Karapatan sa buhay
An karapatan sa buhay iyo an pagtubod na an sarong linalang igwa nin diretsong mabuhay asin, partikularmente, dai maninigong gadanon nin ibang entidad, kabali an sarong gobyerno. An konsepto kan karapatan sa buhay nagbubutwa sa mga debate manungod sa mga isyu kaiba an padusang kagadanan, na an iba ibinibilang iyan na imoral; gera, na ibinibilang nin nagkapira na sala asin makaturotristeng akto; aborsyon, kun sain an nagkapira nakamamati an buhay na dai pa mundag dai maninigong tapuson na mayo pa sa panahon; eutanasya, kun sain an pagtapos kan buhay nin sarong may edad sa luwas nin natural na mga paagi ibinibilang na sala; brutalidad nin pulis, na ibinibilang na paglapas sa karapatan nin saro na mabuhay; makatanusan na homisidyo, na may mga naniniwala na mayo talagang makatanusan na pangyayari nin homisidyo; asin mga karapatan nin hayop, na an buhay ibinibilang na maninigo sa proteksyon arog kan sa mga tawo. Manalain-lain na mga indibidwal an tibaad dai mag-uyon sa kun arin sa mga bagay na ini an pwedeng iaplikar kan prinsipyo nin karapatan sa buhay.