Pagkakaiba sa mga pagbabago kan "Permentasyon"

An '''permentasyon''' ([[Ingles]]: ''fermentation'') iyo sarong prosesong-kimikal kun sain pigliliwat kan sarong mikro-organismo an [[asukar]] pasiring sa porma nin [[alkohol]] asin asido—sa[[asido]]—sa kondisyong mayong [[oksiheno]] (Ingles: ''anaerobic condition'').<ref name=":0">[https://www.thoughtco.com/what-is-fermentation-608199 "What is Fermentation? Definition and Example"]. Pighugot kan 2020-03-24.</ref> An mikro-organismo na popular sa prosesong ini iyo an [[yeast]] asin [[bakterya]].

An prosesong ini pigsasabi na pig-oobserbaran na kan mga alkemista kan mga patapos na taon kan ika-14 na siglo, pero harayo ini sa modernong kaaraman kan mga [[siyentista]] ngunyan. An kimikal na proseso kan permentasyon nagin sentro liwat kan imbestigasyon nin mga siyentista sa taong 1600.

Kan taong 1850s asin 1860s, an siyentistang si '''[[Louis Pasteur''']] an nagin pinakaenot na nag-adal kan proseso nin permentasyon. Pinahiling niya na an proseso pigkakawsa kan mga nabubuhay na [[selula]] (Ingles: ''cells''). Pero dae niya nakua an mga [[ensima]] (Ingles: ''enzyme'') na responsable sa permentasyon gamit an selula kan [[yeast]].

Kan taong 1897, an kimikong Aleman na si '''[[Eduard Buechner''']] an nag-eksperimento sa pagkua nin likido sa [[yeast]], asin napag-araman na an likido kayang makagibo nin permentasyon sa solusyon nin asukar. Uli sa saiyang kagibuhan, ini an pigsasabing puon kan siyensiya[[siyensya]] nin biyo-kimika[[biyokimika]] (Ingles: ''biochemisty'') asin an nagtao saiya kan 1907 [[Nobel Prize]] sa kimika.<ref name=":0" />

An permentasyong pang-arak iyo an prosesong kimikal na pagliwat sa asukar pasiring sa alkohol asin carbonkarbon dioxidedioksido uli sa mikro-organismo na yeast sa kondisyong mayong oksiheno. An pinal na produkto iyo an "[[ethanol]]".<ref>Arnold, John P (2005). ''Origin and History of Beer and Brewing: From Prehistoric Times to the Beginning of Brewing Science and Technology''. Cleveland, Ohio: Reprint Edition by BeerBooks. ISBN <bdi>978-0-9662084-1-2</bdi>.</ref> Importante ini sa pag-gibo nin [[serbesa]], arak, asin tinapay.

{{agham-poon}}