga-ambag nin mga artikulo sa peryodikong La Solidaridad, sarong peryodikong ibinongsad kan mga repormistang Pilipino sa Madrid, Espanya sa katuyohan na magkampanya para sa ikakarahay kan kamugtakan kan Pilipinas. Si del Pilar nagsurat duman gamit an bansag na Plaridel.
Nabisto siya nin husto duman sa Espanya komo sarong parasurat asin sabi ngane kan peryodikong Kastila na La Politica de España en Filipinas, sarong pahayagan kan mga prayle, ".. si Marcelo H. del Pilar iyo na an pinakadakula na peryodista na guminikan sa lahing Pilipino."
Nagadan siya sa tuberkulosis sa sarong Publikong Ospital sa Barcelona, Espanya kan taon 1896 sa edad na 46.
Si del Pilar sa totoo lang bakong rebolusyonaryo na maghorot nin katalingkasan. Siya sarong repormista na boot man lang maparahay an makuring sitwasyon pulitikal asin sosyal igdi sa Pilipinas. Kasaro kan mga kapwa niya repormista sa Espanya, minamawot ninda an mga minasunod:
- . na an Pilipinas magin kabtang na probinsya kan Espanya.
- . na magkaigwa nin Kasalihid an mga Pilipino sa Parlamento kan Espanya.
- . na magkaigwa nin mga mamayong pading Pilipino.
- . na magkaigwa nin talingkas na pagtitipon asin pagpapahayag an mga namamanwaan.
- . patas na pagtrato sa atubangan nin layi, magin man Pilipino o Kastila.
Mga panluwas na takod
baguhon- Agi-agi ni Marcelo H. del Pilar- http://www.globalpinoy.com/ch/ch_category.php?category=heroes&name=Marcelo%20H.%20del%20Pilar&table=ch_heroes&startpage=16&endpage=30 Archived 2009-10-20 at the Wayback Machine.
- Hinayokong na pabisto ki Marcelo H. del Pilar- http://www.msc.edu.ph/centennial/mhdpilar.html
Mga toltolan
baguhon- Zaide, Gregorio F. (1984). Philippine History and Government. National Bookstore Printing Press.
