Pagkakaiba sa mga pagbabago kan "Pag'alsa kan mga Boxer"

Content deleted Content added
Ringer (urulay | ambag)
No edit summary
Ringer (urulay | ambag)
No edit summary
Linya 3:
[[File:Beijing Castle Boxer Rebellion 1900 FINAL courtesy copy.jpg|right|thumb|250px|An paglusob sa Beijing Castle sa pag'aatake kan 8-Nasyon]]
[[File:BoxerSoldiers.jpg|right|thumb|250px|Mga rebeldeng Boksyador]]
An '''Pag'alsa kan mga Boxer''' (拳亂), sa Ingles, Boxer Uprising, o Yihetuan Movement (義和團運動) sarong kontra-imperialismo, kontra-dayuhan, asin kontra-Kristiyanong pag'aalsa kan mga Tsino na nangyari sa pag'ultan kan mga taon 1899 sundo 1901, kan maghihinapos na an Dinastiya Qing. Igdi namoon an mga Pag'iribang Burunyog para sa Katanosan (Yìhéquán), na mas midbid sa Ingles sa apod na Boxers huli ta an mga kaapil igdi mga taga-praktis kan Tsinong martial arts, na inaapod man sa Solnopan na "Chinese Boxing". An pinu'nan kaini sa likod iyo an makuring paltik sa mga tanuman asin nagkukusog na impluensya kan mga dayuhan. An mga dayuhan kawasa mapirit na magbugtak nin mga inaapod na 'spheres of influence' sa laog kan Tsina. Pakatapos pirang bulan nin nagsusu'pay na kariribokan sa Shandong asin North Chain Plain laban sa presensya kan mga dayo asin mga Kristiyano kan Hunyo 1900, an mga Boksyador na tropa, kumbinsidong gayo na sinda dai tatadoman nin anoman na armas kan mga dayuhan, nagrobo-robo sa palibot kan Beijing asin sinda suportado kan gobyerno Qing paagi nin mga slogan na nagbabantolin na "Anduyogan an gobyerno Qing, puhoon an mga dayo!" Nin huli kaini, an mga dayo asin mga Kristiyano nagpa'ili sa Legation Quarter.<ref>[https://www.britannica.com/event/Boxer-Rebellion]www.britannica.com. Kinua 2019-11-16</ref>
Bunga kaini, nabareta na magsasakyada an Walong-nasyon na Alyansa na binibilog nin mga Amerikano, Austro-Hungariano, Briton, Pranses, Aleman, Italyano, Hapon, asin pwersang Ruso sa rason na sumpoon an pagtalikop kan mga Tsinong pwersa. Sa enot, talamatam si empress dowager Cixi na kampihan an mga Boksyador, alagad kan Hunyo 21, nagpaharubay nin sarong Dekreto royal na nagdedeklara nin gera sa mga mga pwersang dayuhan. Limang polo may limang aldaw (55) na ginibong talikopan kan Hokbong Imperyal kan Tsina asin kan mga Boksyador an mga nagtiripon asin nagpapa'iling mga diplomata, mga dayong sibilyan, mga soldados asin mga Kristiyano duman sa Legation Quarter.<ref>[https://www.britannica.com/event/Boxer-Rebellion]www.britannica.com. Kinua 2019-11-16</ref>
Bunga kaini, nabareta na magsasakyada an Walong-nasyon na Alyansa na binibilog nin mga Amerikano, Austro-Hungariano, Briton, Pranses, Aleman, Italyano, Hapon, asin pwersang Ruso sa rason na sumpoon an pagtalikop kan mga Tsinong pwersa. Sa enot, talamatam si empress dowager Cixi na kampihan an mga Boksyador, alagad kan Hunyo 21, nagpaharubay nin sarong Dekreto royal na nagdedeklara nin gera sa mga mga pwersang dayuhan. Limang polo may limang aldaw (55) na ginibong talikopan kan Hokbong Imperyal kan Tsina asin kan mga Boksyador an mga nagtiripon asin nagpapa'iling mga diplomata, mga dayong sibilyan, mga soldados asin mga Kristiyano duman sa Legation Quarter.
 
An opisyales kan Tsina nagkabaranga, an iba suportado an mga Boksyador alagad an iba may pagtubod na madadara pa sa Pag'urulay an nagdadakulang dingkilan kan duwang pwersa. An Pakikipag'ulay kuta' pinangenotan ni Prinsipe Qing. An Pamayong Kumander kan Pwersang Tsino, an Manchu General Ronglu (Junglu) nagsasabi na siya boot lang maligtas an mga buhay kan mga dayuhan. Sa ibong kaini, an mga opisyales kan inapod na Mutual Protection of Southeast China nagsayuma na lusobon an mga pwersang dayo, sa pagtumang sa order imperyal na labanan an mga dayuhan.<ref>[https://www.britannica.com/event/Boxer-Rebellion]www.britannica.com. Kinua 2019-11-16</ref>
 
An Alyansa nin Walong-nasyon sa pagporoon napaatras alagad ini nagbalik dara an 20,000ng armadong tropa sa Tsina asin nasupil an Hokbong Imperyal, asin kan Agosto 14 nasakyadang matrayumpo an Peking, nalungkas sa pagtalikop an mga dayuhan asin Kristiyanong nagtatarago sa Legation Quarter. Nangyari an makagiram-giram na hara'bunan asin pag'alamosa sa siyudad asin paralibot igdi. Siring man, nangyari an daing utahot na pagdarakop asin pag'utas-buhay sa mga sinasahotan na mga Boksyador.<ref>[https://www.britannica.com/event/Boxer-Rebellion]www.britannica.com. Kinua 2019-11-16</ref>
 
An inapod na Boxer Protocol kan Septyembre 7 1901, nagboot kan pagbitay kan mga opisyales kan gobyerno na nagsuporta sa mga Boksyador, magdestino nin mga tropang dayuhan sa Beijing, asin 450 milyon na tael na pirak - mga $10 bilyon dolyar sa presyong 2018 kan pirak asin sinasabing sobra pa sa posibleng revenue sa taon, kan gobyerno an ibabayad kwenta indemnipikasyon sa laog nin 39 taon sa Walong-nasyon na Alyansa.<ref>[https://www.britannica.com/event/Boxer-Rebellion]www.britannica.com. Kinua 2019-11-16</ref>