Historya kan Tsina

(Nakatukdo hali sa Historya kanTsina)

An sibilisasyon kan Tsina sinasabing naggikan sa magkapirang sentrong rehiyonal sa mga wadi kan Salog Giyaw (Yellow River) asin sa Salog Yangtze kan Neolitikong era, pero an Salog Giyaw iyo an saboot Kuna kan Sibilisayon kan Kaiintsikan. An nakatalang historya kan Tsina masusumpongan mas amay pa sa Dinastiyang Shang (c. 1700 - 1046 BC), dawa totoo an mga soanoy na tekstong historiko siring kan Rekord kan Dakulang Historyador (ca. 100 BC) asin an Mga Antigong Guhit sa Kawayan (Bamboo Annals) nakikiasusangan na igwang Dinastiyang Xia bago an Shang. Mga tu'lang sa orakulo na may mga antigong kinalingking na surat-Intsik kan panahon kan Dinastiyang Shang napetsahan na, kan pig-carbon dating, natongod sa kaamayi kan 1500 BC. An ginikanan kan presenteng kulturang Intsik, an literatura asin pilosopiya kaini, nagtuhaw asin nagtalubo durante kan Dinastiyang Zhou 1045-256 BGC).

An teritoryo kan Tsina sa iba-ibang panahon

An Dinastiyang Zhou nagpoon magkobkob sa eksternal asin internal na presyon kan ika-8 siglo BC, asin an kahadean nangyaring magsiriblag sa saradit na mga estado, poon kan Tigburakan asin Tigtarataan na Periodo (Spring asin Autumn Period) asin namuk'kad na husto kan Periodo nin Pagdiringkilan kan mga Estado. Iyo ini an magkapirang panahon na bagsak an estado sa historya kan Tsina, na an ehemplo ngane kani iyo an dai pa sana nahaloy na gera sibil sa Tsina.

Sa pag'ultan kan mga era nin dakulon na kahadean asin wardlordism. an mga dinstiyang Intsik- o mga republika kun baga- iyo mansana an nagkontrol kan enterong kahiwasan kan Tsina na dai diyan ka-rapot an Xinjiang asin Tibet pero sa ibang era o panahon, kaiba na diyan an presenteng panahon, na nakokontrol ninda an Xinjiang asin Tibet. An praktis na ini nagpoon sa dinastiyang Qin. Kan 221 BC, si Qin Shi Huang nabonyog an manlaenlaen na nagdidiringkilan na mga kahaean asin gibo kaini siya an enot nakatogdas nin Imperyong Intsik. An mga nagsurunod pang mga dinastiya sa historya kan Tsina nagkaag asin nagpawarak kan mga sistemang burokratiko na nagtaong kakayahan sa emperador na direktang makontrol an saiyang mga mahihiwas na teritoryo.

An pana'naw na ordinaryo sa historya nin Intsik iyo na magkaribay-ribay an pagkaburonyog sa pulitika asin pagkawatakwatak kaini. Kun minsan an Tsina man an nasasakop kan mga tauhan sa Inner Asia na an kultura kaini daing liban nahihigop asin nasasakop kan kulturang Han. An mga impluensyang kultural asin pulitikal gikan sa manlaenlaen na parte kan Asya, na dara kan sunodsunod na sulog nin imigrasyon, pagpahiwas asin asimilisasyon kultural iyo na an nagin kaparte nanggad kan modernong kultura kan Tsina.

Mga panluwas na takod baguhon

Toltolan baguhon