Bangus

An bangus (Chanos chanos; Ingles: milkfish) iyo na sana an natatadang espesye sa pamilyang Chanidae. Ini dakul na pangaran na komun. Sa Hawaii inaapod ining awa, asin sa Tahiti apod kaini ava. Digdi sa Filipinas, an apod kaini bangus manta sa lenggwaheng Nauruan, an ngaran kan sira, ibiya. Sa Indonesya, inapod man an sirang ini na "bandeng" o "bolu".^[1]

Estaran asin distribusyon

An Chanos chanos makukua sa Dagat Indyano asin sa Dagat Pasipiko, poon Habagatan Aprika, abot Hawaii asin sa Marquesas, poon California abot sa Galapagos, amihanan kan Hapon, habagatan kan Australya. An mga bangus komun na naestar sa mga katubigan palibot mga isla asin sa mga continental shelves sa rarom na 1 abot 30 metro. Ini parati man nalangoy palaog sa mga sabang, sa mga salog asin sipi.^[2]

Deskripsyon

An bangus pwede magdakula abot 1.80 metro (5 pye 11 pul.), pero parati mga 1 metro(39 pul.) sa laba. Sa gabat, pwede ini umabot 14.0 kg. asin naedad na 15 taon. Matilaba an kahawakan, na an kiskis nangin gintab na kolor pirak, may ikog na duwang pasuway na panas. An ungos kaini sadit asin daing ngipon. Sa kolor berdeng olive na sa hirog niya nanigngilyab na silver asin mairom na mga parikpik.^[3]

An sirang ini an mga kinakakan mga cyanobacteria, mga algae asin mga sira-sira. May tendensya ining maggipaw hararani sa kosa asin mga islang may mga bahura. An mga piyak kaini enot ngona pataw-pataw sa dagat sa duwa, tolong semana dangan nahubo kun daro-dakula sa mga katangyanan, sa mga sipi o danaw, asin nabalik sa dagat kun mamamaro' na asin mareprodusyir. An babaeng bangus nahimsa' kun banggi aboton 5 milyon na sugok sa hababaw aro-askadon na tubig.