Pagkakaiba sa mga pagbabago kan "Clitoria ternatea"
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Linya 3:
[[File:Clitoria ternatea flower by Dr. Raju Kasambe DSCN1517 (8).jpg|right|thumb|An tinanom na Clitoria ternatea]]
[[File:Sangupushpam.jpeg.jpg|right|thumb|220px|Puting burak]]
An '''Clitoria ternatea''', (Ingles, blue pea, butterfly pea) sarong klaseng tinanom na ornamental na nagkakamang o nangungurapot sa pagtalubo kaini. Ini sarong species sa pamilya Fabaceae. An burak may arok
==Distribusyon==
An tinanom na ini tubong tal sa Asya, sa mga lokasyon kan sub-kontinenteng Indya asin [[sur-subangan na Asya]] alagad, napalakop naman sa Aprika, Austtralia asin Amerika.
==Deskripsyon==
Linya 13:
An tinanom na ini nagkakamang asin nangungurapot. May mga tangkayaw na haralaba, ini maray tumubo sa mga alumahad na daga. An risang gayo sa masetas na ini iyo an burak niya, mairom na asul, nasosolo sana asin may mapusaw na giyaw sa tahaw kaini, dawa totoo igwa man kan masetas na ini na an burak puti. An mga burak nasukol na 4 sm (1.6 pul) an laba asin 3 sm (1.2 pul) an lakbang. An bunga kaini lapnad, matilaba, 5-7 sentimetro an pakalaba na sa laog igwang anom abot sampolong pisog. Ini pwedeng kakanon kun putot pa.
An tinanom na ini sarong masetas pampagayon sa natad o ginagamit man pagbawi nin pagkabagbag kan dagang tatanoman. Oras natanom na, dikit sana an kaipohan na pag'ataman asin sige sana pagkanap. Mayaman sa nitroheno, ini napayaman sa daga oras pinaralapa.<ref>https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpls.2019.00645/full</ref>
==Pakinabang==
Linya 19:
'''Pagkakan'''
Sa [[Sur-subangan na Asya]] an masetas ginagamit na pangtugma' sa mga luto kan bagas na pulotan. Sa norte-subangan kan peninsular Malaysia, saro ining sangkap sa lutong ''nasi kerabu'', nangangasul an arok. Sa mga giso kan Burma asin Thailand, an burak kaini pinapatos sa arina asin pinipritos. <ref>https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpls.2019.00645/full</ref>
An burak ginigibo man na tsa. Ini sinasalakan nin lantad saka tagok nin suwa o lemonsito. Nakolor ining lila. Sa Byetnam asin Tailandya, an tsa kaini pinapaturoan nin tangguli, may tagok lemonsito na mangyari an tsa naarok man na lilang nagrorosa-rosa. Siniserbi ini sa mga hotel bilang inomon pakapamanggi, maimbong o malipot sana.
An mga burak man inuusar na sa gin, na nagigin asul sa kolor pag nabobote pa asin nagigin rosa kun haloan karbonadong tubig. Huli ta an mga organikong kolor bako man permanente, an gin tinatago' sa madiklom na sarayan.
Line 29 ⟶ 30:
==Tradisyonal na medisina==
Sa medisinang Ayurvedico, ini sarong bulong na napakusog daa nin memorya, anti-stress, pampakalma sa isip, panlaban sa pagtakig, aswin pampatungka. Sa Tsinong medisina, tinutu bod na ini nakakapakusog sa pangingirag, huli sa hitsura kan burak nan garo pepe.<ref>https://www.majesticherbs.com/clitoria-ternatea-blue-butterfly-pea-flowers-benefits/</ref>
[[en:Clitoria ternatea]]
[[Kategorya:Mga tinanom]]
==Galeriya==
Line 41 ⟶ 45:
File:Butterfly Pea Double Flower ( Clitoria Ternatea ).JPG|Pambihirang suknongan na burak kan ''C. ternatea''
</gallery>
== Toltolan ==
{{reflist}}
| |||