Pagkakaiba sa mga pagbabago kan "Birus"
Content deleted Content added
Ralffralff (urulay | ambag) sNo edit summary |
Ralffralff (urulay | ambag) |
||
Linya 1:
[[Ladawan:SARS-CoV-2 without background.png|thumb|238x238px|An '''SARS-CoV-2''', sarong miyembro kan subpamilyang ''Coronavirinae'' kan mga birus]]
An '''birus''' o '''virus''' ([[Latin]] na ''virus'', na boot-sabihon ''lason'')<ref name="trangkasongbaboy">[https://www.piercecountylibrary.org/files/library/tagalog-fact-sheet.pdf Mga Katotoohan Manungod sa Flu kan Orig]. (PDF) (Heras). Washington State Department of Health. Abril 2009. Pighugot kaidtong 13 Mayo 2020.</ref> iyo sarong ahenteng nakakaulakit na nagpapadakul sana sa laog kan mga buhay na [[selula]] nin sarong organismo. Nakakapag-ulakit an mga birus sa gabos na klase nin pormang-buhay, hale sa hayop asin tinanom hasta sa mga mikroorganismo, kaiba an mga bakterya asin arkeya.<ref name="pmid16984643">Koonin EV, Senkevich TG, Dolja VV. [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1594570/ The ancient Virus World and evolution of cells]. ''Biology Direct''. 2006;1:29. doi:10.1186/1745-6150-1-29. <nowiki>PMID 16984643</nowiki>.</ref>
Gikan sa artikulo ni Dmitri Ivanovsky kaidtong 1892 na naglaladawan nin dae-bakteryang patoheno na nag-uulakit nin mga tinanom kan tobako, asin an pagdiskobre nin virus-mularang tabako ni Martinus Beijerinck kaidtong 1898,<ref name="Dimmock">Dimmock p. 4</ref> harus 5,000 sarihay kan virus an nailadawan nin detalyado,<ref name="Dimmock p. 49">Dimmock p. 49</ref> pero igwang milyun-milyong klase kaini.<ref name="Breitbart M, Rohwer F 2005 278–84">Breitbart M. Here a virus, there a virus, everywhere the same virus?. ''Trends in Microbiology''. 2005;13(6):278–84. doi:10.1016/j.tim.2005.04.003. <nowiki>PMID 15936660</nowiki>.</ref> Mahihiling an mga virus sa harus gabos nin mga ekosistema kan kinaban asin sinda an may pinakadakul na klase nin biyolohikal na entidad.<ref name="Lawrence">Lawrence CM, Menon S, Eilers BJ, ''et al.''. [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2675988/ Structural and functional studies of archaeal viruses]. ''The Journal of Biological Chemistry''. 2009;284(19):12599–603. doi:10.1074/jbc.R800078200. <nowiki>PMID 19158076</nowiki>.</ref><ref>Edwards RA, Rohwer F. Viral metagenomics. ''Nature Reviews Microbiology''. 2005;3(6):504–10. doi:10.1038/nrmicro1163. <nowiki>PMID 15886693</nowiki>.</ref> An pag-aadal kan virus iyo bistado bilang "birolohiya", sarong sangay kan mikrobiyolohiya.
Linya 19:
== Hilingon man ==
* [[COVID-19]]
* [[DNA]]
* [[RNA]]
| |||