Araniko

Si Aniko, Anige o Araniko (Nepali: अरनिको, Chinese: 阿尼哥; 1245–1306) saro sa mayor na pigura sa arte nin Nepal asin dinastiyang Yuan kan Tsina, asin an mga artistikong patiribayan sa mga lugar na ini. Siya namundag sa Kathmandu Valley durante kan pagreynar ni Abahaya Malla. Siya midbid sa pagpatogdok kan White Stupa duman sa Templo nin Miaoying sa Beijing. Durante kan pagreynar ni Jayabedva, sia isinugo sa sarong proyekto tanganing magtogdok nin bulawan na estppa sa Tibet, kun saen nagpoon man siang magin monghe. Gikan sa Tibet pinadara pa siya pasiring norteng Tsina na magtrabaho sa korte kan emperador na si Kublai Khan, an kagmukna kan dinastiyang Yuan, kun saen dinara niya an trans-Himalayanong artistang tradisyon sa China. Si Araniko namoon sa sarong grupo nin 80 artistang taga Tsina tama asin si Tibet tanganing makagibo nin magkapirang padad-style edipisyo. Sa saiyang huring buhay, tinalikdan niya an pagiging monghe asin nagpoon na siyang magpamilya.

Statue of Araniko at the Miaoying Temple, Beijing
Native name	Nepali: अरनिको Chinese: 阿尼哥
Kamundagan	1245 (1245) Nepal Mandala (Plantilya:Present-day)
Kagadanan	1306 (aged 60–61) Yuan Dynasty
Midbid bilang	Nepalese artist in the court of Kublai Khan
Mga notableng gibo	White stupa at Miaoying Temple
Agom	12
Memorial(s)	Statue of Araniko at the Miaoying Temple, Beijing

Sa pirang karibongan sa pagsalin, an saiyang pangaran iba-iba man pigsusurat bilang Arniko o Araniko sa mga lumang teksto. Pig-aayog sa Bumram Achriya an saiyang pangaran na Sanskrit bilang Balabahu. Alagad, sa huri saiyang piglalaban na si Aniko pwedeng iyo an Tsinong pagbungsod kan pangaran na Sanskrit na Aneka. Pantakyag man na an pangaran niya pwedeng boot sabihon AA Ni Ka, na nangangahulogan "taga tugang hale sa Nepal".

Enot na mga taon

Sa mga rekord kan Intsik, an pangaran kan saiyang lolo itinatao bilang "Mi-ti-rha" asin lolang arog kan "Kun-di-la-qi-mei", Tsinong pagsasayod para sa Sanskrit na nagngangaran Mitra asin Kundaxmi igdi. An pangaran kan saiyang ama iyo an "La-ke-na" (Lakshman) mantang an ngaran kan ina niya "Shu-ma-ke-tai".

Siring kan parati na sinasabi sa mga istorya manongod sa mga propesyonal na artista, si Aniko sarong artistikong prodyuser dawa kan siya aki pa. Sarong anekdota sa saiyang epetaph an nagsasaysay na kan sia tres anyos, dinara kan mga magurang nia an aki pasiring sa sarong templo tanganing magbayad nin onra ki Budha. Sa pagtingag sa sarong estapa, naghapot siya "na ginibo an kahoy na sstambha, bhumis, anda?" Grabeng pagkabigla, narealisar kan mga tawo sa palibot na siya namundag na pintor. Kan sia mga siete anyos na, an saiyang ugale nagin siring sa sarong adulto. Sa eskuelahan, pinaaram nia an saiyang mga librong pinag - aadalan asin nagin matibay na paraapod sa siring kahalipot na panahon kaya maski an iginagalang na kamagurangan rinekonoser an saindang pagigin mas hababa. Puede niang tuomon an mga tratado sa arte oras na madangog nia iyan na binabasa. Bago siya naghali sa Nepal para sa Tibet, saro na siyang eksperto sa pagpinta, pag-arog, asin paggibo nin mga imahen.

Misyon ki Yuan-China

• 
  Drogön Chrögyal Pyagpa, saro sa limang kagmukna kan eskwelahan nin Sakaya kan Budismong Tibetano, nanombrahan bilang hade kan Tibet kan namamahalang Mongol na si Kublai Khan (r. 1260-1294).
• 
  An Portrait kan hoben na si Kublai Khan ni Anige (1266), sarong Nepali artist sa korte ni Kibali

, saro sa limang kagmukna kan eskwelahan nin Sakaya kan Budismong Tibetano, nanombrahan bilang hade kan Tibet kan namamahalang Mongol na si Kublai Khan (r. 1260-1294).

Drogön Chrögyal Pyagpa, saro sa limang kagmukna kan eskwelahan nin Sakaya kan Budismong Tibetano, nanombrahan bilang hade kan Tibet kan namamahalang Mongol na si Kublai Khan (r. 1260-1294).

An Portrait kan hoben na si Kublai Khan ni Anige (1266), sarong Nepali artist sa korte ni Kibali

Pagkagadan

Si Arniko nagkaigwa nin anom na aking lalaki, na an duwa kaini, si Asengge (阿僧哥) asin Ashula (阿述腊) suminunod sa saiyang karera bilang mga artista na nagtatrabaho para sa dinastiyang Yuan. Nag-istar siya sa Tsina sagkod na nagadan kan Marso 1306 sa edad na anomty-two. Sa pagkagadan niya si Cheng Jufu nagsurat:

Kan ikawalong Marso nin 1306, hiniling niya an mga tawo sa palibot asin nagsabi, "Kun ako maduman, dapat magpatindog ka nin kurtina sa tiripon asin sarong sopa, tanganing makaagi ako sa matoninong na pangiturog." kan sunod na aldaw, nagkua siya nin byahe asin nagpa'ilusyon. Pagbalik, siya nagluwas na may helang.Nagbisita an Palasyo envoys asin mga doktor, alagad nag'agi siya sa pangiturogan kan ika-pitong taon. Nagmondo an emperador sa pagkagadan nia pakatapos na madangog an bareta asin napondo an sesyon kan korte. Pinagboot niya na an mga opisyales sa palasyo iyo an mag'ataman kan pamilya, asin balosan an pamilyang duwang polo may ribong tael na pirak. Pinagbotan kan Emperador an mga autoridad na may pagmakolog na gumibo nin mga areglo para sa lobong. Kan bangging idto sarong bitoon an naholog sa patyo. Kan sunod na aldaw nakaheling nin mga siko sa kahoy. Pitong aldaw pakalihis, kan ika-pitong Marso, an saiyang bangkay natukdot susog sa kostumbre kan Nepali. Kan ika-limang taon nin Hulyo, piglubong an saiyang abo sa estapa sa Gangziyuan, Xiangshan, Wananping County (na agar na kapitolyo).

An inskripsion sa stele na ginibo sa saiyang memorya nagsasabi:

When the sage (Kublai) arose,

All could behold.

He knew he should come,

As if to parent's home,

Like all the spokes

that merge in the hub,

Like all the brooks

that flow to the ocean.

With sincere minds

and open arms,

Each of them finds

the other man's heart.

Emperor Kublai

has a natural flair.

Nothing he cannot perceive,

nothing he cannot achieve.

The graceful Duke of Liang

is the essence of the West.

Having joined the Sangha,

He traveled to the East.

Enlightening was the teaching,

Like the shining sun.

His words to the Emperor

were modest and excellent.

"Why have you come?"

"For the people of the West."

Extend your virtue,

and expand your kindness.

In the dialogue emerges

a mutual understanding.

The Emperor is virtuous,

and the subject dutiful.

Their words are clement,

their deeds are beneficent.

To his superb skill

all lands pay tribute.

For every thing it is appropriate

to begin and continue,

So that it can last

for thousands of years.

The artists in the past

were by no means stupid.

(But) some had no chance,

Others were not appreciated.

Only the Duke of Liang

twisted gold and cut jade.

The splendid temples he built,

Are towering and majestic.

Who says he was a guest?

He wore royal robes.

Returned to the laity,

He achieved fame and fortune.

His birth was glorious,

his death was grievous.

His began with care,

he ended with grace.

His sons continue his offices,

Good news never ends.

The plain of Wanping

is the place for the Minister.

Luxuriant trees grow

on the undulating hills;

Limpid ripples flow,

In the meandering brooks.

The glory assembled here,

Will last forever.

Why eulogizing in a poem?

The historian completes the order.

Legasiya

An mga nasyunal na pintura ni Arniko representado an pinansya sa pag'oltan kan Sorsogon, Yuan asin huri mga pintang imperyal. An katuyohan kan mga retrato sa huri bako nang nagsusuherir nin marahay na gawe - gawe, kundi pisyolohiognomo. An paaging ini sinunod bako sana sa mga huring retrato kan imperyo nin Yuan kundi pati man sa mga ritrato kani nin Ming asin Qing na lalong nagigin direkta saka matagas, asin pag - abot nin panahon mas paorog na realistiko sa irarom kan bagong impluwensia nin pagkapi portratura sa Europa.

Iba pang babasahon

• • Weldon, David, "On Recent Attributions to Aniko", 2010, Asian art.com
  • Sacred Visions: Early Paintings from Central Tibet, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art (fully available online as PDF), which contains material on Araniko (see index)