Ataki sa Pearl Harbor
An pag'ataki sa Pearl Harbor (o, Operasyon Hawaii, Operasyon Z, na iyo an pag'apod kan Kwartel Heneral kan Imperyong Hapon) sarong sorpresang paglusob na kinondukta kan Hokbong Pandagat nin Hapon Desyembre 7, 1941 na iyo an nagtolod sa Estados Unidos na makadamay sa Ikaduwang Gerang Pankinaban. Tuyo i kan Hapon na mawa'ran kakayahan an Amerika , orog na an saiyang Flota Pacifico, na magpapel sa pinagbabana'bana na gera kan Hapon na gigibohon laban sa Britanya, Nederlandya asin sa Estados Unidos igdi sa Sur-subangan kan Asya. An paglusob pinagduwang pagsasakyada kan mga panggerang mga eroplano kan Hapon na nag'abot sa bilang na 353, hale sa anom na aircraft carriers.
An pag'ataki nagresulta sa paglubog kan apat na boque de guerra mga bapor kan Hokbong Pandagat kan Estados Unidos, asin pagkarapak kan apat pa. An mga Hapon nalunod o naraot man an tolo pang cruiser, tolong destroyer, sarong minelayer, napaboag 188 eroplano panggera, asin sa mga personahe 2,401 an nagadan, 1,282 an nagkarulugadan. An estasyon nin enerhiya, an shipyard, an seksyon nin mantensyon, an sarayan nin mga torpedo asin gasolina, asin siring man an mga doongan kan mga submarino kaiba an mga edispyo naghaharong kan mga kwartel, dai man natamaan. Sa lado kan mga Hapon minimal an danyos, 29 sanang eroplano, apat na saradit na submarino asin 65 tauhan an nagkagaradan o nalugadan.
An pag'ataking ini sarong mayor na sagupaan sa Ikadwang Gerang Pankinaban. Nangyari ini bago an pormal na deklarasuyon nin pakikigera. Si pag'ataki asin an bigla asin palipat na gayo na pakagibo kaini, iyo an duwang paktor na naghira kan opinyon publiko sa Amerika na dati "mayong pakilabot," ngonyan resulta kaini, naglobo an suporta para sa direktang pagpaki'aram sa gera. Nadugangan pa ini nin makuring hogophogop asin pagtapsok kan Amerika sa gera sa Europa kan an Alemanya, na mayo man nin tratado sa Hapon, pulospugos man nagdeklara nin gera. An Presidenteng si Franklin D. Roosevelt tolostolos pigbantolin na an aldaw na "Desyembre 7, 1941" aldaw na matatala' bilang "Aldaw nin Kalapastangan."
