Oscar Wilde
Si Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde (16 Oktobre 1854 - 30 Nobyembre 1900) sarong playwright na Irlandes, nobelista, parasaysay, asin pararawit. Nabibisto siya asin naroromdoman kan saiyang mga popular na tokda' arog kan nobelang The Picture of Dorian Gray, Importance of Being Earnest, an saiyang mga drama asin epigrama, kan saiyang pagkapreso asin kan amay niyang pagkagadan. Napreso siya ta siya pigsuponeran na sarong bakla na iskandalosong nakikirelasyon sa mga kalalakihan.[1][2]
| Oscar Wilde | |
|---|---|
 Pinitik kan 1882 ni Napoleon Sarony | |
| Minundagan | Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde 16 Oktobre 1854 Dublin, Ireland |
| Kagadanan | 30 Nobyembre 1900 (edad 46) Paris, France |
| Kasibotan | autor, pararawit, dramatista |
| Nasyunalidad | Irlandes |
| Edukasyon | Portora Royal School |
| Alma mater | Trinity College, Dublin Magdalen College, Oxford |
| Panahon | Victorian era |
| Genre | Drama, halipot na osipon, kritisismo, dialogo, prensa |
| Hirong pagsurat | Estisisismo |
| Bantog na gibo | The Importance of Being Earnest The Picture of Dorian Gray |
| Agom | Constance Lloyd(nmdg. 1884) (nagdan. 1898) |
| Mga akì | Cyril Holland, Vyvyan Holland |
| Sadiring-tawo | William Wilde (ama) Jane Wilde (ina) Willie Wilde (tugang) |
| Lagdâ |  |
An mga magurang ni Wilde mga lataw asin prominenteng mga madudunong na persona sa Dublin. Si Wilde amay pa nagin nang mahusay magtaram sa Aleman asin Pranses. Sa unibersidad, napahiling niyang mahusay siyang klasisista, enot sa Trinity College kan Dublin, dangan sa Magdalen College sa Oxford. Pakatapos adal sa mga unibersidad, nagpirmi siya sa London kun saen karamas-ramas niya an mga pasyonista sa kultura asin sa alta-sosyedad. Nangengenot siyang tagatolod kan pilosopiya nin estetisismo. Si Wilde bistong gayo sa maragsip na pagsuba, paro-paleke pagbado asin sa panlalalake niya.[3]
Sa lawig kan buhay niya, nakatokda' siya nin siyam na drama, sarong nobela, asin manlaenlaen na rawitdawit, mga halipot na osipon asin mga saysay. [4]
Mga piling tokda' baguhon
- Ravenna (1878)
- Poems (1881)
- The Happy Prince and Other Stories (1888, istorya sa mga fairy)
- Lord Arthur Savile's Crime and Other Stories (1891, mga osipon)
- A House of Pomegranates (1891, istorya sa mga fairy)
- Intentions (1891, mga saysay asin dialogo dapit estitistika)
- The Picture of Dorian Gray (enot napublikar Lippincott's Monthly Magazine Hulyo 1890, nagin libtro 1891; nobela)
- The Soul of Man under Socialism (1891, saysay pulitika)
- Lady Windermere's Fan (1892, dula)
- A Woman of No Importance (1893, drama)
- An Ideal Husband (pig'entablado 1895, pinublikar 1898; drama)
- The Importance of Being Earnest (pig'entablado 1895, pinublikar 1898; drama)
- De Profundis (sinurat 1897, pinublikar suwaysuway 1905, 1908, 1949, 1962; epistola)
- The Ballad of Reading Gaol (1898, rawitdawit)
